Το έλαιο καρύδας είναι ένα από εκείνα τα διατροφικά trends που μας έχουν απασχολήσει πολύ τα τελευταία χρόνια.
Πρόκειται για ένα προϊόν με διάσημους υποστηρικτές και έντονη, θα έλεγε κανείς, παρουσία στα social media και τις περισσότερες vegan συνταγές ευεξίας που βλέπουμε και ακούμε καθημερινά.Ανάμεσα στα φημολογούμενα διατροφικά οφέλη του ελαίου καρύδας βρίσκεται ο καλύτερος έλεγχος του σακχάρου, η μείωση του στρες, η καλή υγεία του ήπατος, του δέρματος και των μαλλιών, η βελτίωση των συμπτωμάτων του άσθματος, η αύξηση του αισθήματος του κορεσμού και η αύξηση της καλής χοληστερόλης.
Είναι όμως πράγματι κάτι στο οποίο αξίζει κανείς να επενδύσει τα χρήματα και τις ελπίδες του για καλύτερη υγεία;Τι είναι το έλαιο καρύδας
Το έλαιο καρύδας προέρχεται, όπως λέει και το όνομά του, από τη γνωστή σε όλους μας καρύδα, και πιο συγκεκριμένα από το δέντρο Cocos nucifera. Υπάρχουν δύο τύποι, το έλαιο κόπρα και το παρθένο έλαιο καρύδας. Οι δύο αυτοί τύποι περιέχουν την ίδια συγκέντρωση λιπαρών οξέων, όμως το παρθένο έλαιο καρύδας έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά όπως η βιταμίνη Ε και οι πολυφαινόλες.
Μία κουταλιά της σούπας λάδι καρύδας περιέχει 117 θερμίδες, και συνολικά 14 γραμμάρια λιπαρών οξέων, εκ των οποία τα 12 αντιστοιχούν σε κορεσμένο λίπος. Πιο συγκεκριμένα, το έλαιο καρύδας περιέχει μεγάλη ποσότητα λιπαρών οξέων μέσης αλυσίδας και λαυρικού οξέος. Η υψηλή του περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά το καθιστά στερεό σε θερμοκρασία δωματίου, ενώ σε συνθήκες άνω των 25 βαθμών, το έλαιο υγροποιείται και αποκτά όψη και υφή αντίστοιχη με του ελαιόλαδου.
Το παράδοξο
Αν η αναφορά στα “κορεσμένα” λιπαρά του ελαίου καρύδας σου χτύπησε αυτομάτως ένα καμπανάκι κινδύνου, τότε ίσως έχεις αρχίσει να αναρωτιέσαι αν το έλαιο καρύδας είναι πράγματι τόσο υγιεινό όσο έχει καθιερωθεί να πιστεύουμε. Δεν θα σου πω κάτι που δεν ξέρεις ούτε θα επιχειρήσω να ανατρέψω αυτά που σου μάθανε. Είναι γεγονός, ότι τα κορεσμένα λιπαρά αντιστοιχούν σε μια κατηγορία μακροθρεπτικού που καλό είναι να μην καταναλώνουμε σε μεγάλες ποσότητες. Πρόκειται για τα λιπαρά εκείνα που συναντάμε στο κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα και που σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Ένωση, καλό είναι να μην υπερβαίνουν το όριο των 13 γραμμαρίων την ημέρα. Όπως είναι προφανές, με μια κουταλιά ελαίου καρύδας να παρέχει τα 12 από τα 13 εκείνα ‘θεμιτά’ γραμμάρια κορεσμένου λίπους, το να υπερβείς το όριο σε κορεσμένα λιπαρά καθίσταται αυτομάτως πολύ εύκολο βάζοντας το έλαιο καρύδας στο μενού.
Στην πραγματικότητα το έλαιο καρύδας δεν είναι ούτε κάποιο μαγικό ελιξίριο, ούτε όμως και κάποια επικίνδυνη για την υγεία διατροφική τάση.
Άρα γιατί το έλαιο καρύδας διαφημίζεται ως υπερτροφή;
Το έλαιο καρύδας αν και πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά, ενδεχομένως να μπορεί να ασκήσει μια ευεργετική επίδραση στα επίπεδα χοληστερόλης του οργανισμού. Συγκεκριμένα, έχει παρατηρηθεί ότι ενδεχομένως το συγκεκριμένο διατροφικό προϊόν να μπορεί να αυξήσει την HDL (καλή χοληστερόλη), θέτοντας έτσι εμμέσως τις προϋποθέσεις για μείωση της LDL (κακή χοληστερόλη). Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμη από επαρκείς επιστημονικές έρευνες και βρίσκεται ακόμη στο στάδιο της διερεύνησης.
Επιπλέον, το έλαιο καρύδας αποτελεί μια πολύ καλή επιλογή για χρήση στο μαγείρεμα, αφού μπορεί να εκτεθεί σε σχετικά υψηλές θερμοκρασίες χωρίς να υφίσταται οξείδωση που θα μείωνε τη διατροφική του αξία.
Τι κρατάμε από όλο αυτό;
Στην πραγματικότητα το έλαιο καρύδας δεν είναι ούτε κάποιο μαγικό ελιξίριο, ούτε όμως και κάποια επικίνδυνη για την υγεία διατροφική τάση. Πρόκειται για μια τροφή η οποία, όταν καταναλώνεται με μέτρο, θα ήταν μάλλον απίθανο να δημιουργήσει το οποιοδήποτε πρόβλημα στην υγεία μας. Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι τα ίδια τα κύτταρά μας δομούνται από χοληστερόλη και ότι συνεπώς το ίδιο το σώμα μας αποζητά κάποια μικρά ποσοστά κορεσμένου λίπους, προερχόμενα από καλές πηγές, ώστε να λειτουργεί εύρυθμα.
Ωστόσο, έχει υπόψιν σου ότι το έλαιο καρύδας δεν είναι κάτι που αξίζει να προσθέσεις έξτρα με την ελπίδα ότι θα δράσει ως φάρμακο. Επιπλέον, η έξτρα προσθήκη του μπορεί πολύ εύκολα να αυξήσει το συνολικό αριθμό των θερμίδων που καταναλώνεις μέσα στη μέρα.
Αν ωστόσο μαγειρεύεις χρησιμοποιώντας έλαια και λίπη χαμηλής ποιότητας όπως το αραβοσιτέλαιο, το σογιέλαιο, η μαργαρίνη ή σπρέι λιπαρής ουσίας, τότε μπορείς να τα αφαιρέσεις και να τα αντικαταστήσεις με μια μικρή ποσότητα ελαίου καρύδας. Φρόντισε πάντα να επιλέγεις παρθένο έλαιο καρύδας και να αποφεύγεις τα προϊόντα στων οποίων την ετικέτα αναγράφεται ότι περιέχουν μερικώς υδρογονωμένο έλαιο καρύδας. Τέλος, προτίμησε να αποθηκεύεις το coconut oil σου σε ένα δροσερό και σκιερό μέρος, όπως π.χ. ένα ντουλάπι.