Υπάρχουν περίοδοι στη ζωή ενός ανθρώπου (αν έχεις αποκτήσει παιδί πρόσφατα σίγουρα θα μπορείς να το επιβεβαιώσεις) που ο ύπνος είναι το καλύτερο πράγμα που μπορεί να σου συμβεί μέσα στην ημέρα. Ομοίως υπάρχουν περίοδοι (αν δίνεις εξετάσεις ή διανύεις κάποια περίοδο άγχους τότε ξέρεις σίγουρα σε τι αναφέρομαι) που η έλευση του ύπνου είναι είναι δύσκολη και επίπονη, και η ποιότητά αυτού κακή. Η αϋπνία, ο διακοπτόμενος ύπνος, η καθυστέρηση έλευσης και γενικότερα η στέρηση ύπνου είναι κάτι που έχει απασχολήσει πολύ.
Τι σημαίνει όμως το να σε παίρνει κατευθείαν ο ύπνος το βράδυ;
Ο χρόνος που απαιτείται για την έλευση του ύπνου μπορεί να επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Σίγουρα η κούραση της ημέρας μπορεί να παίξει πρωτεύοντα ρόλο. Ωστόσο, η σχέση μεταξύ των δύο δεν είναι απαραίτητα γραμμική. Υπάρχουν περιπτώσεις που ξαπλώνεις το βράδυ στο κρεβάτι εξουθενωμένος αλλά δεν καταφέρνεις να αποκοιμηθείς, με αποτέλεσμα αυτή η κατάσταση να σου γεννά άγχος, το οποίο επιδεινώνει περαιτέρω τη δυσκολία έλευσης του ύπνου. Και έτσι σχηματίζεται και τροφοδοτείται ο απόλυτος φαύλος κύκλος. Αντίστοιχα, πολλοί άνθρωποι μπορεί να βιώνουν έντονη κούραση και ατονία ακόμη και μετά από πολλές ώρες συνεχούς και φαινομενικά ποιοτικού βραδινού ύπνου.
Άρα, τι ισχύει σχετικά με τον ύπνο;
Το να αποκοιμιέσαι κατευθείαν δεν είναι κάτι εξορισμού ανησυχητικό. Μπορεί να σημαίνει απλούστατα ότι σου λείπει ύπνος.
Παράλληλα, δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή κριτήρια για να ορίσουμε ποιο διάστημα είναι υπερβολικά βραχύ και πιο διάστημα θεωρείται φυσιολογικό να μεσολαβήσει έως την έναρξη του ύπνου. Συχνά, η ταχύτατη έλευση του ύπνου δεν είναι κάτι που θα πρέπει να εγείρει ανησυχίες, αφού μπορεί πολύ απλά να οφείλεται σε έλλειψη ύπνου. Παράλληλα, κάποιοι άνθρωποι μπορεί να είναι προικισμένοι από τη φύση με μια πιο εύκολη έλευση ύπνου.
Ωστόσο, εκτός από τη στέρηση ύπνου ή τους ιδιοσυγκρασιακούς παράγοντες που αναφέρθηκαν παραπάνω, η κούραση μπορεί να είναι προϊόν άλλων παραγόντων όπως ψυχολογικά αίτια (άγχος, κατάθλιψη, κ.α.), ασθένειες του νευρικού συστήματος, κακή διατροφή, αφυδάτωση, αναιμία, λήψη φαρμάκων (αντισταμινικά, υπνωτικά, αντικαταθλιπτικά) ή να οφείλεται σε κάποιο συνοδό νόσημα (υποθυροειδισμός, υπνική άπνοια, ναρκοληψία).
Σημαντικό είναι να παρατηρήσει κανείς αν εκτός από μια ταχύτατη έλευση ύπνου, εμφανίζονται και άλλου είδους συμπτώματα όπως αυξημένη κούραση κατά τη διάρκει της ημέρας, ροχαλητό ή συμπτώματα που αφορούν άλλα συστήματα του οργανισμού. Στην περίπτωση αυτή, ίσως τα ευρήματα να συνδυάζονται καταδεικνύοντας την ύπαρξη κάποιου πιο σοβαρού ζητήματος που πρέπει να διερευνηθεί και να αντιμετωπισθεί άμεσα με ιατρική παρέμβαση.
Πώς μπορείς να καταλάβεις τι πραγματικά κρύβεται πίσω από την ταχύτατη έλευση του ύπνου;
Το πρώτο που μπορείς να κάνεις, είναι να χαρίσεις στον εαυτό σου περισσότερες ώρες ύπνου και ξεκούρασης για ένα ικανό χρονικό διάστημα (let’s say μερικές εβδομάδες). Αν το πρόβλημα εδράζεται σε φυσική/σωματική καταβολή, τότε το να επιτρέψεις στον εαυτό σου να ξεκουραστεί επαρκώς ίσως επιφέρει μια αισθητή διαφορά στο χρόνο που χρειάζεσαι για να αποκοιμηθείς το βράδυ.
Το αμέσως επόμενο που μπορείς να κάνεις, είναι να παρατηρήσεις προσεκτικά αν εμφανίζονται άλλου είδους συμπτώματα όπως έντονη κούραση και ατονία μέσα στην ημέρα, περιστατικά ναρκοληψίας, αίσθημα ψύχους, κατάθλιψη ή εναλλαγές στη διάθεση, απώλεια μαλλιών, αύξηση βάρους, μειωμένη όρεξη ή/και μειωμένη πρόσληψη τροφής και υγρών. Σε κάθε περίπτωση, ανάλογα με τη φύση της συμπτωματολογίας, προτίμησε να απευθυνθείς στην κατάλληλη ιατρική ειδικότητα ώστε να διερευνηθούν σε βάθος τα αίτια αυτής της συμπτωματολογίας και να αντιμετωπισθεί το αίτιο.
Featured image: pexels.com/@daria