Το 2020 αλλά και το 2021 υπήρξαν και παραμένουν δύο χρονιές πρωτόγνωρες.

Η πανδημία έφερε κυριολεκτικά δεκάδες άλλα θέματα στο τραπέζι μας, που είτε προέκυψαν εξαιτίας της πιεσμένης ψυχολογικής και οικονομικής μας κατάστασης, είτε απλά για πρώτη φορά βγήκαν στην επιφάνεια γεγονότα και χαρακτηριστικά του εαυτού μας τα οποία ήταν καλά ‘κρυμμένα’ για καιρό μέσα μας. Όπως και να έχει, ακόμα και έτσι, η αλήθεια είναι πως η εξέλιξη και η ανακάλυψη του εαυτού μας δεν σταματάει ποτέ.

Αν κάποιος μας ρωτούσε τι μάθαμε και τι συνεχίζουμε να μαθαίνουμε μέσα σε αυτές τις χρονιές που διανύουμε, σίγουρα η απάντηση θα ήταν διαφορετική για τον καθένα μας, υπήρξε όμως για όλους μας ένα κοινό χαρακτηριστικό. Το συναίσθημα του φόβου. Ο έντονος και καθημερινός φόβος έκανε την εμφάνιση του στη ζωή μας για τα καλά και ο εξαιρετικά περίπλοκος εγκέφαλος μας άρχισε να επεξεργάζεται αυτό το συναίσθημα σε βάθος.

Φόβος για την υγεία, για την οικονομία, για τα αγαπημένα μας πρόσωπα, για τις ανεξέλεγκτες καταστάσεις, για το σήμερα και για τις συνθήκες που απέκτησαν κανονική υπόσταση τρόμου μέσα σε όλη τη γκάμα μιας μη κανονικής ζωής. Φόβος για τον εαυτό μας. Φόβος για τον ίδιο τον φόβο. Και το αποτέλεσμα; Αναγκαστήκαμε να ζούμε έτσι και τελικά συνηθίσαμε. Συνηθίσαμε στον ολοκληρωτικά δικό μας ρυθμό, προσπαθώντας να αποβάλλουμε το δυσάρεστο αυτό συναίσθημα μήπως και καταφέρουμε να ζήσουμε εν τέλει μια καλύτερη ζωή.

Γιατί είμαστε τόσο ευαίσθητοι στο συναίσθημα του φόβου;

Και η αμέσως επόμενη ερώτηση είναι γιατί αντί να επιλέγουμε την θετική σκέψη, τελικά καταλήγουμε να γινόμαστε ένα με τα καθημερινά μας βάσανα; Όπως χαρακτηριστικά δηλώνει και η ψυχολόγος Dr. Pippa Grange, «αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν ανταγωνιστικά συστήματα στον εγκέφαλο μας.

Ένα σύστημα εστιάζει στη διατήρηση. Είναι πάντα σε εγρήγορση για τον κίνδυνο, σε εγρήγορση για την αποφυγή κινδύνων. Το άλλο μέρος του εγκεφάλου, μας επιτρέπει να ενεργεί μεταξύ λογικής και επιλογών, μεταξύ άλλων. Εκτελεί τις μικρές λεπτομέρειες των απαιτητικών καταστάσεων, αναπτύσσει τον χαρακτήρα μας, μετριάζει την κοινωνική μας συμπεριφορά και μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε και να βρούμε το νόημα της ζωής.

Τα δύο αυτά συστήματα δεν είναι καλά συντονισμένα. Τόσο συχνά σε οποιαδήποτε δεδομένη ημέρα, υπάρχει ένας μεγάλος, αόρατος αγώνας για το ποιος είναι υπεύθυνος. Το αρχαίο κομμάτι είναι πάντα πιο γρήγορο, όπως έχουμε καταλάβει και οι ίδιοι τους τελευταίους μήνες. Και επειδή ως άνθρωποι είμαστε συνδεδεμένοι με το φόβο, ο πολιτισμός μας τείνει να ανακυκλώνει αυτό το συναίσθημα, να το μοιράζεται και να το τονίζει, έως ότου να γίνει το βασικό σημείο πάνω στο οποίο τρέχει η ζωή μας.»

Οι φόβοι ξεκινούν και τελειώνουν στο μυαλό μας

Οι φόβοι κρύβονται πίσω από τις συμπεριφορές μας και τις αρνητικές μας πεποιθήσεις. Κρύβονται επίσης πίσω από το συναίσθημα της ντροπής, πίσω από την ανεπάρκεια της μοναξιάς αλλά και της δυσαρέσκειας. Οι φόβοι βρίσκονται παντού αλλά και πουθενά αν δεν επιλέξουμε εμείς οι ίδιοι να κατοικούν μέσα μας.

Οι φόβοι και οι φοβίες μας αντικειμενικά μας σταματούν από το να είμαστε η καλύτερη δυνατή εκδοχή μας. Μας σταματούν γιατί πολύ απλά μας στερούν την εκτίμηση της ευτυχίας που μας ανήκει και που ήδη κατέχουμε. Κι όμως πολλές φορές δεν βλέπουμε την ευτυχία γιατί πρωτίστως δεν τη νιώθουμε και εκεί είναι που βρίσκεται και η ρίζα του όλου ζητήματος.

Στο κάτω μέρος λοιπόν αυτού του σωρού των μπερδεμένων συναισθημάτων μας, βρίσκεται ένας μεγάλος ακόμα πιο συντριπτικός φόβος μας. Ο συνεχής φόβος για το μέλλον. Αν ταυτίζεσαι και αν αναρωτιέσαι αν υπάρχει λύση, η απάντηση είναι πως ναι! Φυσικά και υπάρχει!

Τι να κάνω λοιπόν αν οι φόβοι μου επιμένουν;

Σε πρώτη φάση χρησιμοποίησε τη φωνή της λογικής και μίλα ανοιχτά στην καταστροφολογία που αναπτύσσεται μέσα σου. Αν το θέλεις γράψε. Είτε γράμμα, είτε σημειώσεις είτε ακόμα κράτα και ένα ημερολόγιο. Αντί να σπαταλάς την πολύτιμη ενέργεια σου στο τι άλλο θα συνεχίσει να πηγαίνει στραβά στον κόσμο και στη ζωή σου, έλεγξε στο εξής τι πραγματικά μπορεί να πάει μόνο καλά. Βρες τρόπους να ξεφεύγεις, σωματικά αλλά και ψυχικά.

Κάποιοι επιλέγουν να ακούν μουσική ή να βλέπουν την αγαπημένη τους ταινία σε επανάληψη. Άλλοι κρατούν ημερολόγιο ή γυμνάζονται σε καθημερινή βάση. Δεν είναι λίγοι επίσης όσοι επιλέγουν την τακτική συναναστροφή με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Εκείνα που εμπιστεύονται και που έχουν τη δύναμη να διώξουν μακριά τους φόβους τους.

Ποια ήταν η τελευταία φορά που μίλησες στους φόβους σου;

Αν δεν το έχεις κάνει ποτέ, σε παροτρύνω ειλικρινά να το κάνεις! Σε εμένα λειτούργησε, συνεχίζει να λειτουργεί, γι’ αυτό και σου παραθέτω έναν σύντομο εσωτερικό διάλογο του εαυτού μου σε συνάρτηση με τους φόβους μου: «Σε αναγνωρίζω. Εσένα τον φόβο που με επισκέπτεσαι καθημερινά και με αναγκάζεις να νιώθω πονοκεφάλους, στομαχόπονους, άγχος αλλά και την πεποίθηση πως δεν αξίζω να κοιμηθώ όσο έχω ανάγκη. Σε αναγνωρίζω και σε ενημερώνω πως θέλω να φύγεις για την ώρα. Επιλέγω να σε καταλαγιάσω. Να αναπνεύσω στον ρυθμό μου. Να ηρεμίσω όπως εγώ θέλω. Να σε ακούσω ναι, τώρα θα με ακούσεις όμως και εσύ. Φύγε. Είμαστε εντάξει;»

Κάνοντας αυτή τη μικρή αλλά ταυτοχρόνως θαυματουργή άσκηση, θα διαπιστώσεις πως πάνω από την ενοχλητική φλυαρία του φόβου σου, βρίσκονται τελικά οι δικές σου λανθασμένες πεποιθήσεις περί φόβου. Μάλιστα, όσο κι αν μοιάζει απλό το να το κάνεις, η δυσκολία έγκειται στην επιμονή σου. Χρειάζεται επανάληψη και υπομονή. Χρειάζεται να δοκιμάσεις κι αν δεν πετύχει, τότε να ξανά δοκιμάσεις! Αξίζει ειλικρινά τον κόπο σου και μάλιστα με το παραπάνω!

Το γέλιο είναι μια υπέροχη λύση για να ξορκίσεις τους φόβους σου μακριά

Η ιστορία έχει δείξει πως η χαρά και το γέλιο έχουν τη δύναμη να μας βοηθήσουν να αφεθούμε. Όπως το κλάμα, έτσι και το γέλιο. Εσύ επέλεξε ωστόσο καλύτερα να γελάς, για όλες εκείνες τις φορές που το άξιζες και τελικά το απέρριψες. Ακόμα και εκείνες τις φορές που προτιμάς να κλάψεις, εσύ προτίμησε να γελάσεις. Γιατί η ζωή είναι μικρή αλλά δεν παύει να είναι υπέροχη!

Γέλα λοιπόν! Απόλαυσε! Ζήσε! Με όσα έχεις και όπως και αν μοιάζουν στην παρούσα φάση τα δεδομένα της ζωή σου. Γέλα γιατί οι φόβοι είναι φίλοι μας κι αν τους ‘κακομαθαίνουμε’, τότε θα συνεχίσουν να κάνουν ότι περνάει από το χέρι τους για να περνάει πάντα το δικό τους!