Πολύ συχνά παραπονιόμαστε ότι δεν αντέχουμε τους ανθρώπους που παραπονιούνται, γιατί μας κουράζουν, μας χρησιμοποιούν ή θέλουν να μας κάνουν να τους λυπηθούμε.

Φυσικά όμως, το ότι κι εμείς οι ίδιοι παραπονιόμαστε, δεν μας περνάει καν από το μυαλό, τουλάχιστον την ώρα που το κάνουμε. Κι όταν τελικά, παραδεχόμαστε ότι το κάνουμε εννοείται πως υπάρχει σοβαρός λόγος και δεν είμαστε τίποτα επαγγελματίες γκρινιάρηδες, όπως οι άλλοι.

Γιατί στ’ αλήθεια όμως παραπονιόμαστε;

Το παράπονο είναι μια ένδειξη ενόχλησης ή αντίδρασης, όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως περιμέναμε ή όπως έπρεπε να πάνε. Νιώθουμε αδικία, θυμό, εκνευρισμό και γενικά μας πνίγει το δίκιο μας κι έχουμε την ανάγκη να το εκφράσουμε. Ωστόσο, κάτω από αυτό υποβόσκει και ο φόβος μας για το άγνωστο, για το ότι τα πράγματα κάπου στράβωσαν και δεν έχουμε πλέον τον έλεγχο. Κι εκεί ξεκινάει το καλό.

Αρχίζουμε να φτιάχνουμε ολόκληρο δράμα μέσα στο κεφάλι μας, για το “πόσο άτυχοι είμαστε” και “πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα” και “Γιατί θεέ μου να γίνει έτσι” και άλλα πολλά. Αυτό λοιπόν, το δράμα είναι η βάση των παραπόνων μας, τα οποία φυσικά νιώθουμε ότι δικαιούμαστε να τα εκφράσουμε, γιατί πολύ απλά τα πράγματα δεν έπρεπε να είναι έτσι και φυσικά εμείς δεν φταίμε σε τίποτα.

Πώς μπορούμε λοιπόν να σταματήσουμε να παραπονιόμαστε;

Το θέμα είναι ότι, αυτή η αντίδραση μπορεί να γίνει μια τοξική συνήθεια τόσο για εμάς και για τους άλλους. Εκτός του ότι συνήθως, κουράζουμε τους γύρω μας, ψάχνοντας απεγνωσμένα να μας επιβεβαιώσουν το πόσο δίκιο έχουμε και το πόσο άδικο ήταν αυτό που μας συνέβη, ταυτόχρονα αναλωνόμαστε και υπεραναλύουμε τόσο πολύ το θέμα, που στο τέλος είναι αδύνατο να βρούμε μια λύση ή έστω να το προσπεράσουμε.

Το να προσπαθήσουμε να σταματήσουμε να παραπονιόμαστε ίσως θα ήταν η προφανής λύση. Πολλοί άνθρωποι δοκίμασαν να κάνουν μια αποτοξίνωση από τα παράπονα, μια “Δίαιτα παραπόνων”, κατά την οποία είχαν βάλει ως όριο ένα συγκεκριμένο διάστημα, στο οποίο θα απείχαν από τη συνήθεια αυτή. Πέτυχε; Ίσως ναι, από την άποψη ότι πρόκειται για μια πολύ ωραία άσκηση για τον αυτοέλεγχο μας. Ίσως πάλι και όχι, γιατί μπορεί να θέτουμε στον εαυτό μας έναν ακόμη περιορισμό.

Μήπως τελικά το να παραπονιόμαστε είναι θετικό;

Το να παραπονιόμαστε και να αντιλαμβανόμαστε ότι παραπονιόμαστε, είναι ίσως ένα είδος ψυχοθεραπείας. Φυσικά θα ρωτήσει κανείς πώς το πρόβλημα μπορεί να αποτελεί και τη λύση του προβλήματος αυτού. Καταρχάς, με το να κάνουμε ένα παράπονο, σημαίνει ότι κάτι μας ενοχλεί κι έτσι μπαίνουμε σε μια φάση ιχνηλάτησης του τι μπορεί να είναι αυτό. Άπαξ και βρούμε τί πραγματικά μας δημιουργεί πρόβλημα, μπαίνουμε αυτόματα και σε θέση επίλυσής του. Αυτή είναι η αρχή μιας σημαντικής διαδικασίας, της ενσυνειδητότητας, της επίγνωσης δηλαδή του εαυτού μας και των πράξεων μας. Με αυτό τον τρόπο, η πηγή του παραπόνου γίνεται η αφορμή για μια νέα οπτική των πραγμάτων, για έναν νέο τρόπο διαχείρισης των προβλημάτων μας.

Από τη θεωρία στην πράξη

Αρχικά είναι καλό να αποδεχόμαστε αυτό που δεν μπορούμε να αλλάξουμε. Σε αυτό το σημείο, είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι κάτι δεν πήγε καλά, να δεχτούμε δηλαδή το αρνητικό vibe και να μας δώσουμε χρόνο να επανακάμψουμε. Ωστόσο, μια διαλογή στο είναι σημαντικό και τι όχι, δεν έβλαψε ποτέ κανένα. Για παράδειγμα, μπορούμε να σκεφτούμε αν αξίζει πραγματικά να ζήσουμε αυτό το δράμα, αν σε σχέση με άλλους ανθρώπους και καταστάσεις, το δικό μας πρόβλημα είναι πραγματικά σοβαρό….

Αυτό όμως, που μπορούμε να αλλάξουμε είναι ο τρόπος που το διαχειριζόμαστε. Αν καταφέρουμε και ξεπεράσουμε όλον αυτό τον πανικό, που μας έχει καταλάβει, τότε μπορούμε να αντιστρέψουμε την κατάσταση και να την κάνουμε πιο θετική και παραγωγική για εμάς. Παράλληλα, με το να μετριάσουμε λίγο τις αντιδράσεις μας, να περιορίσουμε την γκρίνια και τα παράπονά μας, θα είμαστε σε θέση να ακούσουμε και τους άλλους. Μια φιλική συμβουλή δεν έβλαψε ποτέ κανένα. Ίσως μάλιστα, μπορέσουν να μας δώσουν τη λύση στο πρόβλημά μας ή να μας ανακουφίσουν και να μας συμπαρασταθούν.

Μην ξεχνάμε ότι το να παραπονιόμαστε είναι κι αυτό μια εσωτερική ανάγκη για επικοινωνία. Άσχετα με το πώς και το γιατί, το παράπονο μπορεί να αποτελέσει την αρχή ενός εποικοδομητικού διαλόγου, μιας φιλικής κουβέντας ακόμα και μιας νέας γνωριμίας. Αρκεί να μην υπερβάλλουμε και να γίνεται θετικά.