Μέχρι να με δει ξαφνικά μπροστά της, περπατούσε κανονικά. Μόλις έστριψα την γωνία που της έδινε οπτική επαφή με εμένα, άρχισε να κουτσαίνει. Τόση αμεσότητα, τόση φυσικότητα, τόση πειστικότητα καιρό είχα να συναντήσω σε ενήλικο ψέμα.

Συνήθως αντιλαμβάνομαι την αμηχανία κάποιου που αναγκάζεται να μου πει κάτι που δεν ισχύει και πολλές φορές πια δεν με ενοχλεί. Οι ζωές όλων έχουν γίνει τόσο περίπλοκες που κάποια ψέμματα σε κάνουν να λυπάσαι τον άλλον, παρά να ενοχλείσαι. «Θα είμαι στην ώρα μου αυτή τη φορά», λέει μια φίλη σου, ενώ έχει ήδη κλείσει κι άλλο –σχεδόν παράλληλο – ραντεβού με το δικό σας , «παρκάρω» ενώ τώρα φεύγει από το σπίτι, «νόμιζα έχετε φύγει εκδρομή» και γι’αυτό δεν σας κάλεσαν στο σπίτι τους. Όλα αυτά μπορώ να τα δεχτώ και πλέον τα βαριέμαι. Για να μου τα πεις σημαίνει ότι δεν ξέρεις ότι με την ειλικρίνεια σε εκτιμώ περισσότερο: «θα αργήσω λίγο μη με παρεξηγείς», «μόλις έφυγα γιατί δεν έβρισκα τι να βάλω» και τέλος «θέλαμε να συζητήσουμε κάποια πράγματα με τους υπόλοιπους γι’αυτό δεν σας είπαμε να έρθετε σπίτι» μπορεί να ακούγονται πιο βαριά αλλά τουλάχιστον δείχνουν τον χαρακτήρα και εκείνου που τα λέει και εκείνου που τα ακούει.

Μέσα σε δέκα λεπτά από την ώρα που βαριοκούτσαινε χρειάστηκε να απομακρυνθεί από την παρέα και μη σκεπτόμενη ότι κάποιος θα γυρίσει να την κοιτάξει, περπάτησε –ω τι θαύμα- 100 περίπου μέτρα χωρίς να σκοντάψει ούτε σε πετραδάκι.

Μυθομανία.

Σύμφωνα με τον Γ.Μπαμπινιώτη είναι η παθολογική ψυχική τάση να διηγείται κανείς πλαστά γεγονότα ενώ στην ψυχιατρική ορολογία, το παθολογικό ψέμα είναι συνώνυμο με τον όρο ψευδολογία φανταστική(pseudologia phantastica/pseudologia fantastica) και έχει αποτελέσει αντικείμενο μελέτης χρόνων. Το παθολογικό ψέμα χαρακτηρίζεται από ένα μακροχρόνιο ιστορικό (ακόμα και δια βίου) συχνών και επαναλαμβανόμενων ψευδών δηλώσεων για τις οποίες δεν μπορεί να αναγνωριστεί κάποιο φανερό όφελος ή κίνητρο.

Φυσικά, το να μην μπορεί να αναγνωριστεί κίνητρο ή όφελος με την πρώτη ματιά, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. «Είμαι βαριά άρρωστη» για να με λυπηθούν, να με φροντίσουν, να με κανακέψουν.

«Κάποτε είχα πάρα πολλά χρήματα και τα έχασα σε μια νύχτα» για να αλλάξει το κοινωνικό μου προφίλ και να δημιουργήσω μια ιστορία πίσω μου. Λέω ψέμματα στο βιογραφικό μου, σε συναδέλφους, σε ανθρώπους που πιστεύω ότι δεν θα ξαναδώ. Κι όμως. Ο κόσμος είναι πολύ μικρός, πολύ κουτσομπόλης, πολύ έξυπνος και μέσα στα social media όλη την ώρα. Αν μου πεις ότι το Σαββατοκύριακο ήσουν στη Ρώμη για ψώνια, πρόσεχε η μακαρονάδα που θα ανεβάσεις στο instagram να μην αφήνει περιθώρια λάθους: στην τζαμαρία που φαίνεται ελάχιστα πίσω, περνάει απ’έξω ο αδερφός μου που το Σάββατο ήταν στο Λουτράκι.

Η αντιμετώπιση μιας τέτοιας διαταραγμένης προσωπικότητας είναι εξαιρετικά δύσκολη. Οι ψυχίατροι φαίνεται να δηλώνουν πως όταν η συμπεριφορά αυτή γίνει αντιληπτή, οι προσωπικές, φιλικές ακόμα και οι επαγγελματικές σχέσεις των μυθομανών διαταράσσονται, ενώ είναι πιθανό να προκληθούν προβλήματα ακόμα και νομικής φύσεως.

Προβληματισμό έχει επίσης αποτελέσει το ερώτημα κατά πόσο οι μυθομανείς έχουν την ικανότητα να ελέγξουν τα ψέματα τους. 

Συνειδητά ή όχι, τα ψέμματα από όπου και αν προέρχονται έχουν συγκεκριμένα αποτελέσματα: πληγώνουν, χαλάνε τις σχέσεις μας, μας αγχώνουν, μας κάνουν έρμαιο των σκέψεων ή των επιλογών μας.

Στον κόσμο που ζούμε είναι πολύ βολικό να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που μας κολακεύει και μας εξυψώνει. Όταν σ’αυτόν τον κόσμο πρέπει να καλέσουμε κάποιον για καφέ, όμως, και μας τον φέρει στο κεφάλι, είναι σίγουρο πως το ξύπνημα θα είναι απότομο και άσχημο.

Φεύγοντας με ρώτησε γιατί δεν την έχω πάρει εδώ και πολύ καιρό τηλέφωνο. Απέκρυψα την αλήθεια αλλάζοντας την κουβέντα γιατί δεν ήθελα να την πληγώσω και δεν ήθελα να πληγωθώ. Δυστυχώς, για να την αντιμετωπίσω και να την βοηθήσω θα πρέπει πρώτα να συμβουλευτώ έναν ειδικό.

Όταν δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις την δύσκολη πραγματικότητα, ο μύθος δεν θα σε βοηθήσει περισσότερο.