Δεν υπάρχει τέλεια σχέση. Κάθε ανθρώπινη επαφή απαιτεί διαρκή προσπάθεια. Ακόμη και οι πιο υγιείς σχέσεις περνούν τις κρίσεις τους. Ενδεικτικά είναι τα ευρήματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε το 2015, σύμφωνα με τα οποία τουλάχιστον τα μισά παντρεμένα ζευγάρια έχουν σκεφτεί το ενδεχόμενο του διαζυγίου.
Σίγουρα, ωστόσο, πρόκειται για μια διόλου εύκολη απόφαση. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να σκεφτείς και να ζυγίσεις. «Κανείς δεν προσεγγίζει το θέμα επιπόλαια», τονίζει η σύμβουλος γάμου, Jen Libby. «Επίσης, σχεδόν όλοι, ακόμη κι όσοι βρίσκονται σε φαινομενικά υγιείς σχέσεις, έχουν σκεφτεί το διαζύγιο κάποια στιγμή στο γάμο τους».
Διάφορα πράγματα μπορεί να αποτελούν ενδείξεις ότι ένα διαζύγιο ίσως ενδόμυχα έχει ήδη δρομολογηθεί. Για παράδειγμα, αν δεν συμβιβάζεσαι σε τίποτα ή αν απομακρύνεσαι συναισθηματικά από το ταίρι σου. Υπάρχουν, ωστόσο, και υποβόσκουσες ενδείξεις, που ίσως απαιτούν λίγο περισσότερο χρόνο για να γίνουν φανερές.
Το Redbook συγκέντρωσε 14 σημάδια που αποτελούν κόκκινες σημαίες, υποδηλώνοντας ότι ένας γάμος μπορεί να έχει ήδη τελειώσει:
1. Έλλειψη οικειότητας
«Ένα σαφές σημάδι ότι ο γάμος σου μπορεί να έχει τελειώσει είναι όταν υπάρχει έλλειψη ενδιαφέροντος για σεξ και κανείς δεν κάνει τίποτα γι’ αυτό», επισημαίνει η δικηγόρος Dawn Cardi. «Το έναυσμα είναι ότι το σεξ δεν λειτουργεί και δεν έχει λειτουργήσει εδώ και καιρό».
2. Αρχίζεις να αμφιβάλλεις για τον εαυτό σου
Αν έχεις πάψει να νιώθεις προτεραιότητα για τον άλλο, μπορεί να λειτουργήσει ως πλήγμα στην αυτοεκτίμησή σου. «Ίσως αρχίσεις να αμφιβάλλεις για όλες τις ικανότητες, τις οποίες μέχρι πρότινος ένιωθες ότι έχεις», επισημαίνει η ειδικός σχέσεων, Maria Sullivan. Σύμφωνα με την ίδια, το χειρότερο στάδιο είναι όταν το ταίρι σου σε κάνει να νιώθεις πως για ό,τι γίνεται φταις εσύ. Όταν ο σημαντικός σου άλλος δεν είναι πρόθυμος να συνειδητοποιήσει ότι ο γάμος απαιτεί συμβιβασμούς, μπορεί να αποτελεί μια σαφή ένδειξη ότι δεν θέλει πλέον να βρίσκεται στη σχέση.
3. Είστε δύο διαφορετικοί άνθρωποι
«Οι άνθρωποι αλλάζουν και ορισμένοι φτάνουν στο διαζύγιο επειδή δεν είναι εκείνοι που ήταν όταν παντρεύτηκαν», επισημαίνει η δικηγόρος οικογενειακού δικαίου, Elizabeth Rozin-Golinder. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Μπορεί απλώς να εξελιχθήκατε σε δύο ανθρώπους που πλέον επιθυμούν διαφορετικά πράγματα. «Όταν προσεγγίζεις την κατάσταση από τη σκοπιά του «δεν μισούμε ο ένας τον άλλον, απλώς δεν πρέπει να είμαστε πια μαζί, τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα», προσθέτει η ίδια.
4. Ενδοοικογενειακή βία
Εδώ είμαστε κάθετοι: Οποιαδήποτε σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική κακοποίηση σε οποιαδήποτε μορφή είναι ένα προφανές σημάδι ότι πρέπει να σκεφτείς το διαζύγιο. Οι πιθανότητες λένε ότι ένα περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας θα φέρει κι άλλα. «Όταν η υγεία και η ασφάλειά σου διακυβεύονται, δεν τίθεται κανένα δίλημμα για το τι πρέπει να κάνεις».
5. Νιώθεις ότι εσύ ή το ταίρι σου δεν καταβάλλετε καμία προσπάθεια
Οι γάμοι αντιμετωπίζουν συχνά μια ποικιλία προκλήσεων και, σύμφωνα με την Alisa Bowman, συγγραφέα του «Project: Happily Ever After» και οι δύο πρέπει να προσπαθούν για την επίλυσή τους. «Δε μπορεί ένας να κάνει όλη την προσπάθεια. Τίποτα δε θα επιτευχθεί έτσι». Από απλά, καθημερινά ζητήματα, μέχρι σοβαρά θέματα, όλα απαιτούν και τους δύο για να λυθούν. Αν βλέπεις ότι εσύ ή το ταίρι σου δεν ενδιαφέρεστε για να επιλύσετε από κοινού τα προβλήματά σας, τότε σίγουρα δεν διαφαίνεται μέλλον σε αυτό το γάμο.
6. Μιλάς άσχημα για το ταίρι σου σε άλλους
Σύμφωνα με την Libby, ένα όχι και τόσο προφανές σημάδι είναι όταν πιάνεις τον εαυτό σου να μιλά συχνά άσχημα για ταίρι σου σε άλλους ανθρώπους. Σίγουρα, δεν είναι κακό να συμβουλεύεσαι τα αγαπημένα σου πρόσωπα για κάτι που σε προβληματίζει, όταν όμως αυτό γίνεται συστηματικά, τότε σίγουρα υπονοεί ότι υπάρχει πρόβλημα, αλλά και έλλειψη σεβασμού προς το άλλο άτομο.
Ο πιο ακατάλληλος δέκτης αυτής της συμπεριφοράς είναι τα παιδιά, που δεν πρέπει ποτέ να ακούνε αρνητικά σχόλια από τον ένα γονιό για τον άλλο. «Η δυναμική των σχέσεων συχνά αποκαλύπτεται στα παιδιά», επισημαίνει η Libby. «Επομένως, είναι πολύ σημαντικό πώς μιλάτε στα παιδιά, ειδικά όταν τα προετοιμάζετε για το διαζύγιο».
7. Περνάτε λιγότερο χρόνο μαζί
Αν έχεις πιάσει τον εαυτό σου να κάθεται περισσότερο στη δουλειά, χωρίς να σε πειράζει για το αν θα αργήσεις να επιστρέψεις στο σπίτι, ή να κανονίζεις περισσότερες εξόδους με φίλους, χωρίς το ταίρι σου, τότε αυτό είναι ένα δείγμα ότι έχεις αρχίσει να αποστασιοποιείσαι από το γάμο σου.
Τα ζευγάρια των οποίων οι γάμοι έχουν ουσιαστικά τελειώσει, συχνά αποσυνδέονται μεταξύ τους πρακτικά, πριν φτάσουν στην υπογραφή του διαζυγίου, λέει η Elayne Savage, συγγραφέας του «Breathing Room: Creating Space to Be a Couple». «Αν δεν περνάτε πλέον καθόλου χρόνο μαζί κι αυτό δε νιώθετε να σας ενοχλεί, τότε ίσως έχετε απεμπλακεί ήδη από το γάμο».
8. Δεν υποστηρίζετε, ούτε ακούτε ο ένας τον άλλον
«Το να ακούς ενεργά τι λέει το ταίρι σου είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση ενός γάμου», λέει η ψυχολόγος και life coach, Sydney Ceruto. «Όταν κανένας από τους δύο δεν ακούει πραγματικά το άλλο άτομο, δείχνετε ότι οι σκέψεις και τα συναισθήματά του δεν έχουν σημασία». Αυτό είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει, αργά ή γρήγορα, τον έναν ή και τους δύο συντρόφους στην αναζήτηση ενός άλλου ανθρώπου, που θα δείχνει το αναγκαίο ενδιαφέρον, καλλιεργώντας δυνητικά τις συνθήκες για μια απιστία.
9. Έχετε μη ρεαλιστικές προσδοκίες
«Η ικανότητα ή η αδυναμία προσαρμογής στην αλλαγή της έγγαμης ζωής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το να έχει κανείς ρεαλιστικές προσδοκίες για το ταίρι του. Εάν έχεις μη ρεαλιστικές προσδοκίες και δεν ικανοποιούνται, είναι πολύ πιθανό να αισθανθείς απογοήτευση, που θα κάνει πιο δύσκολο το συμβιβασμό, οδηγώντας τελικά σε μια ανεπανόρθωτη κατάρρευση του γάμου», υποστηρίζει η Ceruto.
10. Δεν κάνετε συμβιβασμούς
Βασική προϋπόθεση ενός υγιούς γάμου είναι η προσπάθεια να εκπληρώνεις κάποιες από τις ανάγκες και τις επιθυμίες του άλλου, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι και ο άλλος κάνει το ίδιο για σένα. Ο γάμος είναι ένα διαρκές πάρε – δώσε. Αν, όμως, εσύ ή το ταίρι σου επιδεικνύετε αδιαφορία ο ένας για τις ανάγκες του άλλου, τότε αυτό σίγουρα δείχνει ότι ο γάμος σας δεν εξελίσσεται σωστά, υποστηρίζει ο Bryce Kaye, συγγραφέας του «The Marriage First Aid Kit». «Τα ζευγάρια θα πρέπει να μπορούν να μοιράζονται εμπειρίες που ενθουσιάζουν τον έναν, έστω κι αν ο άλλος έχει λιγότερο ενδιαφέρον για μια δραστηριότητα», προσθέτει η Savage.
11. Δεν βρίσκεστε στην ίδια σελίδα αναφορικά με το μέλλον
Σίγουρα ένας γάμος απαιτεί συμβιβασμούς. Όχι, όμως, σε κύριες αποφάσεις ζωής, όπως οι στόχοι καριέρας ή η δημιουργία οικογένειας.
«Εάν θέλεις παιδιά και το ταίρι σου είναι κατηγορηματικά αρνητικό, θα πρέπει να σκεφτείς σοβαρά αν προτίθεσαι να εγκαταλείψεις ένα τέτοιο όνειρο για να σώσεις το γάμο σου με το άλλο άτομο ή εάν θα ήταν καλύτερα να μοιραστείς τη ζωή σου με έναν άνθρωπο, με τον οποίο έχετε παρόμοιους στόχους. Οι διαφορετικοί στόχοι σε κυρίαρχα ζητήματα ζωής δημιουργούν ένα μεγάλο ερωτηματικό για το αν ένας γάμος θα επιβιώσει μακροπρόθεσμα».
12. Υπάρχει έλλειψη σεβασμού
Μία από τις πιο σημαντικές πτυχές ενός υγιούς γάμου είναι ο αμοιβαίος σεβασμός. Όταν αυτό λείπει, η σχέση δεν είναι πια υγιής. «Οι γάμοι που φτάνουν σε αυτό το σημείο είναι τοξικοί. Το σπίτι δεν πρέπει να μοιάζει με πεδίο εμφύλιου πολέμου και η επικοινωνία δεν θα πρέπει να έχει τη μορφή επίθεσης – άμυνας», λέει η Savage.
Αυτή η έλλειψη σεβασμού μπορεί ακόμη και να μετατραπεί σε περιφρόνηση. «Η περιφρόνηση τροφοδοτείται από τις αρνητικές σκέψεις που σιγοβράζουν για το άλλο άτομο», εξηγεί η Ceruto. Αυτή η περιφρόνηση μπορεί να φτάσει να καταλαμβάνει τόσο χώρο στη σχέση, που να μην αφήνει περιθώρια για σύνδεση ή οικειότητα.
13. Τσακώνεστε συχνότερα
Υπάρχουν ζευγάρια που καταφέρνουν να μετατρέπουν κάθε αντιξοότητα σε διαπληκτισμό. Ο δρ. Braun χαρακτηρίζει αυτούς τους γάμους ως «έντονα συγκρουσιακούς», όπου σχεδόν κάθε θέμα μετατρέπεται σε μια τοξική και καταστροφικά συναισθηματική εμπειρία». Όπως εξηγεί, «εάν αυτό συνεχίζεται χωρίς αποτελεσματική παρέμβαση, η πιθανότητα ο γάμος να είναι υγιής είναι σχεδόν μηδενική». Σύμφωνα με την Puhn, «ο γάμος έχει να κάνει με τη γνώση καλών δεξιοτήτων επικοινωνίας και επίλυσης των συγκρούσεων».
14. Απιστία
Για πολλούς ανθρώπους, η απιστία είναι αδιαπραγμάτευτο ζήτημα. Αυτό δεν είναι παράλογο, αν σκεφτεί κανείς ότι μία απιστία κλονίζει την εμπιστοσύνη του ενός προς τον άλλο, που αποτελεί βασικό συστατικό για μια υγιή σχέση.