Οι φορές στη ζωή μου που έχω χαρακτηρίσει κάτι ως «σεξιστικό» ή «μισογυνικό» μετριούνται στα δάχτυλα. Θες γιατί στο βωμό του χιούμορ θυσιάζω πολλά πράγματα, θες γιατί στους καλλιτέχνες δικαιολογώ πολλά κουσούρια και παραξενιές; Πάντως δεν έχω συνηθίσει να περνάω από κόσκινο λέξεις, σχόλια και τοποθετήσεις ψάχνοντας το πατριαρχικό ατόπημα.
Όταν όμως γύρω σου συμβαίνει αυτός ο χαμός αρχίζεις να σκέφτεσαι πως το γεγονός ότι δεν έχεις υπάρξει θύμα έμφυλων διακρίσεων και πατριαρχικών ιδεοληψιών (ακόμα) δε σημαίνει ότι όλες οι γυναίκες εκεί έξω είχαν την ίδια τύχη. Και η σκέψη προχωράει. Έρχονται στο μυαλό σου όλοι οι αγώνες που δόθηκαν από γυναίκες παλαιότερων γενεών για να μπορείς εσύ να διεκδικείς «προνόμια» και να καταδικάζεις αδικίες όπως το κατά πόσο οι γυναίκες και οι άνδρες θεωρούνται ίσοι στην επαγγελματική αρένα. Και έτσι φτάνεις στο σημείο που συνειδητοποιείς πως καλό είναι το χιουμοράκι αλλά το γενετικό (και κοινωνικό) σου φύλο, όπως και να το κάνουμε, υποτιμάται και σαρκάζεται από πολλές απόψεις. Από σχόλια σε ατυχείς στιγμές οδηγικού κάλλους μέχρι χολυγουντιανής καταβολής περσόνες που θίγουν εκ των πραγμάτων τη γυναικεία φύση.
Υπάρχουν όμως και μέσα που σε υποβιβάζουν τα οποία ίσως και να μην είχες σκεφτεί. Ένα από αυτά είναι και οι τηλεοπτικές σειρές. Ναι, κάποια τηλεοπτικά σόου με τον τρόπο τους υπερτονίζουν την ύπαρξη των έμφυλων ρόλων και δημιουργούν μια σεξιστική εικόνα του γυναικείου φύλου οδηγώντας σε μια υποσυνείδητη κατανάλωση των κλισέ που παράγουν.
How I met your mother
Σκέψου λίγο τους δύο βασικούς γυναικείους χαρακτήρες της σειράς. Η Λίλυ παρουσιάζεται ως δασκάλα, – στερεοτυπικά γυναικείο επάγγελμα – λίγο τρελή («κλασική τρελή σύζυγος») και απότομη. Η Ρόμπιν από την άλλη είναι μια γυναίκα επικεντρωμένη στην καριέρα της η οποία, όπως αποκαλύπτεται, δεν μπορεί να κάνει παιδιά. Αυτό τραυματίζει τη θηλυκότητα της και γυναικεία της φύση μεταμορφώνοντας στη σε κάτι λιγότερο από τις υπόλοιπες γυναίκες. Συμπερασματικά, λοιπόν, υπάρχουμε στον κόσμο αυτό απλώς για να κάνουμε παιδιά. Νομίζω είναι περιττό να αναλύσουμε το γενικότερο attitude του Barney απέναντι στις γυναίκες.
The Big Bang Theory
Μια απολύτως αντιφεμινιστική σειρά καμουφλαρισμένη κάτω από το προφίλ μιας «προοδευτικής» προσέγγισης με άλλοθι το ότι αποδέχεται την ύπαρξη γυναικών επιστημόνων. Επιτέλους οι γυναίκες επιτρέπεται να είναι έξυπνες! Ωστόσο, δεν μπορούν να είναι και έξυπνες και όμορφες. Το κλισέ της έξυπνης-άχαρης γυναίκας για ακόμη μια φορά μας κάνει να πλήττουμε από έλλειψη πρωτοτυπίας. Από την άλλη έχουμε την Penny –όμορφη ξανθιά bimbo- η οποία δυσκολεύεται αρκετά να κερδίσει το σεβασμό των αγοριών. Ρε φίλε δώσε μας κάτι που δεν έχουμε δει άλλες 50000 φορές.
New Girl
Ας ξεπεράσουμε το ότι η όλη προσωπικότητα της Zooey Deschanel είναι διαμορφωμένη τόσο ουτοπικά με απόλυτο σκοπό το να τη γουστάρουν όλα τα αγοράκια. Αυτό το κλισέ της τέλειας γκόμενας που είναι η επιτομή μιας τελείως φαντασιακής coolness νόμιζα ότι το είχαμε αφήσει πίσω στο χωροχρόνο. Νόμιζα. Επίσης το γεγονός ότι υπάρχει ολόκληρο επεισόδιο για την περίοδο επικροτώντας τον όλο στερεοτυπικό μύθο της γυναίκας που πέφτει (από άποψη) θύμα των ίδιων της των ορμονών πραγματικά είναι λυπηρό.
Two and a half men
Θα προσπαθήσω να είμαι όσο πιο αντικειμενική γίνεται, καθώς τον Charlie Harper τον θέλω για κολλητό. Σειρά που δεν περιλαμβάνει κανένα βασικό γυναικείο χαρακτήρα και οι μόνες γυναίκες που συναντάμε σε αυτή είναι ή άπιστες πρώην σύζυγοι ή καθαρίστριες ή τρελές stalkers, είναι αντιφεμινιστική του κερατά. Τώρα το αν τη γουστάρουμε είναι άλλο κομμάτι. Κατά τ’άλλα για τον αγαπημένο μας πρωταγωνιστή οι γυναίκες αποτελούν κινούμενα αιδοία, άχρηστα κατά τη διάρκεια της περιόδου και απολύτως αναλώσιμα.
Dr. House
Καταρχάς σε ευχαριστούμε House που κάπως αποφάσισες να χωνέψεις ότι και οι γυναίκες θα μπορούσαν – λέμε τώρα – να είναι γιατροί. Παλαμάκια στο μεταξύ. Όλοι όσοι δουλεύουν στο πλευρό του περνάνε δύσκολα, αλλά οι γυναίκες λίγο περισσότερο. Το χειρότερο παράδειγμα είναι η Dr.Cuddy η οποία μεταξύ άλλων πέφτει και θύμα σεξιστικών σχολίων. Αυτό φυσικά δεν μπορούμε να μην το συνδέσουμε με τις ενδυματολογικές επιλογές που έχουν γίνει για τον χαρακτήρα της (βλ. στενά ρούχα και κοντές φούστες). Απ’ ότι φαίνεται δεν μπορείς να είσαι μια εμφανίσιμη γιατρός χωρίς να σε γουστάρουν οι μισοί σου συνάδελφοι.