Η Πάμελα Λύτρα γράφει για την καλοσύνη, την ευγένεια, τα συναισθήματα, τις πιο εσωτερικές σκέψεις που πρέπει να εξωτερικεύονται τόσο από τα παιδιά όσο κι από τους ενήλικες.

Ο αναγνώστης, διαβάζοντας το παραμύθι «Η Σελήνη που της έκλεβαν τη λάμψη», βυθίζεται σε έναν κόσμο που βρίθει από συναισθήματα χαράς, αγάπης και συμπόνοιας. Σε έναν κόσμο που οι άνθρωποι συμμερίζονται τα συναισθήματα των άλλων, σε έναν κόσμο που προβληματίζονται για τη μοναξιά που όλοι κάποια στιγμή έχουμε αισθανθεί.

Ας δούμε όλα όσα μας είπε κι εκείνη για το παραμύθι.

Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή του συγκεκριμένου παραμυθιού; Από πού αντλήσατε την έμπνευσή σας; 

Η ανάγκη μου για συγγραφή προέκυψε μέσα από την προσωπική αναζήτηση για επιπλέον δημιουργικότητα κι εξέλιξη. Ήταν κάτι σαν το «επόμενο βήμα» για εμένα. Η έμπνευση τώρα, αντλήθηκε μέσα από την παρατήρηση των ανθρωπίνων σχέσεων γύρω μου. Κάθε είδους σχέση μοιάζει να έχει γίνει δύσκολη, ενώ τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά. Αρκεί να εκφράζεις αυτό που νιώθεις και να αφουγκράζεσαι τα συναισθήματα των ανθρώπων που συναναστρέφεσαι. Να δίνεις χρόνο, ώστε να καταλάβεις εσένα και τους ανθρώπους σου.

Ποιο είναι το βαθύτερο νόημα που θέλετε να περάσετε σε μικρούς και μεγάλους μέσα από το παραμύθι «Η Σελήνη που της έκλεβαν τη λάμψη»;

Αυτό που αναφέρω και στην αρχή του βιβλίου… «Η μοναξιά είναι προσωρινή, η λάμψη της αγάπης παντοτινή!». Ας κάνουμε εικόνα το συναίσθημα του άλλου, ας προβληματιστούμε για τη μοναξιά που νιώθουμε, ας αναζητήσουμε το δικό μας μερίδιο ευθύνης στην αγάπη. Μικροί και μεγάλοι κάποια στιγμή έχουμε αισθανθεί μόνοι. Άλλες φορές αυτό είναι αλήθεια κι άλλες πάλι, όχι. Απλά έτσι το βλέπουμε και το νιώθουμε τη δεδομένη στιγμή.

Σε κάθε περίπτωση, το μήνυμα και η προτροπή του παραμυθιού μου, είναι να δείχνουμε την αγάπη, την καλοσύνη, τη συμπόνια και την κατανόηση. Όλοι ξέρουμε πως να δίνουμε λάμψη κι έναν ολόκληρο Ήλιο γεμάτο ζεστασιά και φως στον διπλανό μας (ή στον εαυτό μας). Απλά δεν το κάνουμε.

Όπως αναφέρετε και εσείς στο βιβλίο σας, «η λάμψη είναι εσωτερική υπόθεση». Για εσάς, τι ρόλο διαδραματίζουν τα παραμύθια σ’ αυτό το ταξίδι;

Τα παραμύθια και τα βιβλία γενικότερα, μπορούν να μας πάνε ένα βήμα παραπέρα. Γι’ αυτό πιστεύω πως δεν τα επιλέγουμε τυχαία, αλλά διαλέγουμε να διαβάσουμε αυτό που έχουμε ανάγκη να «ακούσουμε».. Αυτό με το οποίο θα νιώσουμε μία ταύτιση και θα βρούμε τη «λύση» ή τον «δρόμο».

Στον κύκλο της ζωής μας, μικροί και μεγάλοι μπορεί να βιώσουμε ένα αίσθημα μοναξιάς και απομόνωσης. Ο φωτεινός Ήλιος που θα μας καταλάβει και θα ζεστάνει την καρδιά μας, εκτός από τους συνανθρώπους μας, μπορεί να είμαστε και εμείς οι ίδιοι;

Φυσικά! Ο πρώτος που απευθυνόμαστε, είναι ο κοντινότερος άνθρωπός μας, δηλαδή ο εαυτός μας. Γι’ αυτό είναι καλό να περνάμε χρόνο μαζί του και να δουλεύουμε για εκείνον, με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για τον καθένα. Από την άλλη όμως, για να ξεφύγουμε από τη μοναξιά μας χρειάζεται να είμαστε και δεκτικοί σε μία ζεστή αγκαλιά που υπάρχει πάντα εκεί για εμάς. Αρκεί να τη βρούμε και κυρίως να τη δούμε!

Θεωρείτε ότι η φαντασία είναι το στοιχείο που μπορεί να κάνει τη ζωή μας διαφορετική; Πόσο ανάγκη έχουν τα παιδιά ή οι μεγάλοι να ταξιδεύουν για λίγο σε έναν παραμυθένιο κι εξωπραγματικό κόσμο;

Τα παιδιά αποτελούν το ζωντανό παράδειγμα του κατά πόσο η φαντασία αλλάζει τη ζωή μας. Δεν είναι τυχαίο που τα παιδιά την αναζητούν καθημερινά, μέσα από το παιχνίδι ή το παραμύθι της καληνύχτας. Η φαντασία λοιπόν, είναι ένα στοιχείο που μπορεί να σου δώσει μεγάλη χαρά ή μεγάλη λύπη. Μοιάζει μ’ ένα «όπλο» κι αυτό που θα προκαλέσει, εξαρτάται από το πώς εσύ θα το χειριστείς. Για εμένα πάντως, τα περισσότερα παραμύθια δεν προέρχονται από έναν εξωπραγματικό κόσμο, αλλά από τον ιδανικό.

Η συνεχής γειτνίαση της πραγματικότητας με τον κόσμο του φανταστικού είναι ένα από τα στοιχεία που ξεχωρίζουν το παραμύθι σας. Αλήθεια, πόσο δύσκολο είναι να διατηρηθεί αυτή η ισορροπία;

Αν μιλάμε για την πραγματική ζωή, η ισορροπία έρχεται όταν προσαρμόζεις τη φαντασία στην πραγματικότητα με ρεαλισμό. Είναι ωραία να ταξιδεύεις με τη φαντασία σου, αλλά για να παραμένεις σύγχρονος πρέπει και να την προσαρμόζεις στα δεδομένα μίας καθημερινότητας.

Αν μπορούσατε να περιγράψετε το παραμύθι σας με τρεις λέξεις, ποιες θα επιλέγατε και γιατί;

Ανθρώπινο, γιατί αποτυπώνει τις ανθρώπινες σχέσεις. Εσωτερικό, καθώς μιλάει για πιο βαθιά συναισθήματα. Διττό, γιατί είναι για μικρούς και μεγάλους.

Υπάρχουν κάποιες λεπτομέρειες ή κάποιες παγίδες που πρέπει να προσέξει κανείς γράφοντας ένα παραμύθι;

Υπάρχουν, τόσο όταν γράφεις ένα παραμύθι όσο κι όταν το αφηγείσαι. Όπως υπάρχουν και διαφορετικές τεχνικές γραφής ενός παραμυθιού αλλά για να μην κουράσουμε το κοινό με τέτοιες λεπτομέρειες, θα σταθώ στο σ’ έναν γενικό κανόνα γραφής. Να γράφεις για το κοινό στο οποίο απευθύνεσαι. Να σκέφτεσαι και να οραματίζεσαι αυτόν για τον οποίο γράφεις.

Εσάς, ποιο είναι το αγαπημένο σας παραμύθι;

Ως κοριτσάκι μεγάλωσα με τα πολύ παραδοσιακά παραμύθια, όπως είναι ο «Τρελαντώνης», «η Καλύβα του Μπαρμπά Θωμά» κ.ά. Στη συγκεκριμένη φάση όμως, θα ξεχωρίσω τρία παιδικά, «Οι γραμμές στο πρόσωπο της γιαγιάς» της Simona Ciraolo, «Το αγόρι, ο τυφλοπόντικας, η αλεπού και το άλογο» του Charley Mackezy, «Ο ιππότης με τη σκουριασμένη πανοπλία» του Ρόμπερτ Φίσερ (τα δύο τελευταία διαβάζονται κι από ενήλικες). Νομίζω πως τα βιβλία αγαπιούνται ανάλογα με τη στιγμή που θα σε πετύχουν. Έτσι μπορεί να σε αγγίξει κάποιο περισσότερο και κάποιο άλλο λιγότερο.

Τελικά η αγάπη, η ελπίδα, η κατανόηση και η αλληλεγγύη, μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο;

Τους ανθρώπους και τις σχέσεις μας σίγουρα. Αυτό θα είναι το πρώτο βήμα και η αρχή για τις μικρές αλλαγές στον κόσμο που ίσως μία μέρα φέρουν και τη μεγάλη, ΤΗΝ αλλαγή!

Πάμελα Λύτρα: «Η Σελήνη που της έκλεβαν τη λάμψη», Εκδόσεις Υδροπλάνο, Εικονογράφηση: Νικολέττα Φιλιππίδη