Τα θέματα που αφορούν τη γονιμότητα, τις περισσότερες φορές, χαρακτηρίζονται από ένα άγχος. Τι πρέπει να τρως όταν προσπαθείς να μείνεις έγκυος; Μπορείς να πίνεις αλκοόλ ενώ προσπαθείς να συλλάβεις; Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος άσκησης και πώς αυτός θα επηρεάσει την ωορρηξία; Σχετικά με το τελευταίο ερώτημα, την άσκηση και το κατά πόσο επηρεάζει τη γονιμότητα, συζητήσαμε με τον Μαιευτήρα – Γυναικολόγο Χρήστο Μάντζιο και μας έλυσε όλες τις απορίες.
Η γονιμότητα των γυναικών μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά από την άσκηση αυξημένης έντασης και διάρκειας
Για αυτόν τον λόγο, προτείνεται οι γυναίκες με ΔΜΣ <25 kg/m2 που προσπαθούν να συλλάβουν να περιορίσουν την έντονη άσκηση σε λιγότερο από πέντε ώρες την εβδομάδα. Η γονιμότητα των ανδρών δεν φαίνεται να επηρεάζεται από την άσκηση.
Η ένταση και η διάρκεια της άσκησης μπορεί να επηρεάσουν τη γονιμότητα των γυναικών, αλλά το είδος της άσκησης δεν φαίνεται να είναι παράγοντας
Σε ορισμένες επιδημιολογικές μελέτες, η έντονη/εντατική σωματική δραστηριότητα συσχετίστηκε με υπογονιμότητα λόγω διαταραχών της ωοθυλακιορρηξίας, ενώ σε άλλες μελέτες δεν έχει παρατηρηθεί σημαντική συσχέτιση. Τα βασικά προσωπικά χαρακτηριστικά της κάθε γυναίκας φαίνεται να παίζουν ρόλο. Σε μια καλά σχεδιασμένη μελέτη γυναικών στη Δανία, η έντονη σωματική δραστηριότητα (τρέξιμο, γρήγορη ποδηλασία, αερόμπικ, κολύμβηση, γυμναστική) συσχετίστηκε με μείωση της γονιμότητας. Ωστόσο, το αποτέλεσμα περιορίστηκε σε γυναίκες με ΔΜΣ <25 kg / m2. Αντίθετα, υπήρξε μια ελαφρώς θετική επίδραση όλων των επιπέδων άσκησης μεταξύ των υπέρβαρων και παχύσαρκων γυναικών. Σε γυναίκες που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση, μια άλλη μελέτη σημείωσε ότι ≥ 4 ώρες έντονης άσκησης εβδομαδιαίως για μια περίοδο ετών συσχετίστηκε με φτωχότερα αποτελέσματα.
Οι επιπτώσεις της επίπονης άσκησης στη γονιμότητα θα μπορούσαν να σχετίζονται με:
- Μειωμένη παραγωγή προγεστερόνης κατά τη διάρκεια της ωχρινικής φάσης του εμμηνορροϊκού κύκλου σε γυναίκες που κάνουν ωοθυλακιορρηξία (δηλαδή, ανεπάρκεια ωχρινικής φάσης).
- Μεταβολές στην παραγωγή GnRH, στην έκκριση LH και FSH και στην παραγωγή και τον μεταβολισμό της οιστραδιόλης, με αποτέλεσμα την ωοθυλακιορρηξία.
- Μεταβολές στα επίπεδα της λεπτίνης.
Άλλοι παράγοντες μπορεί να περιλαμβάνουν μειωμένο σωματικό λίπος και αλλαγές στη διατροφή, όπως αύξηση των ινών και μείωση της πρόσληψης λίπους, σε γυναίκες που ασκούνται έντονα.
Ωστόσο, από τη σκοπιά του πληθυσμού, τα ανεπαρκή επίπεδα άσκησης που σχετίζονται με την παχυσαρκία μπορεί να είναι μια πιο συχνή αιτία της ανωοθυλακιορρηξίας και της επακόλουθης υπογονιμότητας απ’ ότι η σχετική με την έντονη άσκηση ανωοθυλακιορρηξία.
Το να συμμετέχεις σε αθλήματα είναι ένας πολύ καλός τρόπος για την προπόνηση που χρειάζεται ενώ εξασκείς τις φυσικές σου δεξιότητες
Είναι καλό τόσο για το σώμα όσο και για το πνεύμα σου. Σου δίνει επίσης την ευκαιρία να κάνεις φίλους, να διασκεδάσεις και να συναγωνιστείς. Ακόμα και με όλα αυτά τα οφέλη, θα πρέπει να γνωρίζεις ορισμένα προβλήματα υγείας που μπορεί να προκύψουν σε μια γυναίκα αθλήτρια, με ακραία εκδήλωση την Τριάδα της Αθλήτριας που παρουσιάζει υπερβολική απώλεια βάρους που συχνά συνδυάζεται με διατροφικές διαταραχές, διαταραχές στην περίοδο ή εντελώς απούσα περίοδο και χαμηλή οστική μάζα (αδύναμα κόκαλα).
Σε αυτές τις περιπτώσεις, λόγω των χαμηλών οιστρογόνων, οι επιπτώσεις στην αναπαραγωγική σου υγεία αλλά και τα κόκαλα σου μπορεί να είναι μακροπρόθεσμες.
Ρώτησε το γιατρό σου ποιο θεωρείται το υγιές σωματικό βάρος για εσένα και μην πηγαίνεις κάτω από αυτό το βάρος. Να τρως επαρκείς θερμίδες και υγιεινά τρόφιμα. Μάθε πώς να αναγνωρίζεις μια διαταραγμένη διατροφή και ζήτα βοήθεια εάν αρχίσεις να συμπεριφέρεσαι με αυτόν τον τρόπο. Δώσε ιδιαίτερη προσοχή στις περιόδους σου και ενημέρωσε το γιατρό σου εάν παρατηρήσεις αλλαγές.
Και, μη φοβάσαι! Κανένας γιατρός δεν θα σου κόψει την άσκηση. Το μόνο που μπορεί να χρειαστεί είναι να αλλάξεις το επίπεδο της δραστηριότητας και τις διατροφικές σου συνήθειες.
Τέλος, θα ήθελα να κλείσω με μια σκέψη που έχει βοηθήσει αρκετές ασθενείς μου. Αν το δει κανείς από τελεολογική σκοπιά, η φύση όταν αναγνωρίσει πως είσαι σε μια κατάσταση έντονης άσκησης ή αλλιώς μια κατάσταση φυγής και έλλειψης απαραίτητων θερμίδων, πιστεύει πως είσαι σε μια κατάσταση θηράματος που με δυσκολία μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του, φτάνοντας στα όρια του σώματος σου. Οπότε αποφασίζει να σου κόψει την περίοδο ώστε να μην μπορείς να μείνεις έγκυος, γιατί σε αυτή τη φάση μια εγκυμοσύνη αλλά και η ανάγκη να προστατεύσεις και τα μικρά σου, θα ήταν καταδικαστική για σένα!