Η χειραγώγηση, ακόμη και αν είναι πολύ διακριτική, μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε μπερδεμένοι, ανίσχυροι και συναισθηματικά εξαντλημένοι. Είτε συμβαίνει σε προσωπικές σχέσεις, είτε σε επαγγελματικά περιβάλλοντα, η αναγνώριση της χειραγώγησης είναι το πρώτο βήμα για την προστασία της νοητικής και συναισθηματικής μας ευημερίας.

Σε αυτή την περίπτωση, αν νιώθεις ότι σε χειραγωγούν, θα πρέπει να κάνεις αυτές τις πέντε ερωτήσεις στον εαυτό σου, για να καταλάβεις αν όντως αληθεύει αυτό που υποψιάζεσαι.

Όταν λέω “όχι”, αλλάζουν τις απόψεις τους ή τελειώνει η σχέση;

Εάν κάποιος σε χειραγωγεί και προσπαθεί να σε εκμεταλλευτεί για να του προσφέρεις κάτι, η παραπάνω ερώτηση είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να καταλάβεις τη χειραγώγηση. Συνήθως οι χειριστικοί άνθρωποι σε χρησιμοποιούν μόνο για την καλοσύνη σου και για ό,τι έχεις να προσφέρεις. Ένα μικρό “όχι”, μπορεί να τους κάνει να αντιδράσουν επιθετικά.

Προσπάθησε να εκφράζεις με αυτοπεποίθηση τις ανάγκες σου και μάθε να λες “όχι” όταν χρειάζεται.

Υπονομεύεται συνεχώς η αυτοεκτίμησή μου;

Η συνεχής κριτική μπορεί να διαβρώσει την αυτοπεποίθηση ακόμη και των πιο σίγουρων ατόμων. Η αναγνώριση της κριτικής μπορεί ωστόσο να είναι δύσκολη, επειδή οι χειριστικοί συχνά χρησιμοποιούν υποτιθέμενα κομπλιμέντα, που στην πραγματικότητα έχουν κριτικό χαρακτήρα, χωρίς να αποκαλύψουν απευθείας την πρόθεσή τους.

Παράδειγμα: “Έχασες βάρος, φαίνεσαι πολύ καλύτερα τώρα.”, Είσαι τόσο γενναία που φοράς αυτό το ρούχο με τον σωματότυπό σου, εγώ δεν θα μπορούσα ποτέ να το κάνω”

Σε περιπτώσεις σαν αυτές, είναι καλύτερα να αναγνωρίσεις το σχόλιο και να μην ασχοληθείς με αυτό. Η αυτοεκτίμησή σου δεν πρέπει να καθορίζεται από τα σχόλια κάποιου άλλου. Αν νιώθεις όμως την ανάγκη να πεις κάτι, “εκπαίδευσε” τους λέγοντας: “Δεν νομίζω ότι ήθελες να ακουστείς επικριτικ@, αλλά το σχόλιό σου, ακούστηκε έτσι. Είναι σημαντικό να προσέχουμε πώς διατυπώνουμε τα πράγματα”.

Έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ κάτι που τους εμπιστεύτηκα, εναντίον μου;

Αυτό είναι δύσκολο και αν το μυαλό σου πάει σε κάποιον διαβάζοντάς το, τότε ξέρεις ότι το άτομο αυτό έχει μια τάση χειραγώγησης. Μπορεί να είναι πραγματικά άσχημο, να χρησιμοποιήσει κάποιος λόγια που του εμπιστεύτηκες, εναντίον σου. Μόλις συμβεί αυτό, θα ξέρεις ότι απέναντί σου, έχεις ένα άτομο που σκοπός του είναι να εκμεταλλευτεί τα τρωτά σου σημεία.

Θα ήταν καλό να είσαι προσεκτικ@ σχετικά με τα άτομα που ανοίγεσαι. Μπορεί να πιστεύεις πως όλοι σκέφτονται καλοπροαίρετα, αλλά δυστυχώς τις περισσότερες φορές, οι άνθρωποι δεν είναι τόσο καλοί όσο νομίζουμε. Αν το να απομακρυνθείς δεν είναι εφικτό, τότε απλώς περιόρισε τις επαφές σου με τα άτομα αυτά.

Νιώθω αβεβαιότητα για την εγκυρότητα καταστάσεων και γεγονότων;

Ορισμένοι χειριστικοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν τεχνικές gaslighting, για να σε κάνουν να αμφισβητήσεις την πραγματικότητά σου. Ακυρώνουν αυτό που αισθάνεσαι, αποκαλώντας σε παρανοϊκ@ ή υπερβολικ@. Κοινώς, μπορεί να συμβαίνει κάτι και να το μεταφράζει εντελώς διαφορετικά από ότι έγινε, για να φανεί ότι εσύ “δεν κατάλαβες” σωστά.

Μην εμπιστεύεσαι κανέναν με κλειστά μάτια. Αν είσαι καχύποπτ@ για κάποι@, ακου το ένστικτό σου.

Με έκανε ποτέ να νιώσω άσχημα σε μια ξεχωριστή μέρα;

Αυτό είναι ένα κλασικό παράδειγμα και ένας σίγουρος τρόπος για να καταλάβεις ότι έχεις να κάνεις με άνθρωπο με τάση στη χειραγώγηση. Πρόσεξε τη συμπεριφορά τους σε ιδιαίτερες ημέρες όπως τα γενέθλια ή κάποια άλλη σημαντική στιγμή.

Οι χειριστικοί λαχταρούν την προσοχή. Δεν τους αρέσει να βρίσκεσαι σε κατάσταση ευτυχίας και θα προσπαθήσουν να σε αποπροσανατολίσουν. Μερικές φορές μπορεί να είναι τα λόγια τους ή μπορεί πραγματικά να κάνουν κάτι, όπως να σε αγνοήσουν, να εμπλακούν σε έναν καυγά, να δημιουργήσουν δράμα ή να κάνουν κάτι εντελώς απρόσμενο.

Αν απάντησες ναι στις περισσότερες από αυτές τις ερωτήσεις, το άτομο που σκέφτεσαι έχει τάσεις χειραγώγησης ή είναι χειριστικ@. Είναι πραγματικά σημαντικό, να κρατήσεις μια ασφαλή απόσταση από τέτοιους ανθρώπους, για το καλό της ψυχικής και σωματικής σου υγείας.

Μπορεί να πιστεύεις ότι υπάρχει κάποιος λόγος που συμπεριφέρεται έτσι ή ότι έχει το δικό τ@ τραύμα. Αλλά το δικό τ@ τραύμα δεν είναι δικό σου θέμα. Σε κάθε περίπτωση, συμβουλέψου κάποιον ειδικό αν νιώθεις πως αυτή η κατάσταση είναι πάνω από τις δυνατότητές σου, ώστε να τη διαχειριστείς.