Μερικά λίπη είναι καλά για σένα και άλλα όχι. Tα trans λιπαρά ανήκουν στην δεύτερη κατηγορία.
Πρόκειται για τεχνητά λίπη που οι κατασκευαστές έχουν μετατρέψει με τέτοιον τρόπο, ώστε να είναι στερεό λίπος σε θερμοκρασία δωματίου, ενώ κανονικά ήταν υγρό. Αυτό δηλώνει ο Robin Foroutan, εκπρόσωπος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας στο The thirty. «Το όφελος είναι ότι με αυτή τη μορφή, το λίπος γίνεται πιο σταθερό και ανθεκτικό στην αλλοίωση.»
Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων, η κύρια διατροφική πηγή trans λιπαρών σε μεταποιημένα τρόφιμα είναι τα μερικώς υδρογονωμένα έλαια (PHOs). Ωστόσο, υπάρχουν και στη φύση σε μικρές ποσότητες στο κόκκινο κρέας και στα γαλακτοκομικά προϊόντα. Αλλά αυτοί οι τύποι έχουν διαφορετικά σχήματα μορίων, έτσι έχουν διαφορετική επίδραση στο σώμα.
Με ποιον τρόπο σε βλάπτουν
Ίσως αναρωτιέσαι, γιατί είναι κακά για σένα. Αρχικά, τα trans λιπαρά δημιουργούν πολλή φλεγμονή στο σώμα. Συμβάλλουν, επίσης, σημαντικά στις καρδιακές παθήσεις. Μέρος αυτού που κάνουν είναι η μείωση της καλής χοληστερόλης και η αύξηση της κακής χοληστερόλης. Οι κυτταρικές μας μεμβράνες είναι φτιαγμένες από λιπίδια και παίρνουμε αυτά τα λιπίδια από τα είδη των λιπών που τρώμε. Έτσι εάν τρως τέτοια λιπαρά, προσθέτεις μικρές ρωγμές στις κυτταρικές μεμβράνες σου. Αυτό διαταράσσει τη λειτουργία των κυττάρων και το κάνει έτσι, ώστε τα κύτταρα να μην μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους.
Τέλος, τα trans λιπαρά μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και ανάπτυξης διαβήτη.
Ενώ τα περισσότερα μεταποιημένα τρόφιμα δεν πρέπει να περιέχουν trans λιπαρά λόγω των κατευθυντήριων γραμμών του FDA, μερικά μπορεί να τα έχουν κρυφά.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό να διαβάζεις προσεκτικά τις ετικέτες στα τρόφιμα. Αλλά ακόμα και αν λέει μηδενικά λιπαρά, μπορεί να μην είναι καθαρά.
«Επιτρέπεται στις εταιρείες τροφίμων να επισημάνουν τα προϊόντα τους ως μηδενικά trans λιπαρά, αρκεί το προϊόν να περιέχει μισό γραμμάριο ανά μερίδα ή λιγότερο», λέει ο Foroutan. Επιπλέον, για να δεις την ετικέτα, θα πρέπει να τσεκάρεις και τη λίστα των συστατικών. Οι λέξεις που πρέπει να προσέξεις είναι «υδρογονωμένα» ή «μερικώς υδρογονωμένα», που ουσιαστικά σημαίνουν trans λιπαρά.
Ρίξε μια ματιά παρακάτω, για να δεις ποια τρόφιμα παραδοσιακά έχουν trans λιπαρά. Θα σε βοηθήσει να αναγνωρίζεις που πρέπει να δώσεις ιδιαίτερη προσοχή.
Μαγειρικό λίπος ή μαργαρίνη
Πολλά από αυτά παραδοσιακά φτιάχνονται με PHOs. Πλέον υπάρχει μαργαρίνη χωρίς trans-λιπαρά, αλλά καλό είναι να ελέγχεις την ετικέτα, για να είσαι σίγουρη. Μπορεί να έχουν ακόμη μια μικρή ποσότητα trans λίπους, που πέφτει κάτω από τα 0,5 γραμμάρια ή λιγότερο. Αντ ‘αυτών, δοκίμασε το ελαιόλαδο, εάν το επιτρέπει η συνταγή.
Αρτοποιήματα
Πριν αγοράσεις αυτή τη σακούλα με τα donuts ή το κουτί με τα μπισκότα, ρίξε μια ματιά στα συστατικά. Τα περισσότερα μείγματα κέικ και μπισκότων λένε μηδενικό trans λίπος. Στην πραγματικότητα, όμως, έχουν περιεκτικότητα σε trans λιπαρά που είναι κάτω από 0,5 γραμμάρια. Αυτό μπορεί να ανέβει, εάν το κέικ έχει ζαχαροαλοιφή που περιέχει επίσης λιγότερο από 0,5 γραμμάρια trans λιπαρών.
Κρέμες
Οι κρέμες είναι επίσης μια μεγάλη πηγή των συγκεκριμένων λιπαρών. Να είσαι, λοιπόν, επιφυλακτική.
Κρακεράκια
Η Κλινική του Κλίβελαντ έχει έναν απλό κανόνα για την ανακάλυψη «ύπουλων» ποσοτήτων τρανς λιπαρών: Εάν ένα φαγητό μπορεί να διαρκέσει στο ντουλάπι σου για εβδομάδες χωρίς να γίνει μπαγιάτικο, τότε το trans λίπος μπορεί να το διατηρεί φρέσκο. Τα κράκερς ενδέχεται να εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία.
Τηγανιτό φαγητό
Τα εστιατόρια και τα fast food μπορεί να τηγανίσουν το φαγητό τους σε λάδι με τρανς λιπαρά. Κάτι που δε μπορείς να ελέγξεις, επειδή στα εστιατόρια, δεν υπάρχει ετικέτα.
Candy Bars
Οι καραμέλες σε μέγεθος μπουκιάς με κρεμώδη γέμιση περιέχουν χαμηλή ποσότητα trans λιπαρών ανά μερίδα. Aν τρως περισσότερες από μια, θα καταναλώνεις περισσότερα trans λιπαρά από ό, τι θέλεις.
Κατεψυγμένη πίτσα
Αναρωτήθηκες ποτέ γιατί οι κατεψυγμένες πίτσες γίνονται τόσο τραγανές; Αυτό οφείλεται στα trans λιπαρά. Φτιάξε καλύτερα μια σπιτική – περισσότερη δουλειά, αλλά τουλάχιστον μπορείτε να ελέγχεις τι τρως.