Lake District, το δεύτερο μεγαλύτερο Εθνικό Πάρκο της Αγγλίας. Για κάθε είδους καλλιτέχνη, πηγή έμπνευσης και δημιουργίας. Για 16 εκατομμύρια τουρίστες ετησίως, αγαπημένος προορισμός. Για τους ντόπιους, το μέρος της γης που μπορείς να ζήσεις όλες τις εποχές του χρόνου σε μία μέρα.

Ίσως να πρόκειται για μικροκλίμα, χάρη στα ιδιαίτερα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της περιοχής: το ψηλότερο βουνό, η πιο βαθιά λίμνη, τα πιο ήρεμα νερά, οι καταπράσινες πλαγιές και τα ιλιγγιώδη φαράγγια.

Αν η αλήθεια ήταν τοπίο, θα έμοιαζε με τη Lake District

Για την ευφορία της ανακούφισης, όταν παραδεχτείς την αλήθεια. Όπως ακριβώς νιώθεις βλέποντας τις  καταπράσινες πλαγιές με τα ουράνια τόξα. Για το δέος που σου προκαλεί η θέα της αλήθειας, όπως ακριβώς η θέα του πιο απότομου φαραγγιού. Για την ηρεμία σαν εκείνη μιας βαρκάδας στα πιο ήσυχα νερά, όπως όταν η αλήθεια φωτίζεται και είναι κοινώς αποδεκτή.

Αλλά και για τα σαν τα ψηλά βουνά εμπόδια που μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπίσεις, αν την ακολουθήσεις. Και το φόβο του αγνώστου που νιώθεις όταν έρθει η ώρα να την κοιτάξεις κατάματα, μα εσύ βαστιέσαι πίσω.

Στη Σκωτία είναι πάντως υποτίθεται το τέρας του Λοχ Νες, και όχι εκεί

Έχουν πράγματι μπερδέψει τα μπούτια τους, φόβος και αλήθεια. Φοβόμαστε να ακούσουμε την αλήθεια, φοβόμαστε να τη μοιραστούμε, φοβόμαστε να τη δούμε. Γιατί ξεδιπλώνει την αγριάδα και την ωμότητα της ζωής. Στα μικρά και στα μεγάλα. Αλλά και τα ελαττώματά μας. Όσα δηλαδή συχνά είμαστε πέραν του δέοντος πρόθυμοι να αγνοήσουμε.

Γιατί αν σταματήσουμε και τα δούμε όλα αυτά, αυτό ήταν, δεν μπορούμε μετά να τα ξε-δούμε. Και ίσως και να πρέπει να κάνουμε και κάτι για να τα αλλάξουμε. Είναι μία πρόκληση η αλήθεια, πρόκληση να εξελιχθούμε, να γίνουμε καλύτεροι.

Να ταράξουμε τα νερά, με την καλή την έννοια. Όχι να γυρίσει ανάποδα η βαρκούλα, αλλά να δώσουμε ροή στα ήρεμα νερά, ώστε να προχωρήσουμε μπροστά. Κι ας είναι και βαθιά τα νερά. Δεν έχει Λοχ Νες στη Lake District, στη Σκωτία λένε πως πλατσουρίζει.

Όταν θέλεις να αντιμετωπίσεις τους φόβους σου, σαν την αλήθεια δεν έχει

Μέχρι ενός σημείου, ο φόβος είναι λογικός και θεμιτός. Μπορεί να σε προστατεύσει από κάτι που θες να κάνεις αλλά είναι επικίνδυνο, και να σε οδηγήσει σε μια ασφαλέστερη επιλογή.

Αλλά οι μεγαλύτεροί σου φόβοι, δεν έχουν να κάνουν με το παρόν. Παρά έχουν να κάνουν με την ανησυχία για το μέλλον. Και οι φόβοι αυτοί σε κρατάνε πίσω. Μακριά από την καλύτερη εκδοχή της δικής σου ζωής.

Το ραντεβού με τον οδοντίατρο που σου προκαλεί τόσο φόβο που όλο το αναβάλλεις και τελικά θα χαλάσουν τα δόντια σου και τα πράγματα θα καταλήξουν χειρότερα. Η βόλτα που δεν πας, για τον άγνωστο που μπορεί να σε ακολουθήσει και δεν ξέρεις τους σκοπούς του. Η τοξική σχέση που σε στενοχωρεί αλλά δεν τη λήγεις, γιατί φοβάσαι μήπως η μοναξιά είναι χειρότερη.

Οι περικοπές που ξεκίνησε η εταιρία σου και δεν ξέρεις αν είσαι κι εσύ στη λίστα, και ο φόβος δεν σε αφήνει να ηρεμήσεις και τελικά είσαι λιγότερο αποδοτικός στη δουλειά σου. Το ανυπέρβλητο συναίσθημα που σε κατακλύζει μην πάθουν κακό οι αγαπημένοι σου άνθρωποι, κι έτσι ποτέ δε νιώθεις ηρεμία και ασφάλεια.

Σκέψου το όμως. Όταν βουλώσει ο νεροχύτης στην κουζίνα σου, δεν κάθεσαι σε μια γωνιά να περιμένεις το σπίτι σου να πλημμυρίσει. Κάνεις κάτι αν πιάνουν τα χεράκια σου, αν όχι φωνάζεις τον υδραυλικό. Φρόντισε το φόβο σου, σαν το βουλωμένο σου νεροχύτη.

Αν η απόλυτα διαφανής ειλικρίνεια όταν έρχεται η ώρα να αντιμετωπίσεις τους φόβους σου δεν είναι η μεγαλύτερη ένδειξη δύναμης και κουράγιου, τότε τι είναι; Αφήνοντας τους φόβους σου να γυροφέρνουν ελεύθεροι, γίνονται οι πιο τροφαντοί μπαμπούλες. Γιατί είναι λες και τρέφονται από την προσπάθειά σου να τους αγνοήσεις.

Ξέρεις όμως από μικρός, ότι οι μπαμπούλες στο φως εξαφανίζονται

Οπότε ξέρεις ήδη και τι πρέπει να κάνεις. Να ανάψεις το φως . Σε καλά νέα, έχεις στα χέρια σου διαθέσιμους διακόπτες που θα το ανάψουν μια και καλή.

1. Μάθε περισσότερα για τους φόβους σου

Βήμα πρώτο και απαραίτητο. Όπως κοιτάς προσεκτικά έναν άνθρωπο προκειμένου να δεις πώς είναι, πώς μοιάζει και πώς δρα, έτσι και με τον φόβο σου. Δεν μπορείς να τον γνωρίσεις αν του γυρίσεις πλάτη και τον αφήσεις να αναπαύεται σκονισμένος στο υποσυνείδητό σου.

Οπότε δες τον. Πώς; Παρατήρησε τον εαυτό σου, για δύο εβδομάδες ή ένα μήνα, όσο χρειαστεί. Δες αν υπάρχουν μοτίβα συμπεριφοράς σου που επαναλαμβάνονται. Σφίγγεται το στομάχι σου όταν χτυπάει το κουδούνι του σπιτιού και δεν ξέρεις ποιος είναι; Ιδρώνεις όταν σε φωνάζει ο προϊστάμενος να σου μιλήσει; Δαγκώνεις το νυχάκι όταν ο αγαπημένος σου δε σηκώνει το τηλέφωνο κι εσύ νομίζεις ότι κάτι έγινε, ενώ μπορεί απλώς να κοιμάται;

Σημείωσε σε χαρτί ό,τι παρατηρείς και θεωρείς σημαντικό. Όταν φτάσει η ώρα να ξαναδιαβάσεις τις σημειώσεις σου, θα έχεις επιτέλους μια εικόνα του φόβου σου. Στο μεταξύ, γράφοντας γι’ αυτόν και φέρνοντάς τον από τα σκοτάδια στην επιφάνεια, θα χαρείς να δεις ότι ήδη θα έχει μειωθεί η έντασή του.

2. Χρησιμοποίησε τη φαντασία σου με τρόπο θετικό

Αν υπάρχει μαγικό ραβδί που κάνει την κολοκύθα άμαξα, λέγεται φαντασία. Σου δίνει δύναμη, δημιουργικότητα και τη δυνατότητα να σκεφτείς έξω από το κουτί.

Αλλά η δύναμη δεν έχει μια μόνο κατεύθυνση. Όπως μπορεί η φαντασία σου να σε οδηγήσει σε εργοστάσια με σοκολάτες και ζελεδάκια αναψυκτικού ή σε έναν πλανήτη που υπάρχει παντού νερό, ήλιος και αγάπη, με την ίδια ακριβώς ευκολία μπορεί να φτιάξει το κάδρο του πιο τρομαχτικού σου εφιάλτη.

Ακόμη κι αν υπάρχει μια ρεαλιστική βάση στο φόβο σου, η φαντασία μπορεί να λειτουργήσει σαν άλλος μεγεθυντικός φακός. Αντί να την αφήσεις λοιπόν ελεύθερη να σε οδηγήσει σε σκοτάδια και ανησυχίες, επέλεξε να τη χρησιμοποιήσεις θετικά.

Γίνεται. Διάλεξε μια στιγμή χαλαρότητας, όπου νιώθεις ήρεμος και ήσυχος. Κλείσε τα μάτια σου και φαντάσου τον εαυτό σου σε μια κατάσταση που συνήθως σου προκαλεί φόβο. Δες τον εαυτό σου μέσα σε αυτή την κατάσταση, και δες τον να αντιδρά καλά.

Έστω ότι φοβάσαι τα μέρη με πάρα πολύ κόσμο. Φαντάσου τον εαυτό σου στο πιο γεμάτο με κόσμο κτήριο. Αντί να παγώσεις στη μέση και να κλαις ή να μην μπορείς να αναπνεύσεις, φαντάσου να πηγαίνεις στο γραφείο πληροφοριών και να ρωτάς πώς μπορείς να φύγεις από εκεί και να φτάσεις γρήγορα στο αυτοκίνητό σου. Δες σε να ακολουθείς τις οδηγίες που πήρες, να μπαίνεις στο αυτοκίνητό σου, να παίρνεις εκεί τις ανάσες σου, να οδηγείς με ασφάλεια και να απομακρύνεσαι από το σημείο.

Η ηρεμία που θα σου προκαλέσει το υποθετικό σου σενάριο, θα σε βοηθήσει σε περίπτωση που μελλοντικά όντως βρεθείς σε αντίστοιχη κατάσταση.

3. Δοκίμασε επιτέλους να μιλήσεις

Στο σύντροφό σου, στην οικογένειά σου, στους φίλους σου. Είναι εκεί για σένα, σε αγαπούν και σε ξέρουν καλά. Μπορούν να σου θυμίσουν όλα όσα έχεις καταφέρει σε ανύποπτες στιγμές. Κι αυτό είναι παραπάνω από ικανό να σου δώσει τη δύναμη που τώρα έχεις ανάγκη για να αντιμετωπίσεις τους φόβους σου.

Όπως όταν τους δεις και όταν τους γράψεις, έτσι κι όταν μιλήσεις για αυτούς, οι φόβοι σου αποδυναμώνονται. Αν θεωρείς πως οι δικοί σου άνθρωποι για οποιονδήποτε λόγο δεν είναι κατάλληλοι για να συζητήσεις τους φόβους σου, είναι πάντα μια υπέροχη ιδέα να μιλήσεις σε έναν ειδικό. Θεραπείες όπως η γνωσιακή συμπεριφορική, που μπορείς να εφαρμόσεις παρέα με τον ψυχολόγο σου, έχουν δείξει να λειτουργούν άριστα και τηλεφωνικά ή μέσω βιντεοκλήσης. Οπότε, ακόμη και με τις τρέχουσες συνθήκες, έχεις άλλο ένα όπλο στη φαρέτρα σου.

Αν τώρα σε έπιασαν οι φόβοι σου τη δύσκολη την ώρα που ούτε οι δικοί σου άνθρωποι αλλά ούτε και ο ειδικός που απευθύνθηκες είναι διαθέσιμοι κι εσύ νιώθεις πως έχεις ανάγκη από βοήθεια, μια βόλτα στο πράσινο είναι η ιδανική σου εναλλακτική. Η φυσική ομορφιά που θα δεις σε ένα πάρκο, άλσος, δάσος, στο Lake District τέλος πάντων αν σου έρχεται εύκολο, μπορεί να μειώσει το αίσθημα του φόβου και της ανησυχίας.

Επιπλέον, το περπάτημα ή το τρέξιμο σε εξωτερικό χώρο, σε αναγκάζει να χρησιμοποιήσεις τον εγκέφαλό σου με διαφορετικό τρόπο. Διότι ο παραλογισμός που συνοδεύει τους φόβους σου κάνει στην άκρη, ώστε να δώσει χώρο στη διαύγεια που θα χρειαστείς για να χαράξεις μια διαδρομή στο δάσος, να ελέγξεις τις δυνάμεις σου και την αντοχή σου, να σχεδιάσεις την επιστροφή σου πίσω.

Και μην ξεχνάς να αναπνέεις. Βαθιά, αργά, συνειδητά. Όσο πιο ήρεμη η αναπνοή, τόσο πιο ήρεμο το σώμα, τόσο πιο ήρεμο και το μυαλό. Και ευτυχώς για εμάς, ηρεμία και φόβος δεν κάνουν μεταξύ τους ιδιαίτερα καλή παρέα.

first published: 24.03.2021