Αν γυμνάζεσαι τακτικά θα σου έχει συμβεί για ένα χρονικό διάστημα λόγω τρεξίματος στη δουλειά, διακοπών ή ξεκούρασης, να μην κάνεις τίποτα. Μετά από λίγες βδομάδες η αλήθεια είναι ότι δε παρατηρούνται σημαντικές αλλαγές στο σώμα. Όταν όμως περάσει ένας μήνας η μυική σου δύναμη απλά εξαφανίζεται.
Θα το καταλάβεις στην πράξη, αν περπατήσεις λίγο παραπάνω ή ανέβεις σκαλοπάτια. Θα νιώσεις αδυναμία και κόπωση. Και ίσως ανησυχήσεις για το πως θα είσαι μέχρι να επανέλθεις στην αθλητική σου ρουτίνα (και αν θα μπορέσεις να ξαναμπείς σε τροχιά).
Στην πραγματικότητα, χρειάζεται πραγματικά αρκετός χρόνος, για να χάσει το σώμα σου την ικανότητα, τη δύναμη και τη φόρμα του. Μάλιστα, η αποχή μιας εβδομάδας από τις προπονήσεις μπορεί πραγματικά να σε βοηθήσει να δεις μεγαλύτερα αποτελέσματα μακροπρόθεσμα.
Να λοιπόν τι συμβαίνει στο σώμα σου μόλις σταματήσεις να κάνεις γυμναστική:
Μετά από 1 εβδομάδα
Το πρώτο που θα παρατηρήσεις είναι μια μικρή δυσκολία να συγκεντρωθείς στην προπόνηση. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2012 που δημοσιεύτηκε στο Neuroscience, η τακτική άσκηση αυξάνει την παραγωγικότητα και ενισχύει τη διάθεση. Δοκίμασε να κάνεις κάτι τόσο απλό, όπως το να περπατήσεις 20 λεπτά πριν πας στη δουλειά. Αμέσως θα νιώσεις αναζωογονημένη!
Το δεύτερο που θα δεις είναι μια αλλαγή στην αρτηριακή σου πίεση μετά από την άσκηση. Η αρτηριακή πίεση του σώματός σου πέφτει σε χαμηλότερο επίπεδο για περίπου 24 ώρες. Αυτό συμβαίνει επειδή η κίνηση αυξάνει τη ροή του αίματος και την κυκλοφορία. Αλλά αν δεν ασκείσαι, η ΑΠ σου θα παραμείνει στην αρχική της θέση. Εξαρτάται έπειτα από το γενικό επίπεδο υγείας και άγχους σου αν είναι αρκετά υψηλή.
Η άσκηση είναι επίσης η καλύτερη φυσική ανακούφιση από το στρες. Έτσι, πιθανότατα θα αισθανθείς πιο ανήσυχη ή κακόκεφη την ημέρα που θα σταματήσεις να προπονείσαι.
Μετά από 2 εβδομάδες
Έχεις μισό μήνα να γυμναστείς και πιθανότατα αρχίζεις να το βλέπεις στο σχήμα του σώματός σου. Παρόλο που δεν θα χάσεις απαραίτητα μυικό τόνο μετά από μόλις δύο εβδομάδες, ίσως παρατηρήσεις ότι οι μύες σου φαίνονται λίγο μικρότεροι. (Μην ανησυχείς, οι μυς σου διατηρούν τη συνολική τους δύναμη για τουλάχιστον ένα μήνα)
Ωστόσο, πιθανότατα θα αρχίσεις να «αισθάνεσαι» εκτός φόρμας, καθώς το μέγιστο VO2 μειώνεται. Το VO2 max μετρά πόσο αποτελεσματικά το σώμα μεταφέρει οξυγόνο στους μύες του – όσο υψηλότερο είναι το VO2 max, τόσο μεγαλύτερη αντοχή έχεις. Οι ποδηλάτες, οι μαραθωνοδρόμοι και οι λάτρεις του cardio συνήθως έχουν πολύ υψηλότερο VO2 max από όσους σηκώνουν βάρη ή συμμετέχουν σε προπόνηση αντιστάσεων. Βασικά, θα χάσεις την καρδιαγγειακή σου αντοχή κατά περίπου 10% μετά από 14 ημέρες ανάπαυσης. Έπειτα σχεδόν κατά 15% μετά από ένα μήνα. Αυτό εξηγεί, γιατί θέλεις να κάνεις ένα διάλειμμα μετά από περπάτημα σε σκάλες ή τρέξιμο, για να προλάβεις το μετρό.
Μετά από 4 εβδομάδες
Μόλις φτάσεις στον έναν μήνα, θα αρχίσεις πραγματικά να βλέπεις αλλαγές στο σώμα σου. Παραδόξως, χρειάζεσαι περίπου τέσσερις εβδομάδες, για να κερδίσεις ό, τι έχασες μόλις σταμάτησες να προπονείσαι. Καθώς η μυϊκή μάζα μειώνεται από την ατροφία και την έλλειψη χρήσης, αυξάνεται η λιπαρή μάζα.
Ο σκελετικός μυϊκός ιστός αρχίζει επίσης να χρησιμοποιεί καύσιμο διαφορετικά κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου. Γεγονός που αυξάνει το βάρος. Αντί να χρησιμοποιείς ζάχαρη (ή γλυκόζη), για να ενεργοποιήσεις την κίνηση και την άσκηση, οι μύες σου θα αρχίσουν να μετατρέπουν τη ζάχαρη σε λίπος. Στη συνέχεια, να την αποθηκεύουν στο σώμα. Η αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη σε βάζει σε μεγαλύτερο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2 και χρόνια φλεγμονή, γεγονός που οδηγεί σε πλήθος ασθενειών και παθήσεων.
Ξεκίνα την άσκηση αμέσως!
Τα σώμα σου δεν θα αλλάξει τόσο πολύ, εάν δεν κάνεις γυμναστική. Δεν θα σου είναι τόσο δύσκολο να επιστρέψεις στο γυμναστήριο… Αλλά αν συνεχίσεις να το αναβάλλεις, θα το νιώσεις σίγουρα. Ξεκίνα τη γυμναστική λοιπόν!