“Healthy is the new skinny” είναι το μοτίβο της μόδας της διατροφής και η βιομηχανία τροφίμων χορεύει σε αυτό το ρυθμό. Τα light υπονοούν ότι έχουν λιγότερες θερμίδες, ενώ στα λεγόμενα «υγιεινά» προσδίδονται συγκεκριμένες ιδιότητες που κάνουν καλό στην υγεία, χωρίς και οι δύο κατηγορίες να σημαίνει ότι δεν παχαίνουν… Μπέρδεμα λοιπόν για τον καταναλωτή, ο οποίος παλεύει ανάμεσα στα sugar free, fat free, gluten free κλπ και γραμμάριο δε χάνει!

Ο όρος θερμίδες είναι κατά κάποιον τρόπο ταμπού και ειδικά αν κάποιο τρόφιμο θεωρείται υγιεινό ή τέλος πάντων περισσότερο υγιεινό από κάποιο άλλο, τότε δε δίνεται καθόλου σημασία στη θερμιδική του αξία. Σε μεγάλο βαθμό φταίει και το πώς προβάλλεται το προϊόν και εμείς που δεν κοιτάμε τις ετικέτες. Ένα μεγάλο μπλέξιμο είναι η μερίδα. Για παράδειγμα αναφέρεται στη συσκευασία μόνο 80 θερμίδες ανά μερίδα (το δεύτερο με πολύ μικρά γραμματάκια) και αυτά μπροστά στη συσκευασία και όχι στην ετικέτα. Αν προσέξουμε λιγάκι στο πίσω μέρος, θα δούμε ότι η μερίδα είναι πολύ μικρότερη από αυτή που εμείς καταναλώνουμε περιχαρείς και περήφανοι για την επιλογή μας. Ακόμα και αν μας φαίνεται βουνό να κοιτάμε τα γραμμάρια, και εδώ θα ακουστούν πολλές δικαιολογίες όπως σιγά να μη ζυγίζω τα γραμμάρια των δημητριακών ή της σοκολάτας που θα καταναλώσω, αρκεί να συγκρίνουμε τη μερίδα με το σύνολο της συσκευασίας και να αναλογιστούμε σε πόσες δόσεις την τρώμε. Οπότε σε πρώτη φάση, ακόμα και σε αυτές τις απενοχοποιημένες κατηγορίες τροφίμων η ποσότητα είναι αυτή που έχει σημασία.

% λιγότερη ζάχαρη, λιπαρά, χοληστερόλη, αλάτι κλπ. Αν ένα τρόφιμο έχει αρχικά 50% λιπαρά και η βελτιωμένη εκδοχή του έχει 40% λιγότερα, αυτό σημαίνει ότι έχει 30%. Δεν είναι μικρή η μείωση, αλλά σίγουρα για κάποιον που πρέπει να μειώσει σημαντικά την πρόσληψη λιπαρών δεν είναι καλή ιδέα. Το ίδιο ισχύει και για τη ζάχαρη, ειδικά για τα άτομα με διαβήτη. Κάτι που ακόμα πρέπει να κοιτάμε είναι το ποσοστό που καταλαμβάνει το κάθε συστατικό, σε σχέση με τις 2000 θερμίδες, που θεωρούνται οι θερμιδικές ανάγκες ενός μέσου ενήλικα. Να σημειωθεί ότι τα απλά σάκχαρα καλό είναι να καταλαμβάνουν κάτω από το 10% των θερμίδων και τα λιπαρά περίπου 30%. Προσοχή όμως, αυτό το ποσοστό αφορά τα σάκχαρα και τα λιπαρά όλης της ημέρας, οπότε ακόμα και αν η ετικέτα μας δίνει πολύ μικρότερα νούμερα από τα ανώτατα επιτρεπτά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν τρεφόμαστε μόνο με αυτό το τρόφιμο.

Ειδικά σε σχέση με τα υγιεινά τρόφιμα χρειάζεται να είμαστε περισσότερο σε εγρήγορση. Το αν κάτι περιέχει πχ. βρώμη ή ταχίνι, δε σημαίνει απαραίτητα ότι δεν παχαίνει. Το ίδιο ισχύει και για τα παραδοσιακά και για τα  βιολογικά προϊόντα. Μια ίσως γενίκευση που μπορώ να κάνω, είναι ότι αν κάτι είναι υπερβολικά υγιεινό και συγχρόνως πάρα πού νόστιμο, το πιο πιθανό είναι να είναι και ύποπτο. Και αν ακόμα έχει κάνει μια έκπτωση στα λιπαρά, σίγουρα θα έχουμε χάσει στη ζάχαρη. Και αν δεν περιέχει ζάχαρη, μπορεί να περιέχει φρουκτόζη (ή καστανή ζάχαρη ή σιρόπι αγαύης) η οποία όμως δίνει τις ίδιες θερμίδες ανά γραμμάριο.

Τα ειδικά αυτά τρόφιμα έχουν νόημα στο αδυνάτισμα μόνο όταν τα καταναλώνουμε σε αντικατάσταση κάποιων άλλων που τρώγαμε ούτως ή άλλως. Το να αρχίσω δηλαδή εγώ να τρώω μαγιονέζα με λιγότερα λιπαρά και λιγότερη χοληστερόλη τη στιγμή που δεν την είχα εντάξει στη διατροφή μου, δε θα με κάνει να κερδίσω κάτι, παρά μόνο θερμίδες. Αν όμως, εκεί που έτρωγα καθημερινά ζαμπονάκι στο τοστάκι μου, προτιμήσω γαλοπούλα, τότε το θερμιδικό άθροισμα θα είναι υπέρ μου. Όσο ξενέρωτο κι αν ακούγεται το αδυνάτισμα είναι ζήτημα ισοζυγίου θερμίδων.

www.facebook.com/grafeiodiatrofis