“Δεν ξέρουν οι άνθρωποι. Δεν έμαθαν ποτέ. Δεν μπήκαν καν στον κόπο να σκεφτούν… Πως δεν υπάρχει μεγαλύτερο αγαθό απ’ την ορθοφροσύνη”
Η “Αντιγόνη” του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Αιμίλιου Χειλάκη και Μανώλη Δούνια, θέλει να πει την ιστορία της σε όλη την Ελλάδα αυτό το καλοκαίρι. Πρώτος σταθμός της ήταν και το Δημοτικό Κηποθέατρο Παπάγου, απ’ όπου ξεκίνησε το ταξίδι της. Σκοπός της είναι «κάθε θεατής θα “ακούσει” στην παράσταση μας αυτό που έχει ανάγκη» μας λέει η Μαρία Τζάνη που υποδύεται ένα από τα μέλη του χορού στην παράσταση.
Η Μαρία, μέσα από τη δική της ματιά, μας δίνει πληροφορίες για το τι θα δούμε και θα νιώσουμε στην παράσταση: «κάτι ιδιαίτερα μαγικό, ειλικρινές και άμεσο» που αξίζει να απολαύσεις αυτό το καλοκαίρι.
Πείτε μας λίγα λόγια για την παράσταση «Αντιγόνη». Αποτελείτε μέρος του χορού. Ποιος είναι ο ρόλος του;
Ο χορός στη δική μας παράσταση αφηγείται την ιστορία. Είναι ο διαμεσολαβητής της ιστορίας με το κοινό, ο αφηγητής του μύθου που θέτει ερωτήματα αποστασιοποιημένα. Στόχος μας είναι να προχωρήσει η ιστορία παρακάτω, που ερμηνεύεται στην δική μας «Αντιγόνη» από τους τρεις υποκριτές. Μέλημα μας, λοιπόν, είναι να πούμε την ιστορία αυτή φέτος σε όλη την Ελλάδα με έναν καθαρό και ανοιχτό τρόπο.
Ως προς τι διαφοροποιείται η συγκεκριμένη παράσταση. Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητές της;
Καταρχήν, ο τρόπος που σκηνοθετήθηκε η παράσταση, με βάση τους τρεις υποκριτές και τον χορό-αφηγητή είναι κάτι που την κάνει διαφορετική. Έπειτα η μετάφραση που χρησιμοποιήθηκε, η ποιητικότητά της, ο τρόπος που ερμηνεύτηκε και οδηγήθηκε από τους σκηνοθέτες μας μέσα από την ευθύτητα του λόγου, η μουσική του Σταμάτη Κραουνάκη. Διαφορετικοί κόσμοι, αντιθετικά στοιχεία που στην ένωσή τους δημιουργούν κάτι ιδιαίτερα μαγικό, ειλικρινές και άμεσο.
Πιστεύετε ότι η Αντιγόνη του Σοφοκλή είναι ένα διαχρονικό έργο που ταιριάζει και ταυτίζεται με την εποχή μας;
Κάθε κλασσικό έργο ταιριάζει σε κάθε εποχή, μιας και τα ζητήματα που πραγματεύεται αφορούν στην ανθρωπινή ύπαρξη. Οι εποχές αλλάζουν, ο άνθρωπος εξελίσσεται μέσα σε αυτές, αλλά η ρίζα της ψυχής του παραμένει η ίδια. Ο τρόπος που διαπραγματεύεται το τέλος του, η αδυναμία του ως προς αυτό, τον κινεί αντίστοιχα ανά τους αιώνες στον τρόπο που πράττει.
Στην παράσταση θίγονται αρκετά θέματα όπως οι οικογενειακές σχέσεις, ο ορθολογισμός, ο άνθρωπος σε σχέση με τα θεία, αλλά και ο έρωτας που έχει τον ρόλο του στις ζωές των ανθρώπων. «Ο έρωτας είναι κι αυτός θεός και τρέφει τον νου του ανθρώπου» αναφέρεται στην παράσταση. Ποια είναι η άποψη σας πάνω σ’ αυτό;
Ο Έρωτας για μένα είναι ο πόθος για ζωή. Είναι η κίνηση, που σε προχωρεί εντός σου και εκτός σου. Είναι αυτή η ενέργεια που τρέφει το μυαλό και την καρδιά σου και σε κάνει να νιώθεις ανάταση, δύναμη να μην φοβάσαι το αντίθετό του, τον θάνατο.
Μέσα από την εμπειρία σας ως ηθοποιός, τι πιστεύετε ότι μπορεί να δώσει το θέατρο και ένα αρχαίο κείμενο στον θεατή; Μπορεί να τον προβληματίσει και να τον βοηθήσει να συνειδητοποιήσει την πραγματικότητα;
Για μένα αυτό που δίνουν αυτά τα κείμενα στους αναγνώστες είναι το μέγεθος της ανθρώπινης υπόστασης στο σύμπαν. Είναι μύθοι που σου επιτρέπουν, μες το μέγεθος τους, να κάνεις τις αναγωγές σου. Στόχος του θεάτρου έχει ενδιαφέρον να είναι η ανάταση της ψυχής του ανθρώπου, αυτό που θα τον σηκώσει από την καρέκλα και θα τον κάνει να αισθανθεί την επόμενη στιγμή του κάπως αλλιώς. Ίσως αναγνωρίσει τις επιθυμίες και τα κίνητρά του σε σχέση με το πώς δρα και δει με μεγαλύτερη κατανόηση τον εαυτό του και τους άλλους.
Τι είναι αυτό που θα γοητεύσει ένα θεατή βλέποντας την «Αντιγόνη»; Ποια μηνύματα θέλει να δώσει στο κοινό;
Ο κάθε θεατής θα «ακούσει» στην παράσταση μας αυτό που έχει ανάγκη. Μακάρι μετά από αυτήν να ακούσουμε λίγο περισσότερο ο ένας τον άλλο.
Η παράσταση τελειώνει με τη φράση «Έχεις χαρά; Τα υπόλοιπα δεν είναι ούτε καπνού σκιά». Πως την ερμηνεύετε;
Να έχεις χαρά με την έννοια της φρόνησης. Να γεύεσαι τις στιγμές της ζωής σου, που σου δίνουν χαρά με λογική, σύνεση, ωριμότητα και συναίσθηση. Να έχεις την δύναμη να είσαι εκεί να τις χαρείς με σωφροσύνη.
Ποια ήταν η στιγμή που ξεχωρίσατε από την παράσταση;
Βλέπω σαν «όλον» αυτή την παράσταση και δεν μπορώ να ξεχωρίσω μια στιγμή. Το μονό που μπορώ να πω, είναι πως η αρχή είναι σημαντική για μένα. Γιατί αυτή θα κινήσει μετά όλη την παράσταση. Η παράστασή μας ξεκινάει με τη φράση «Στον κόσμο αυτό ερχόμαστε σαν ξένοι», να ανιχνεύσουμε τι θα γίνει παρακάτω σ’ αυτό που λέγεται ζωή. Έτσι και στην Αντιγόνη μας, το παρακάτω έχει συνέχεια σημασία.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας καλλιτεχνικά σχέδια;
Μου είναι λίγο πιο καθαρό το πού θέλω να πάω καλλιτεχνικά φέτος, οπότε βρίσκομαι σε συζητήσεις για το δικό μου παρακάτω.
