Στην Αμερική τα ποσοστά των νέων που αποφάσισαν να πάρουν ένα χρόνο off από τις σπουδές τους για το έτος 2020-2021 είναι εμφανώς αυξημένα.
Μήπως τελικά ο χρόνος που περάσαμε με τον covid-19 ήταν το δικό μας gap year;
Το ‘gap year’ είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται κυρίως στην Αμερική αλλά και στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία και κάποιες φορές την Ευρώπη και αφορά κυρίως τους νέους που πρόκειται να ξεκινήσουν τις σπουδές τους στο Πανεπιστήμιο. Πρόκειται για ένα διάλειμμα ενός χρόνου (ή και ενός εξαμήνου) από τις σπουδές συνήθως μετά το Λύκειο και πριν την έναρξη του Πανεπιστημίου αλλά μπορεί κάποιος να το επιλέξει και κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Πανεπιστήμιο ή ακόμα και μετά τη λήξη τους και πριν την έναρξη εργασίας. Τυπικά στην Αμερική, οι νέοι που στρέφονται προς το gap year χρησιμοποιούν αυτό τον ελεύθερο σπουδών χρόνο για να ταξιδέψουν, να προσφέρουν εθελοντική εργασία ή να μπουν μια ώρα αρχύτερα στο περιβάλλον της δουλειάς αναλαμβάνοντας κάποιο internship στον τομέα που τους ενδιαφέρει.
Δεν πρόκειται για μια καινούρια ιδέα ενώ παραδοσιακά αφορούσε για δεκαετίες την κοινωνική ελίτ και τα πλουσιότερα στρώματα αφού αυτοί είχαν την οικονομική δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν ένα χρόνο «διακοπών» για τα παιδιά τους για να ταξιδέψουν σε όλο τον κόσμο και να συλλέξουν καινούριες εμπειρίες πριν τις σπουδές. Το φαινόμενο του gap year ατόνησε με τον καιρό αφού η έναρξη των σπουδών και η είσοδος στην αγορά εργασίας απέκτησαν μεγαλύτερη σημασία για την πλειοψηφία του πληθυσμού. Παρόλα αυτά φαίνεται πως στις μέρες μας παίρνει και πάλι τα πάνω του. Η κόρη του Barack Obama, Malia έκανε ένα διάλειμμα ενός χρόνου από τις σπουδές της για να πάρει μια ιδέα για την παραγωγή ταινιών πριν γραφτεί στο Harvard ενώ πριν απ’ αυτήν ο πρίγκηπας William της Αγγλίας ταξίδεψε στην Belize, δούλεψε σε μία κτηνοτροφική μονάδα στην Αγγλία και βοήθησε στο χτίσιμο σπιτιών στην Χιλή πριν ξεκινήσει τις σπουδές του στο St. Andrews στην Σκωτία.
Στο Πανεπιστήμιο της Pennsylvania το ποσοστό των πρωτοετών φοιτητών που προτίμησε να πάρει ένα χρόνο off ήταν φέτος αυξημένο κατά 300% ενώ σύμφωνα με έρευνα στον πληθυσμό ένα 16% των ερωτηθέντων φάνηκε να έχει στραφεί στην επιλογή ενός gap year το 2020-21 σε σχέση με ένα 3% το 2018.
Η πανδημία υπήρξε καταλυτικός παράγοντας για όλα αυτά τα νεαρά παιδιά που διάλεξαν το gap year αφού φανταζόντουσαν τη πρώτη τους χρονιά στο Πανεπιστήμιο γεμάτη με γνωριμίες, πάρτι, λογής δραστηριότητες και μαθήματα και ξαφνικά βρέθηκαν αντιμέτωποι με την προοπτική της online διδασκαλίας με μηδενικές επαφές με συνομηλίκους. Άλλοι πάλι προγραμματίζουν να πάρουν gap year το 2021-22 για να καταφέρουν να ζήσουν μέσα σε αυτή τη χρονιά όσα τους στέρησε η προηγούμενη.
Το φαινόμενο του gap year είναι πολύπλευρο και σηματοδοτεί την προσπάθεια των νέων στην Αμερική να αποκτήσουν πρακτικές γνώσεις αλλά πάνω απ’ όλα να εξελιχθούν σαν προσωπικότητες και να ωριμάσουν.
Είναι μια στιγμή για να πατήσουν pause από την πίεση και τις απαιτήσεις της ακαδημαϊκής ζωής και να πάρουν τα ηνία της ζωής τους στα χέρια τους διαμορφώνοντας το χαρακτήρα τους.
Η περίοδος του ενός χρόνου που πέρασε συντροφιά με τον κορονοϊό υπήρξε για πολλούς η αιτία να πατήσουν pause στις ζωές τους και να κάνουν αναγκαστικά και όχι από επιλογή ένα διάλειμμα. Αν όμως κάπου μέσα σε αυτό το διάλειμμα που φαινομενικά μοιάζει με χάσιμο χρόνου υπάρχει κρυμμένο και ένα στοιχείο θετικό; Αν αυτός ο χρόνος μακριά από τη δουλειά, το σχολείο, το Πανεπιστήμιο όπως τα γνωρίζαμε μέχρι τώρα ήταν αυτή ακριβώς η ευκαιρία που αναζητούν και οι νέοι στην Αμερική για να βρουν τον εαυτό τους; Η πανδημία δημιούργησε και ανέδειξε χωρίς αμφιβολία προβλήματα ένα σωρό. Παράλληλα όμως υπήρξε μέσα από τις αντιξοότητες η διδακτική εκείνη εμπειρία που έγινε αφορμή για να φανούν πιο καθαρά οι προτεραιότητες σου, εκείνα τα πράγματα και εκείνοι οι άνθρωποι που έχουν για σένα τη μεγαλύτερη αξία.
Έτσι την επόμενη φορά που θα αναγκαστείς να κάνεις ένα διάλειμμα, μη μαστιγώνεις τον εαυτό σου παρά αφουγκράσου τι έχει να σου πει και αξιοποίησέ το. Οι νέοι στην Αμερική το κάνουν από επιλογή εδώ και αιώνες και το θεωρούν πολυτέλεια.