Η μεγαλύτερη ερώτηση που δεν έχει απαντηθεί ποτέ και που κι εγώ δεν έχω κατορθώσει να απαντήσω μετά από τριάντα χρόνια έρευνας, είναι: «τι θέλει μια γυναίκα;» -Sigmund Freud

Αν αναρωτηθείς που βρισκόταν η εξέλιξη της ανθρώπινης σκέψης τον 20ο αιώνα, θα βρεθείς ανάμεσα στην ελεύθερη θέληση του ατόμου και στην αιτιοκρατία (γνωστή και ως ντετερμινισμός). Οι περισσότεροι από εμάς, δεχόμαστε το ότι η ζωή μας κυλά βασισμένη σε μια μορφή κομπατιμπιλισμού, όπου τα πράγματα είναι ήδη προαποφασισμένα από τους νόμους της φύσης. Εκείνοι που δεν πιστεύουν σε νόμους της φύσης και την μοίρα, έχουν αναπτύξει μια άλλη θεωρία στην οποία επικρατεί η πεποίθηση του πως ό,τι συμβαίνει είναι θέμα επιλογής, πράγμα που σημαίνει ότι τα πάντα εξαρτώνται από την επιλογή σου για το τι θα φας για μεσημέρι. Ή κάτι τέτοιο.

Με αφορμή τον παραπάνω διαχωρισμό του ανθρώπινου τρόπου σκέψης και τα 160 χρόνια από την γέννηση ενός από τους μεγαλύτερους και πιο επιδραστικούς ψυχιάτρους της ιστορίας, ας θυμηθούμε την πιο ενδιαφέρουσα και δυναμική έρευνα του θεμελιωτή της ψυχαναλυτικής σχολής Sigmund Freud, “Συνεισφορές στην Ψυχολογία της Αγάπης”.

Σύμφωνα λοιπόν, με την θεωρία του Freud, υπάρχουν τέσσερις βασικές προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται από κάποιον που θέλει να αγαπήσει “σωστά”.

1. Η ανάγκη για ένα “πληγωμένο τρίτο άτομο”. Η πρώτη προϋπόθεση “της αγάπης” εξηγεί πως κάποιος άνθρωπος “δεν διαλέγει ποτέ ως αντικείμενο αγάπης μια γυναίκα που δεν μπορεί να συνδεθεί με κάποιον με την ίδια ευκολία”. Με άλλα λόγια, ένα κορίτσι που είναι ανεξάρτητο και πατάει στα πόδια του. Σύμφωνα με τον Freud, “κάθε άντρας εκεί έξω θέλει να έχει κάποιο είδος κτητικότητας πάνω στην γυναίκα που έχει δίπλα του. Είτε αυτή είναι η γυναίκα του, είτε μια πολύ καλή του φίλη. Σε μερικές περιπτώσεις, μια γυναίκα μπορεί να περάσει αδιάφορα από την ζωή κάποιου ανθρώπου, αν ανήκει σε κάποιον άλλον άντρα”. Κοινώς, δεν μπορείς να αγαπηθείς με τον σωστό τρόπο αν τα έχεις ήδη με άλλον.
2. Ελευθερία ηθών. Ο Freud θεωρεί πως μια “ενάρετη και αξιόπιστη” γυναίκα δεν είναι ποτέ όσο γοητευτική θα έπρεπε ώστε να γίνει αντικείμενο αγάπης και έρωτα. Λέγοντας πως “καμία γυναίκα δεν είναι πιστή στον άντρα της”, φτιάχνει την δική του θεωρία, την “Αγάπη μιας πόρνης”.
3. Υπερεκτίμηση της γυναίκας. Σε αυτό το στάδιο, ο Freud πιστεύει πως “υπάρχουν γυναίκες που μπορούν να αγαπηθούν, μα υπάρχουν και αυτές που δεν μπορούν. Αυτή η σύνδεση μπορεί να γίνει με το πάθος που εμφανίζεται ανάμεσα σε έναν άντρα και μια γυναίκα που μπορεί να αντικατασταθεί με μια άλλη”. Αλλά πριν προλάβεις να βγάλεις τα δικά σου συμπεράσματα για αυτήν την προϋπόθεση στην θεωρία του Freud, σκέψου πως ο κάθε άντρας και τα χαρακτηριστικά του απορροφούνται από την γυναίκα που έχει δίπλα του.
4. Η διάσωση των αγαπημένων. “Ο άντρας είναι πεπεισμένος πως η γυναίκα που αγαπιέται τον χρειάζεται. Πως χωρίς αυτόν να την κρατά θα χάσει κάθε ίχνος σεβασμού από τους γύρω της και θα βουλιάξει σε μια αξιοθρήνητη κατάσταση”. Η μοίρα της κάθε γυναίκας, σύμφωνα με τον Freud, είναι στα χέρια του άντρα που έχει δίπλα της και αυτός με την σειρά του την σώζει με το να μην την αφήνει να φύγει. “Οι άντρες αυτού του τύπου ξέρουν να κατακτούν ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών με το να τις γοητεύουν μέσα από τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους”. Αυτό που συμβαίνει όμως πέρα από την θεωρία του Freud είναι πως αν στην πραγματικότητα ο άντρας καταλάβει πως κρατά στα χέρια του την καρδιά (και το σώμα) μιας γυναίκας, σταματά να την διεκδικεί.

Γιορτάζοντας λοιπόν, τα 160 χρόνια ζωής (στην σκέψη μας και τα βιβλία μας) του Sigmund Freud και διατυπώνοντας την θεωρία της “Συνεισφοράς στην Ψυχολογία της Αγάπης”, σκέφτηκα πόσα πράγματα έχουν αλλάξει στις ζωές των γυναικών από τότε. Γιατί δεν είναι μόνο η Καλλιρόη Παρρέν, είναι και το βλέμμα της κάθε γυναίκας εκεί έξω που από το πάτωμα κοίταξε στα μάτια του αγαπημένου της. Πράγμα που έβαλε τις βάσεις στις σχέσεις που κάνουμε σήμερα με τα μάτια του άντρα που έχεις απέναντί σου να λένε περισσότερα απ’ όσα μπορείς να καταλάβεις. Έτσι ο Freud, μπορεί να μην είναι εκείνος που θέτει πλέον τις προϋποθέσεις για να αγαπηθείς από κάποιον, μα είναι εκείνος που έκανε την αρχή για να αναλύσουν οι μαθητές του την ψυχή του ανθρώπου. Και αυτό από μόνο του αξίζει ένα ποτό στην υγειά των 160 επόμενων χρόνων.