Την ώρα που γράφεται αυτό το άρθρο η πρώτη είδηση παγκοσμίως είναι: “Η Μάργκαρετ Κίναν έλαβε το εμβόλιο της Pfizer στις 6.31 το πρωί τοπική ώρα σε νοσοκομείο του Κόβεντρι. Το εθνικό σύστημα υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου έχει στη διάθεση του 800.000 δόσεις του εμβολίου.” Μία είδηση που περιμέναμε με αγωνία να διαβάσουμε καθημερινά επί δέκα μήνες.
Το 2020 οι επιστήμονες βρέθηκαν στο προσκήνιο περισσότερο από ποτέ, καθώς η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα προσπάθησε -σε έναν πρωτόγνωρο αγώνα δρόμου- να βρει ένα εμβόλιο που θα μπορούσε να αναχαιτίσει τον νέο κορωνοϊό. Το καλοκαίρι του 2020 τρεις μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες – η Moderna, η Pfizer και η AstraZeneca – ανέφεραν υψηλά ποσοστά επιτυχίας στις πρώτες μελέτες των εμβολίων τους και ήδη ένα από αυτά χρησιμοποιήθηκε πριν εκπνεύσει το 2020.
Με μία πρόσφατη έρευνα [5/11/2020] του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ-Ipsos διαπιστώθηκε ότι εάν ήταν διαθέσιμο ένα εμβόλιο Covid-19, μόνο το 64% των Αμερικανών θα το λάμβανε, σε σύγκριση με το 83% του πληθυσμού στη Νότια Κορέα. Στη Γαλλία τα επίπεδα εμπιστοσύνης στα εμβόλια είναι τόσο χαμηλά που μόνο το 54% θα δεχόταν να το κάνει.
Κι όσο αναπτύσσονται θεωρίες συνωμοσίας, δισταγμοί και ανησυχίες μέσω των social media, επιστήμονες και γιατροί σε όλο τον κόσμο, με την υποστήριξη των Ηνωμένων Εθνών έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους για ένα αποτελεσματικό όπλο που θα μας επιτρέψει να αγκαλιάσουμε ξανά τους δικούς μας ανθρώπους και παράλληλα με αυτό θα πρέπει να μας πείσουν και να σηκώσουμε το μανίκι μας.
Εδώ και μερικούς μήνες οι ερευνητές εκμεταλλεύονται το TikTok για να εξηγήσουν τον ρόλο τους στην παγκόσμια προσπάθεια ανάπτυξης εμβολίων αλλά κι μέσα από ένα νέο project, το Project Halo που στοχεύει να απαντήσει σε όλα τα ερωτήματα, ενισχύοντας τις συνεργασίες μεταξύ των ερευνητών σε όλο τον κόσμο.
Το Project Halo ιδρύθηκε σε συνεργασία με το The Vaccine Confidence Project του The London School of Hygiene & Tropical Medicine | LSHTM θέτοντας σε ισχύ το Verified, ένα πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών που αποσκοπεί στην παροχή αξιόπιστων πληροφοριών και συμβουλών σχετικά με τον εμβολιασμό, και υποστήριξη από το Luminate, το IKEA Foundation, το Global Challenges Foundation και το Ίδρυμα των Ηνωμένων Εθνών. Εκεί οι ερευνητές μοιράζονται σύντομες δημοσιεύσεις σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας της ανοσίας και τον τρόπο παραγωγής εμβολίων. Εξηγούν πως αντιμετωπίζουν τα τελευταία ζητήματα στις συνεχιζόμενες κλινικές δοκιμές για ορισμένα από τα εμβόλια που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Αυτό το επικοινωνιακό πρόγραμμα στην πραγματικότητα συνδέει ανθρώπους που εργάζονται σε δοκιμές και ανάπτυξη εμβολίων και τους ενθαρρύνει να μιλήσουν ανοιχτά μέσω των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης σχετικά με τις ανησυχίες για το εμβόλιο Covid-19. Και το κάνουν κυρίως στο TikTok, όπου κορυφαίοι επιστήμονες απομυθοποιούν τη διαδικασία μέσω απλών και προσβάσιμων εξηγήσεων σε ένα ταχέως αναπτυσσόμενο και αφοσιωμένο κοινό. Η Anna Nolan, υπεύθυνη της ομάδας Halo, μίλησε για τη σημασία του να έρθουν οι επιστήμονες πιο κοντά στους ανθρώπους: «[Χρειαζόμαστε] ένα ανθρώπινο πρόσωπο για τους πραγματικούς ανθρώπους που εργάζονται για τα εμβόλια».
Το #TeamHalo βοηθά να δείξει ότι πίσω από κάθε δοκιμή εμβολίων υπάρχουν πραγματικοί άνθρωποι που εργάζονται όλο το εικοσιτετράωρο για να βοηθήσουν στον τερματισμό της πανδημίας.
O Danny Vikram Bell της Vogue India συνδέθηκε με έξι γυναίκες επιστήμονες από όλον τον κόσμο και συζήτησαν για το δικό τους μερίδιο ευθύνης να σώσουν τον πλανήτη αλλά και τις προσωπικές τους ιστορίες σχετικά με την πανδημία.
Galit Alter, καθηγήτρια φαρμακευτικής, Harvard Medical School, Αμερική
«Κυνηγάω ιούς από τότε που ξεκίνησα την καριέρα μου», λέει, μέσω Zoom. «Κοιτάξτε πώς αυτός ο ιός άλλαξε τον κόσμο. Έχει αλλάξει εντελώς τον τρόπο που λειτουργεί η επιστήμη », προσθέτει. Η Alter είναι ειδική στα αντισώματα και έχει περάσει όλο το 2020 δουλεύοντας στην έρευνά της. «Δούλευα 24 ώρες την ημέρα, ενώ προσπαθούσα επίσης να συντηρήσω το σπίτι και να φροντίσω σχολείο δίδυμες κόρες μου». Όσο η Alter μιλά με τον δημοσιογράφο, ο σύζυγός της, ένας γιατρός που εργάζεται επίσης σε δοκιμές εμβολίων Covid-19, βρίσκεται σε καραντίνα στον επάνω όροφο καθώς η δουλειά του στο νοσοκομείο τον εξέθεσε στον ιό.
Ως καθηγήτρια και εκπαιδευτικός στο Πανεπιστήμιο του Harvard, η Alter έχει ελπίδες για την επόμενη γενιά που εκπαιδεύει. «Ίσως ο κορωνοϊός να δημιουργήσει μια ολόκληρη νέα γενιά ”κυνηγών” ιών, όπως εγώ.» συμπληρώνει.
Matshidiso Sello και Dineo Thaele, ερευνήτριες και αναλύτριες, Wits University, Νότια Αφρική
Οι δύο γυναίκες εργάζονται για την έρευνα εμβολίων και μολυσματικών ασθενειών στο Johannesburg, στο Soweto και στο Thembelihle. Φέτος, ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς τους έχει να κάνει με το να βοηθήσει τους ανθρώπους να καταλάβουν πόσο σημαντική είναι η δοκιμή και ο έλεγχος. Ο αντίκτυπος της Covid-19 σε αυτές τις κοινότητες είναι θλιβερός, επισημαίνουν. Υπήρξαν πολλοί θάνατοι που σχετίζονται με την Covid-19, με κάποιες οικογένειες να χάνουν τον κύριο οικονομικό εισόδημά τους.
«Οι άνθρωποι δεν μπορούν να ταξιδέψουν για δουλειά, να αποκτήσουν πρόσβαση στην εκπαίδευση ή στην κατάρτιση», λέει η Sello, μέσω του Zoom. Η Sello έχασε την αδερφή της και τη Thaele τη μητέρα της από την Covid-19. Και οι δύο γνωρίζουν ότι υπάρχει συνεχής κίνδυνος να φέρουν τον ιό στο σπίτι. «Ήταν πολύ δύσκολες στιγμές. Δεν ήταν καλή χρονιά.», λέει η Sello. Οι δύο τους δεν είναι απλώς συνάδελφοι, είναι και φίλες. Μελετούν και εργάζονται μαζί, και στον ελεύθερο χρόνο κάνουν παρέα. Το να έχουμε η μία την άλλη ήταν πολύτιμο» λέει η Thaele.
Dr Anna Blakney, ερευνήτρια, Imperial College London, Αγγλία
Μία Αμερικανίδα που εργάζεται στο Imperial College του Λονδίνου για το εμβόλιο Covid-19. «Στην αρχή της κρίσης, έστελνα ένα ενημερωτικό δελτίο στη θεία, τους θείους και τη γιαγιά μου για τις εξελίξεις της Covid-19, και το προωθούσαν σε όλους», λέει στο Zoom.
Εκτός από την επιστημονική ιδιότητα η Δρ. Blakney μπορεί επίσης να προσθέσει το «TikTok star» στο βιογραφικό της. Σε λίγες μόνο εβδομάδες, έχει προσελκύσει 190.000 ακόλουθους στο λογαριασμό της στο TikTok, όπου δημοσιεύει εξαιρετικά δημιουργικό, διασκεδαστικό και ενημερωτικό περιεχόμενο από το εργαστήριό της. «Οι άνθρωποι έρχονται για τη διασκέδαση και ελπίζουμε να μείνουν για την επιστήμη», λέει. Η προσέγγισή της φαίνεται να λειτουργεί, με ένα από τα βίντεό της να έχει περισσότερες από 11 εκατομμύρια προβολές σε 24 ώρες. Όταν ο Danny τη ρώτησε αν είναι στην πραγματικότητα είναι μία Emily in Paris για τον κόσμο των εμβολίων εκείνη απάντησε με χιούμορ «Εγώ όμως χρειάζεται να μιλάω μόνο αγγλικά».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Dr Ruby Raphael, διδάκτωρ Ιατρικής, Nizam’s Institute of Medical Sciences, Ινδία
Η Dr. Ruby Raphael είναι μέλος της ομάδας δοκιμών εμβολίων στο Ινστιτούτο Nizam στη Νότια Ινδία, όπου και αυτή τη στιγμή ολοκληρώνει το διδακτορικό της. «H επιστήμη δεν μπορούσε καν να καταλάβει αυτόν τον ιό αρχικά», περιγράφει για τις πολυπλοκότητες και τις προκλήσεις της Covid-19. Ωστόσο, η προσπάθεια καταπολέμησης μιας ολοκαίνουργιας ασθένειας πυροδότησε την επιστημονική κοινότητα στην Ινδία. «Όλοι μαθαίνουν αυτή τη στιγμή, ακόμη και γιατροί 60 ετών, 70 ετών. Όλοι προσπαθούν να καταλάβουν ακριβώς τι συμβαίνει.” περιγράφει.
Η Dr. Raphael εξηγεί πως όλο αυτό το διάστημα ζει μακριά από την οικογένειά της που βρίσκεται στο Ντουμπάι. Η Raphael έχει βρει νέους τρόπους για να αποσυμπιέζεται από τη δουλειά, ένας από αυτούς περιλαμβάνει τη δημιουργία βίντεο TikTok και γλυκών – έφτιαχνε μια ξεχωριστή τούρτα για να γιορτάσει κάθε φάση της δοκιμαστικής διαδικασίας εμβολίων. Ήλπιζε ότι το 2020 θα μπορούσε να είναι η χρονιά του γάμου της, αλλά ο χρόνος της επικεντρώθηκε πλήρως στη δουλειά. Και κλείνει με το «Οι κοινωνικές αποστάσεις, οι μάσκες και ένα εμβόλιο είναι ο τρόπος να το νικήσουμε».
Natália Pasternak, μικροβιολόγος, Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο, Βραζιλία
Η Natália Pasternak είναι διάσημη στη Βραζιλία. Η χώρα της διοικείται από τον Πρόεδρο Τζέιρ Μπολσονάρο, ο οποίος δεν έχει απλά αντιεπιστημονικές αντιλήψεις, αλλά σχεδόν κάνει πόλεμο εναντίον της επιστήμης. «Μιλάει κατά της χρήσης μάσκας και της κοινωνικής απόστασης, προωθεί τα θαύματα που κάνουν τα ναρκωτικά», λέει η Pasternak στο Zoom.
Tο να είσαι γυναίκα στον κόσμο της επιστήμης δεν είναι πάντα εύκολο. «Είναι πολύ πιο δύσκολο να μιλάς για την επιστήμη όταν είσαι γυναίκα. Λαμβάνεις πολλά άσχημα σχόλια σχετικά με την εμφάνισή σου. Πράγματα που δεν θα έλεγα ποτέ για τους άντρες συναδέλφους μου.» Όσον αφορά τη σχέση της με τα κοινωνικά δίκτυα σχολίασε «Δεν χρησιμοποιώ πραγματικά το Facebook ή το Instagram, οπότε το TikTok ήταν ένα νέο σύμπαν για μένα. Αλλά ένα από τα βίντεό μου είχε ήδη 100.000 προβολές. Ξέρετε πόσο καιρό χρειάστηκε να μιλήσω για το TED Talk μου;».
@nataliapasternakscience##teamhalo ##equipehalo ##fyp ##vacinacovid19 ##knowledge ##learnontiktok @oromulismo♬ Choices (Yup) – E-40
