Ακούμε και διαβάζουμε από πολύ νωρίς στη ζωή μας για την αξία του πρωινού γεύματος ως προς την ενέργεια και τα οφέλη του στη λειτουργία του οργανισμού. Με παρόμοιο τρόπο, ακολουθεί και το tip της δεκαετίας του ’90 που ορίζει ότι η κατανάλωση πρωινού «εκκινεί τον μεταβολισμό μας» ή ο κανόνας ότι για να χάσεις βάρος θα πρέπει οι θερμίδες που λαμβάνεις να είναι λιγότερες από αυτές που καταναλώνει ο οργανισμός σου.
Ποιες τροφές είναι ιδανικές για το πρωινό γεύμα; Τι μπορεί να φάει κάποιος που δεν του αρέσει να τρώει μόλις ξυπνήσει; Τι μπορούμε να φάμε το επόμενο πρωί μετά από ένα απολαυστικό και πλούσιο δείπνο; Ποια είναι η αλήθεια για τα μικρά, συχνά γεύματα;
Για τις απαντήσεις αυτών των ερωτήσεων μας βοήθησε η κυρία Μαρία Παρίση, πτυχιούχος Διαιτολόγος -Διατροφολόγος του Αλεξάνδρειου Τεχνολογικού Ιδρύματος Θεσσαλονίκης, με εμπειρία 20 χρόνων στον τομέα της διατροφής.
Είναι πραγματικά το πρωινό το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας;
Το πρωινό είναι το σημαντικότερο αλλά και το πιο παραμελημένο γεύμα της ημέρας. Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι μια σωστής και ισορροπημένης διατροφής μιας και είναι αυτό που θα προσφέρει ενέργεια στον οργανισμό και θα βοηθήσει στη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους. Δυστυχώς οι γρήγοροι ρυθμοί και ο σύγχρονος τρόπος ζωής είναι παράγοντες που οδηγούν στη μειωμένη κατανάλωσή του. Όσοι παραλείπουν το πρωινό γεύμα, μπλοκάρουν τη σωστή λειτουργία του οργανισμού τους.
Τι θα συνιστούσατε σε άτομα που δεν τους αρέσουν οι κλασικές τροφές πρωινού; (ή δεν τους αρέσει να τρώνε το πρωί);
Πρωινό γεύμα θεωρείτε το γεύμα που καταναλώνει κάποιος, αμέσως μετά το πρωινό ξύπνημα και για τις επόμενες δύο ώρες. Οι επιλογές που έχουμε μπορεί να είναι είτε αλμυρές όπως το τοστ ή το κρύο σάντουιτς ή ακόμη και κάτι από το φούρνο (κουλούρι, τυρόψωμο, αλμυρά μάφινς) είτε γλυκές όπως το μέλι, το ταχίνι, τα δημητριακά πρωινού, το γιαούρτι με φρούτα και πολλά άλλα. Σημαντικό είναι να δώσουμε στον οργανισμό την ενέργεια που χρειάζεται για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του. Τα άτομα που δεν έχουν συνηθίσει να τρώνε πρωινό καλό είναι να το συμπεριλάβουν στο πρόγραμμα τους λαμβάνοντας υπόψη όλα τα οφέλη του.
Μένοντας σ’ αυτό, υπάρχουν τροφές που είναι ιδανικές να συμπεριλαμβάνονται στο πρωινό μας γεύμα;
Για να είναι πλήρες ένα πρωινό θα πρέπει να περιέχει όλα τα μακροθρεπτικά συστατικά (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λίπη), να περιέχει φυτικές ίνες και να συνδυάζει ποσοστό βιταμινών και μετάλλων. Σημαντικό επίσης είναι να αποτελείται από καλής ποιότητας πρώτες ύλες και να μην περιέχει ανθυγιεινές επιλογές οι οποίες επιβαρύνουν τη λειτουργία του οργανισμού.
Ισχύει στ’ αλήθεια ή είναι μύθος της δεκαετίας του ’90 η ιδέα ότι η κατανάλωση πρωινού «εκκινεί τον μεταβολισμό μας;»
Πολλές από τις μελέτες που έχουν γίνει σχετικά με την κατανάλωση του πρωινού γεύματος και την ενεργοποίηση του μεταβολισμού, στηρίζονται στην παρατήρηση και όχι στο γενικό συμπέρασμα. Είναι σαφές πως η κατανάλωση πρωινού έχει πολλά οφέλη, ωστόσο αυτό από μόνο του δεν αρκεί. Ένας υγιής οργανισμός θα κάψει τις ίδιες θερμίδες μέσα στο 24ωρο είτε φάει πρωινό, είτε όχι. Η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι αρχικά τα άτομα που τρώνε πρωινό έχουν σαφώς καλύτερη διατροφική συμπεριφορά με αποτέλεσμα να έχουν λιγότερες πιθανότητες να κάνουν υπερφαγικό επεισόδιο μέσα στην ημέρα. Επίσης πρέπει να αναφέρουμε πως η κατανάλωση του πρωινού όπως και των ενδιάμεσων γευμάτων βοηθάει στη ρύθμιση του σακχάρου του αίματος.
Κατά την άποψη ενός διατροφολόγου σχετικά με το πρωινό και τη γυμναστική: Ποια είναι η σωστή σειρά;
Μελέτες έχουν δείξει πως η γυμναστική με άδειο στομάχι αυξάνει την καύση λίπους. Όταν είμαστε νηστικοί, ο οργανισμός απελευθερώνει γλυκογόνο το οποίο μετατρέπεται σε γλυκόζη για να παραμείνουν σταθερά τα επίπεδα των σακχάρων. Έτσι ο οργανισμός χρησιμοποιεί σαν καύσιμο το λίπος για να βρει ενέργεια. Για κάποιους όμως η γυμναστική με άδειο στομάχι μπορεί να έχει αρνητικά αποτελέσματα. Καλό θα ήταν σε κάθε περίπτωση ο αθλούμενος να ακούει το σώμα του και να δοκιμάσει ποια σειρά του ταιριάζει για να πετύχει τα μέγιστα.
Είναι μύθος το “calories in, calories out”; Εάν κάποιος θέλει να χάσει ή να διατηρήσει το βάρος του, πρέπει να τρώει τις ίδιες ή λιγότερες αντίστοιχα θερμίδες από αυτές που καίει;
Αν μπορώ να απαντήσω με βάση τη μακροχρόνια εμπειρία μου στο κομμάτι της απώλειας βάρους, τότε ναι θα έλεγα πως δεν μπορεί να υπάρξει απώλεια βάρους αν δεν υπάρξει θερμιδικό έλλειμμα. Θα πρέπει δηλαδή οι θερμίδες που προσλαμβάνει κάποιος από τη διατροφή του να είναι λιγότερες από αυτές που καεί μέσα στην ημέρα. Αυτό όμως είναι το ένα σκέλος της απάντησης. Στην πραγματικότητα εκτός από το θερμιδικό έλλειμμα υπάρχει πληθώρα παραγόντων που επηρεάζουν την απώλεια κιλών ενός ανθρώπου. Αυτοί είναι το είδος των τροφίμων που καταναλώνει, η δραστηριότητα που έχει, ο βασικός του μεταβολισμός κ.λπ. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω καταλήγουμε πως το θέμα της απώλειας ή της διατήρησης του σωματικού βάρους είναι πολύπλευρο.
Ας υποθέσουμε ότι αισθανόμαστε ενοχές μετά από ένα ιδιαίτερα απολαυστικό δείπνο. Τι πρέπει να κάνουμε το επόμενο πρωί για να επανέλθουμε στο πρόγραμμά μας;
Το βασικότερο είναι να συνειδητοποιήσουμε πως είμαστε άνθρωποι που έχουμε αδυναμίες και πολύ φυσιολογικά κάποιες φορές να παρεκκλίνουμε από το πρόγραμμά μας. Βασικό μας μέλημα μετά από μια ‘’παρατυπία’’ είναι να επανέλθουμε, ακολουθώντας το καθημερινό μας πρόγραμμα. Αυτό που θα βοηθήσει ώστε η διατροφική παρατυπία να μην επηρεάσει το νούμερο στη ζυγαριά είναι τα μικρά και συχνά γεύματα, η μέτρια δραστηριότητα και η επαρκής κατανάλωση νερού.
Όσον αφορά την επιλογή ενός υγιεινού τρόπου ζωής, θα λέγατε ότι μικρότερα, συχνά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας ή αυστηρά τρία γεύματα είναι καλύτερα;
Όλα αυτά τα χρόνια ακούμε πως τα μικρά και συχνά γεύματα ωφελούν τον οργανισμό και βοηθούν τα άτομα που προσπαθούν να χάσουν βάρος. Ωστόσο αυτό δεν αποτελεί πλαφόν. Υπάρχουν έρευνες που προτείνουν ως καλύτερη λύση τα μικρά και συχνά γεύματα και άλλες που θεωρούν πως αυτό μπορεί να επιφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα, κυρίως στο βάρος του σώματος.
Τα μικρά και συχνά γεύματα όμως έχουν κάποια πλεονεκτήματα, όπως τη μείωση της πείνας, τον καλύτερο έλεγχο της όρεξης και είναι αυτά που διατηρούν το ζάχαρο στο αίμα πιο σταθερό, επομένως θα λέγαμε πως είναι εξαιρετικά χρήσιμα για άτομα με διαβήτη. Συμπερασματικά είναι στην κρίση του καθενός το τι θα επιλέξει, μιας που σημαντικότερο είναι η ποσότητα και η ποιότητα των θερμίδων που προσλαμβάνει κάποιος μέσα στην ημέρα.
Ευχαριστούμε πολύ την κυρία Μαρία Παρίση. Η Διαιτολόγος -Διατροφολόγος παρέχει εξατομικευμένες υπηρεσίες διατροφής τόσο δια ζώσης όσο και από απόσταση. Αρθρογραφεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά σχετικά με θέματα διατροφής, είναι μέλος της Ένωσης Διαιτολόγων Διατροφολόγων Ελλάδος (ΕΔΔΕ) και αποτελεί επιστημονικό συνεργάτη του Mednutrition, του μεγαλυτέρου Portal διατροφής σε Ελλάδα και Κύπρο. Έχει λάβει μέρος σε τηλεοπτικές εκπομπές και συμμετέχει ως κεντρική ομιλήτρια σε εκδηλώσεις σχετικά με θέματα διατροφής.
Μαρία Παρίση, Γεωρ. Παπανδρέου 34 Δράμα, [email protected] | Facebook/MariaParisi.nutritionist | Ιnstagram/MariaParisi.nutritionist