Μπορεί να βρίσκεσαι σπίτι καθημερινά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είσαι ξεκούραστος. Η μεγαλύτερη κούραση που βιώνουμε αυτή την περίοδο- περισσότερο από κάθε τι- είναι η ψυχολογική.
Ανοίγουμε την τηλεόραση για να ακούσουμε τρομακτικά πιθανά σενάρια, οι συζητήσεις με τους οικείους μας έχουν συχνά, αντίστοιχα, αρνητική χροιά, ενώ και οι σκέψεις μας βαραίνουν καθημερινά από πιθανά «αν» επιβίωσης για το άμεσο μέλλον:
«Τι θα κάνουμε; Πώς θα είμαστε; Πότε θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα όπως τη γνωρίζαμε;»
Ένα άλλο πολύ σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητας πολλών είναι και η υπερεργασία, με όσους εργάζονται remotely να ξεπερνούν συχνά, το ωράριο εργασίας και μη έχοντας τη δυνατότητα να αλλάζουν περιβάλλον να αισθάνονται ότι βρίσκονται μπροστά από τον υπολογιστή τους όλη μέρα.
Αντιλαμβάνεσαι εύκολα, λοιπόν, ότι «μένω σπίτι» δεν σημαίνει απαραίτητα και ξεκούραση -όπως ίσως συνέβαινε στο παρελθόν. Μένεις σπίτι και σκέφτεσαι, υπεραναλύεις και ανησυχείς. Μένεις σπίτι και εργάζεσαι χωρίς όρια και διαλείμματα με σοβαρό κίνδυνο το burnout. Μένεις σπίτι και προσπαθείς συνεχώς να χρησιμοποιήσεις όση ενέργεια έχεις προκειμένου να δημιουργήσεις μία νέα δραστηριότητα από τύψεις μήπως και δεν είσαι μία μέρα παραγωγικός.
Αποφάσισε μία μέρα, μένοντας σπίτι, να την αφιερώσεις στην ξεκούρασή σου- ψυχικά, σωματικά, πνευματικά. Το αξίζεις. Το χρειάζεσαι.
Όλα όσα έκανα δεν είναι δυνατό να τα κάνω πια και αυτό με ρίχνει. Πώς να το διαχειριστώ;
Αυτό είναι κάτι που μπορεί να αφορά τη δουλειά, αλλά και τα χόμπι σου. Το να κλειστείς μέσα σε ένα σπίτι μη έχοντας τη δυνατότητα να είσαι σε επαφή με ό,τι αγαπάς ή/και χρειάζεσαι δεν είναι εύκολο πράγμα για δύο λόγους. Ο πρώτος αφορά την ανάγκη, είτε αυτή είναι βιοποριστική, είτε ψυχολογική, ενώ ο δεύτερος αφορά την παραγωγικότητα – του «έχω να κάνω κάτι για να περνάω την ημέρα μου», το οποίο κακά τα ψέματα είναι ύψιστης σημασίας προκειμένου να αποφύγουμε την απραγία, την ανία και την αναβλητικότητα, αλλά και τη χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτό-αξία.
Αν όλα όσα έκανες μέχρι χθες, λοιπόν, δεν είναι μέρος της καθημερινότητάς σου πια, μην πτοείσαι ακόμα! Σκέψου, τι είναι αυτό που σου αρέσει και πραγματικά απολαμβάνεις σε όλα αυτά που έκανες και φέρε το στο τώρα. Επένδυσε στη δημιουργικότητά σου και προσάρμοσε το πάθος και όλα αυτά που σου αρέσουν πραγματικά στο παρόν και αναρωτήσου: πώς θα μπορούσα «αυτό» να το κάνω στις συνθήκες που ζω αυτή τη στιγμή;
Αν ένα πράγμα μας έχει διδάξει η πανδημία και η καραντίνα είναι να μάθουμε να είμαστε πιο προσαρμοστικοί και δημιουργικοί. Μπορεί να μην είναι εύκολο πάντα, μπορεί επίσης να μην μας είναι ευχάριστο για όσους δεν το έχουμε συνηθίσει. Όμως, είναι μία επιλογή… και την έχουμε όλοι.
Γιατί αισθάνομαι ότι δουλεύω όλη μέρα;
Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη στην Αγγλία κατά τη διάρκεια του πρώτου καθολικού lockdown της χώρας, έδειξε ότι οι εργαζόμενοι που συνέχιζαν να εργάζονται από το σπίτι, δούλευαν τουλάχιστον 3 ώρες την ημέρα παραπάνω, σε σύγκριση με το παρελθόν. Για όσους εργάζονται remotely, αυτή η διαπίστωση δεν είναι κάτι καινούριο καθώς βιώνουν την ίδια πραγματικότητα καθημερινά, πλέον.
Όπως, όλα, έτσι και η εργασία από το σπίτι έχει τα θετικά, αλλά και τα αρνητικά της. Από τη μία νιώθεις ευτυχής, γιατί δεν ακούς πλέον εκείνα τα ενοχλητικά τηλέφωνα να χτυπούν όλη μέρα, ενώ το ότι βρίσκεσαι στον καναπέ σου φορώντας τις πιτζάμες σου σε κάνει να αισθάνεσαι πιο χαλαρός, αφού υπό άλλες συνθήκες θα έπρεπε να έχεις σηκωθεί από το κρεβάτι τουλάχιστον μία ώρα νωρίτερα για να βρεις – μέσα σε όλα- και τι να βάλεις.
Από την άλλη, γρήγορα συνειδητοποιείς ότι τα όρια ανάμεσα στο δίπολο εργασία-χαλάρωση αρχίζουν και γίνονται πιο θολά, η ανασφάλεια του προϊσταμένου σου για το κατά πόσο εργάζεσαι ουσιαστικά σε πιέζει, ενώ παράλληλα, αυτή η απομόνωση, σε κάνει σύντομα να αναπολείς τις ημέρες στο γραφείο που μέσα σε όλη την «τρέλα» έβρισκες πάντα 5 λεπτά με την αγαπημένη σου συνάδελφο να κάνετε τα δικά σας αστεία. Και, τώρα; Μοναξιά, λάπτοπ, online meetings, emails που δεν σταματούν ούτε στον ύπνο σου και σένα να αναρωτιέσαι που πήγε εκείνη η οργανωτικότητα, η οποία κάποτε υποτίθεται σε χαρακτήριζε;
Μερικές ημέρες μπορεί να αισθάνεσαι ότι απλά δεν σταματάς να δουλεύεις ή και να σκέφτεσαι τα work projects που διαχειρίζεσαι ακόμα και δευτερόλεπτα πριν κοιμηθείς.
Τι μπορείς να κάνεις;
• Όρισε έναν χώρο που δεν συνηθίζεις να χρησιμοποιείς για τη χαλάρωσή σου (όπως το κρεβάτι ή ο καναπές) και διαμόρφωσέ τον έτσι, ώστε να σε βοηθά να είσαι παραγωγικός. • Αν δεν έχεις γραφείο, απόφυγε να κάθεσαι πολλές ώρες στον καναπέ και προτίμησε να χρησιμοποιήσεις την τραπεζαρία. Η αλλαγή διακόσμησής της, μάλιστα, κατά τη διάρκεια του εργασιακού σου ωραρίου θα βοηθήσει εξαιρετικά στα πιο ξεκάθαρα όρια. • Καθόρισε ποιες ώρες της ημέρας θα εργάζεσαι, ποιες θα αναλαμβάνεις τις υποχρεώσεις του σπιτιού και ποιες θα χαλαρώνεις και προσπάθησε να είσαι συνεπής με αυτή την απόφαση. • Μετά την ώρα που «σχολάς», απενεργοποίησε τις ειδοποιήσεις του κινητού από τα emails και μην μπεις στον πειρασμό να τα τσεκάρεις παρά μόνο το επόμενο πρωινό. • Φρόντισε να μην πέφτεις στην παγίδα της εργασίας τα Σαββατοκύριακα επειδή είσαι σπίτι. Απόφυγε την εργασία αυτές τις δύο ημέρες και αφιέρωσέ τις στη δική σου ξεκούραση.
Είναι φυσιολογικό που αισθάνομαι την αυτοπεποίθησή μου στο ναδίρ;
Το συνεχές άγχος, η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια της τρέχουσας περιόδου, σίγουρα δεν αποτελούν τις καλύτερες μεταβλητές ενίσχυσης της αυτοπεποίθησής μας. Σε συνδυασμό μάλιστα με τις αρνητικές μας σκέψεις, αλλά και τα αρνητικά συμβάντα που μπορεί να συμβαίνουν στον καθένα μας παράλληλα με την Covid19, επιβαρύνουν την ψυχολογία μας ακόμα περισσότερο.
Το να αισθάνεσαι ότι η αυτοπεποίθησή σου έχει φτάσει στο ναδίρ είναι απόλυτα φυσιολογικό. Δεν κάνεις όσα έκανες, έχεις αφήσει στην άκρη χόμπι και εργασία, δεν ξέρεις πως θα σε βρει ο επόμενος μήνας, δεν βλέπεις τους ανθρώπους σου, δεν επιτρέπεται να τους αγγίζεις, δεν διασκεδάζεις όπως παλιότερα και γενικά δεν αισθάνεσαι ο εαυτός σου- τουλάχιστον όπως τον είχες συνηθίσει! Είναι δύσκολο να το κάνεις, άλλωστε, αφού όλα όσα γνώριζες και σε καθόριζαν, πλέον δεν μπορείς να τα έχεις στη ζωή σου. Ας το δούμε, όμως, αλλιώς:
Τί άλλο σε καθορίζει πέρα από αυτά; Τί υπάρχει για σένα που δεν έχεις ανακαλύψει; Τί ήθελες πάντα να κάνεις, αλλά μονίμως ο περιορισμένος χρόνος ήταν πρόβλημα;
Οι δυσκολίες πέρα από δυσφορία φέρνουν και κάτι άλλο στη ζωή μας: ευκαιρίες! Ευκαιρία για μάθηση, για ανακάλυψη, για εξερεύνηση – εσωτερική, εξωτερική, σχεσιακή, επαγγελματική. Αναρωτήσου, λοιπόν: πώς έχει βοηθήσει εσένα όλη αυτή η δύσκολη περίοδος και παρόλα όσα πέρασες, έχεις επιβιώσει;
Γιατί για να είσαι εδώ και να διαβάζεις αυτό το άρθρο δύο πράγματα δείχνει: πως τα κατάφερες μέχρι τώρα και πως θέλεις να βελτιώσεις ακόμα περισσότερο το πως διαχειρίζεσαι όσα συμβαίνουν!
Γράφει η Μαίρη Σπαθάρη, οργανωσιακή ψυχολόγος με ειδίκευση στο coaching προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης. Mπορείς να τη βρεις στο Instagram αλλά και στο www.maryspathari.gr