“Ελευθερία είναι να συσσωρεύει κανείς τις εξαρτήσεις του, υποταγή, να περιορίζεται στον εαυτό του.”
Το Ένας καλός γιός του Pascal Bruckner που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη είναι μια συγκλονιστική αυτοβιογραφία σε δοκιμιακή φόρμα που προσομοιάζει με μυθιστόρημα. Είναι μια κατάθεση ψυχής του συγγραφέα που με όπλο τον γραπτό του λόγο εξορκίζει τα φαντάσματα του παρελθόντος κάνοντας την παραδοχή ότι αυτά καθοδήγησαν τελικά -ίσως με τον πιο επώδυνο και ανορθόδοξο τρόπο- και την διαμόρφωση της προσωπικότητάς του.
Το βιβλίο χωρίζεται σε τρεις χρονικές περιόδους που παίζουν και τον ρόλο των κρίσιμων καμπών στην εξέλιξη του συγγραφέα. Η πρώτη, έχει τον τίτλο “Το απεχθές και το θαυμάσιο” και αναφέρεται στην παιδική ηλικία του Bruckner. Ξεδιπλώνει τον δύσκολο χαρακτήρα του πατέρα-αφέντη, τις καθημερινές συγκρούσεις βίας μέσα στο σπίτι, μιλάει για την παθητική στάση της μητέρας του αλλά και τα επίμονα μαθήματα που δεχόταν ώστε να μάθει να μισεί τους Εβραίους. Η δεύτερη, έχει τον τίτλο “Η μεγάλη απόδραση” και αναφέρεται στα νεανικά χρόνια του συγγραφέα, όταν απομακρύνθηκε από την αδίστακτη επιρροή του στενού οικογενειακού του περιβάλλοντος που απομυζούσε κάθε κύτταρο ελεύθερης σκέψης. Αυτό το πλούσιο σε θετικές εμπειρίες χρονικό διάστημα, γεύτηκε έναν διαφορετικό κόσμο γεμάτο με φρέσκες ιδέες. Είναι η περίοδος των μεγάλων αφυπνίσεων όπου διάβασε, γνώρισε σπουδαίους λογοτέχνες και εξελίχθηκε σε έναν σημαντικό συγγραφέα. Η τρίτη χρονική περίοδος είναι “Το κλείσιμο των λογαριασμών” όπου σε αυτή έμπειρος πια ο Bruckner, θα αποχαιρετήσει για πάντα τη μητέρα του και θα ξαναβρεθεί αντιμέτωπος με τον μεγαλύτερό του φόβο: τον πατέρα του.
Είναι το κυρίαρχο πρόσωπο αλλά και η αφορμή σε αυτή τη σκληρή και τόσο αφοπλιστική αφήγηση, ήταν μεταξύ άλλων βίαιος, κακότροπος, σκληρός, ρατσιστής, αντισημίτης, φιλοναζιστής και αμετανόητος μέχρι τα βαθιά του γεράματα σε όλες του τις ακραίες πεποιθήσεις. Ένας πατέρας, απόλυτο αντι-πρότυπο δηλαδή στα μάτια ενός μικρού παιδιού που έκανε έκκληση καθημερινά στο Θεό πριν κοιμηθεί, να αφαιρέσει τη ζωή αυτού του πατέρα για να γλιτώσει όλη η οικογένεια από τα δεινά που της προκαλούσε. Ο φιλόσοφος Bruckner, ομολογεί ότι τα βιβλία ήταν η δική του σανίδα σωτηρίας και η μόνη του διέξοδος από την εξαιρετικά σκληρή πραγματικότητα μέσα στην οποία έζησε τα παιδικά του χρόνια.
Ο χρόνος, έχει παράξενη επιρροή πάνω στους ανθρώπους και τα γεγονότα. Μια από τις πιο δυνατές στιγμές αυτού του βιβλίου είναι η ώρα της συμφιλίωσης μεταξύ των δύο αντρών. Σίγουρα δεν ήταν μια εύκολη διαδικασία. Από την μία πλευρά έπρεπε ο συγγραφέας να έρθει αντιμέτωπος με όλα όσα συγκρούστηκε στη ζωή και από την άλλη είναι αυτός ο γονιός-εφιάλτης που αν και δεν άλλαξε επί της ουσίας τα πιστεύω του, μαλάκωσε την στάση του κάτω από το βάρος της ηλικίας και μετατράπηκε με τα χρόνια σε έναν τρυφερό για τα εγγόνια του παππού. Η συμπόνοια και η δύναμη της συγχώρεσης είναι οι πυλώνες μιας αδιαφιλονίκητης αγάπης του γιου προς τον πατέρα.
Νομίζω ότι άφησα ελάχιστα σημεία από αυτό το εξαιρετικά δυνατό και συγκινησιακά φορτισμένο κείμενο αλώβητα, χωρίς κάποια υπογράμμιση ή κάποια τσάκιση σελίδας… Λάτρεψα την συγκεκριμένη παράγραφο για το αισιόδοξο μήνυμά της γι’ αυτό και θα ήθελα να την μοιραστώ:
«Ο κόσμος είναι ένα κάλεσμα, μια υπόσχεση, υπάρχουν παντού αξιοθαύμαστοι άνθρωποι και αριστουργήματα προς ανακάλυψη. Υπάρχουν πολλά που μπορεί να ποθήσει κανείς, πολλά που μπορεί να μάθει και πολλές σελίδες που μπορεί να γράψει. Όσο δημιουργούμε, όσο αγαπάμε, παραμένουμε ζωντανοί.»