Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε το Met Gala, ο ετήσιος φιλανθρωπικός θεσμός, ο οποίος λαμβάνει χώρα στο θρυλικό Metropolitan Museum στη Νέα Υόρκη, μια ωδή στη βιομηχανία της μόδας. Το φετινό θέμα της εκδήλωσης ήταν ένα αφιέρωμα στη μνήμη του Karl Lagerfeld, σχεδιαστή μόδας και καλλιτεχνικό διευθυντή του οίκου Channel για πάνω από τρεις δεκαετίες, ο οποίος απεβίωσε το 2019.

Δεν θα υπήρχε τίποτα προβληματικό στην παραπάνω πρόταση, αν το όνομα αυτής της ευρέως γνωστής προσωπικότητας, δεν είχε συνδεθεί με ισλαμοφοβικές, χοντροφοβικές, αντισημιτικές και λοιπών μορφών ρατσιστικές, δηλώσεις. Υπήρχε μια πληθώρα ανθρώπων που εναντιώθηκε στην απόφαση της καλλιτεχνικής εκδήλωσης να τιμήσει έναν άνθρωπο που προσέφερε μεν πάρα πολλά στη μόδα, αλλά ταυτόχρονα διαιώνιζε απόψεις μίσους επίσημα και χωρίς κανένα δισταγμό.

Γιατί τελικά έχει τόσο μεγάλη σημασία τι προσέφερες στην κουλτούρα και στην τέχνη, αν δεν είσαι άνθρωπος; Αυτό το ερώτημα παραμένει ένα από το πιο αμφιλεγόμενα ερωτήματα όλων των εποχών.

Έχω δει ακόμη και ανθρώπους των οποίων γνωρίζω τις βαθιές ηθικές τους αξίες να δυσκολεύονται να απαντήσουν μονολεκτικά σε αυτό, επιβεβαιώνοντας την πολυπλοκότητα του θέματος. Όσον αφορά τη δική μου πλευρά, η απάντηση παίρνει όλο και πιο ξεκάθαρη μορφή με το πέρας του χρόνου. Αυτό το θέμα, θα μπορούσε σίγουρα να χαρακτηριστεί ως ένα σύγχρονο πεδίο μελέτης, καθώς είναι σημαντικό να υπενθυμισθεί πως μόλις στο πολύ πρόσφατο παρελθόν άρχισαν να τέτοια ζητήματα να μην περνάνε απαρατήρητα.

Το κίνημα του #metoo ξετύλιξε ένα ατέλειωτο νήμα καταγγελιών και αποκαλύψεων σεξουαλικών παρενοχλήσεων και βιασμών. Ζώντας στην εποχή του political correctness, ένα εξίσου ιδιαίτερα αμφίρροπο θέμα, ρατσιστικά σχόλια, σταματούν να δικαιολογούνται στον βωμό του χιούμορ. Ε, και για να λέμε την αλήθεια, καιρός ήταν, χωρίς να εννοώ πως πρέπει να διαγράφεται το παρελθόν (χαρακτηριστικό παράδειγμα η απαγόρευση σκηνών στην ταινία “Όσα παίρνει ο άνεμος”, όπου οι μαύροι παρουσιάζονται ως σκλάβοι, γιατί ναι, όσο και αν δε θέλουμε να το δεχτούμε, εκείνη την εποχή, ήταν και είναι σημαντικό να μην κλείνουμε τα μάτια σε αυτό, όχι μόνο επειδή αποτελεί ιστορική ανακρίβεια, αλλά και φωτεινός σηματοδότης για ένα καλύτερο μέλλον), αλλά να έχουμε φτάσει πλέον σε ένα σημείο ως κοινωνία που να αντιλαμβανόμαστε ότι το χιούμορ δεν χρειάζεται να είναι κακοποιητικό για να είναι καλό.

Πίσω στο βασικό μας ερώτημα, θυμάμαι πολύ έντονα την περίοδο, που ο διάσημος ηθοποιός Kevin Spacey, άρχισε να γίνεται αντικείμενο μια σειράς κατηγοριών για τη σεξουαλική παρενόχληση ενός ανηλίκου. Οι κατηγορίες συνέπεσαν με την περίοδο που ο Spacey μεσουρανούσε επαγγελματικά, καθώς βρισκόταν στο απόγειο της καριέρας του, ως πρωταγωνιστής της σαρωτικής σειράς House of Cards. Η διαρροή καταγγελιών είχε ως αποτέλεσμα την απόλυση του από τη σειρά, καθώς η τελευταία σεζόν γυρίστηκε χωρίς την παρουσία του.

Το cancel culture αποτελεί ίσως την ύψιστη τιμωρία που μπορεί να λάβει κάποιος σήμερα.

Γιατί ναι, χωρίς να χρειαζόταν καν να αναφέρουμε τα δεδομένα, η σεξουαλική παρενόχληση πρέπει να τιμωρείται, είναι έγκλημα. Αυτό δεν αφαιρεί την ιδιότητα του καλού ηθοποιού από τον Kevin Spacey, αφαιρεί ή τουλάχιστον θα έπρεπε να αφαιρεί την διάθεση του κοινού να συνεχίσει να τον στηρίζει, τόσο πρακτικά όσο και λεκτικά.

Έχω μεγαλώσει με Smiths, έχω συνδέσει ένα κομμάτι της εφηβείας μου με τη φωνή του Morrissey, έχει υπάρξει και για μένα σημαντικός με τον τρόπο που υπάρχουν σημαντικοί κάποιοι μουσικοί στη ζωή μας. Δε θα πλήρωνα όμως εισιτήριο για να πάω σε live του, μετά τις φασιστικές του δηλώσεις.

Δεν θέλω να συνεχίσω να διαιωνίζω την άποψη του πόσο καλός σκηνοθέτης είναι ο Polanski, από τη στιγμή που γνωρίζω ότι βίασε ένα δεκατριάχρονο κορίτσι κάποτε.

Οι σκέψεις αυτές μου προκαλούν τόσο μεγάλη δυσφορία που νιώθω ένα είδος ντροπής να δηλώνω ένα είδος θαυμασμού για ανθρώπους εξαιτίας των οποίων κάποιοι άλλοι έχουν υποφέρει.

“Δεν γίνεσαι μεγάλος καλλιτέχνης, αν δεν γίνεσαι πρώτα σπουδαίος άνθρωπος”, είχε δηλώσει ο δικός μας, Σωτήρης Τσαφούλιας, σκηνοθέτης του “Έτερος Εγώ”, με αφορμή το εγχώριο metoo και τις κατηγορίες σεξουαλικών παρενοχλήσεων.

Και με αυτή την ατάκα θα ήθελα να κλείσω αυτό το κείμενο, γιατί πραγματικά τι έχει αξία στη ζωή αν δεν είσαι πάνω από όλα άνθρωπος; Άνθρωπος με ό,τι αυτό περιλαμβάνει. Αξίες, αρχές, σκοτάδια, όνειρα, παρορμήσεις, χαμένα όνειρα, προσδοκίες, αλλά κυρίως πάντα με σεβασμό απέναντι στους υπόλοιπους.

Πείτε με ρομαντική, αλλά η αλληλεγγύη θα σώσει τον κόσμο ή έστω θα τον κάνει λίγο καλύτερο. Ας μην θεωρείται πλέον πολυτέλεια.

*την ώρα που γραφόταν αυτό το κείμενο η ηθοποιός και ακτιβίστρια Τζαμίλα Τζαμίλ εξέφρασε την έντονη αντίδρασή της κατά του Met Gala 2023 με ανάρτησή της στο Instagram. «Χθες το Χόλιγουντ και η μόδα “σίγησε” όταν πολλές διάσημες φεμινίστριες επέλεξαν να τιμήσουν στο υψηλότερο επίπεδο, έναν άνδρα που ήταν τόσο δημόσια σκληρός με τις γυναίκες, τους χοντρούς ανθρώπους, τους μετανάστες και τους επιζώντες σεξουαλικής επίθεσης» έγραψε στην ανάρτησή της. «Και όλα τα γυναικεία έντυπα, και οι φανς στο ίντερνετ, επέλεξαν να το αγνοήσουν αυτό ευχαρίστως». Συνέχισε, γράφοντας «Κανείς δεν έχει τέλεια ηθική, τουλάχιστον εγώ όχι, αλλά Χριστέ μου, είχαμε έναν χρόνο για να το διορθώσουμε αυτό εδώ, και για να μην απονείμουμε την υψηλότερη δυνατή τιμή σε έναν γνωστό φανατικό… και όλοι αποφάσισαν ξαφνικά πως μπορούμε να διαχωρίσουμε την τέχνη από τον καλλιτέχνη όταν αυτό είναι *βολικό*. Και ισχύει ένας κανόνας για εμάς και άλλος κανόνας για όλους τους άλλους. Χθες το βράδυ παραιτηθήκαμε από το δικαίωμά μας, να μας παίρνουν στα σοβαρά για οτιδήποτε σημαντικό» έγραψε η Τζαμίλα Τζαμίλ στην ανάρτησή της. «Δεν πρόκειται για το cancel culture. Δεν αφορά καν στον Καρλ (Λάγκερφελντ). Αφορά στο να δείξει πόσο επιλεκτικό είναι το cancel culture εντός φιλελεύθερης πολιτικής, στην πιο κραυγαλέα της μορφή μέχρι τώρα. Είναι για να δείξei γιατί οι άνθρωποι δεν εμπιστεύονται τους φιλελεύθερους. Εξαιτίας ολισθηρών τακτικών και διπλών στάνταρντς σαν αυτό (στο Met Gala)». Η Τζαμίλα Τζαμίλ έκλεισε γράφοντας πως «το ευρύ κοινό στο ίντερνετ συμμετείχε και ήταν εξ ολοκλήρου συνένοχο στην εξάλειψη της αλήθειας. Αντικατέστησε τα πιρούνια με τα κουτάλια για να «γλείψουν» όλα αυτά τα σκ@@@ά. Αν συνεχίσουμε έτσι, μην σοκαριστείτε όταν χάσουμε τις επόμενες εκλογές».

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Jameela Jamil (@jameelajamil)