Και δεν αναφερόμαστε μόνο στον COVID-19. Είναι γεγονός ότι έχουν αυξηθεί τ’ άτομα που πρόσφατα πέρασαν κάποιο κρυολόγημα, κάποια λοίμωξη του αναπνευστικού, κάποια ίωση ή γρίπη.
Ενώ η απομόνωση και η κοινωνική απόσταση ήταν απαραίτητα για να παραμείνεις ασφαλής από τον COVID-19, υπήρχε ένα απροσδόκητο μειονέκτημα – εμπόδισε το ανοσοποιητικό σύστημα να ανακαλύψει άλλους επιβλαβείς οργανισμούς και να μάθει πώς να τους καταπολεμήσει.
Είναι λοιπόν η έκθεση σε μικρόβια και ιούς που μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες, αλλά αυτή η ίδια έκθεση μπορεί να βοηθήσει στην οικοδόμηση της ανοσίας.
«Η επαφή με νέους οργανισμούς από διαφορετικά περιβάλλοντα διαφοροποιεί το μητρώο του ανοσοποιητικού συστήματος, επεκτείνοντας έτσι το εύρος της αποτελεσματικότητάς του», λέει η Christine Kingsley στο Yahoo.com, διευθύντρια υγείας και ευεξίας του Ινστιτούτου που ειδικεύεται στους πνεύμονες (Lung Institute).
«Όταν δεν εκτιθέμεθα σε νέους οργανισμούς», προσθέτει η Kingsley, «το σώμα μπορεί να αναπτύξει μια υπερευαίσθητη ανοσολογική αντίδραση σε άγνωστα μικρόβια και ιούς, με αποτέλεσμα να κατακλύζεται εύκολα σε νέα περιβάλλοντα και υπό διαφορετικές συνθήκες.»
Την πρώτη φορά που η συντάκτρια του Outside, Mary Turner ταξίδεψε μετά την πανδημία με αεροπλάνο , έπαθε γρίπη. «Ένιωθα ότι το ανοσοποιητικό μου σύστημα άρχιζε από το μηδέν μετά από τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και ότι ήμουν ευαίσθητη σε κάθε μικρόβιο εκεί έξω», λέει.
Ενώ τα ταξίδια αυξάνουν την πιθανότητα να αρρωστήσεις, ορισμένοι επαγγελματίες υγείας βλέπουν τα ταξίδια ως ένα υποτιμημένο κόλπο ενίσχυσης του ανοσοποιητικού.
Η δραστηριότητα της γρίπης και του κρυολογήματος, την οποία τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων ονόμασαν «ασυνήθιστα χαμηλά» το 2020 και το 2021, επανήλθαν το 2022, όταν οι άνθρωποι άρχισαν να ταξιδεύουν ξανά. Αυτό είναι λογικό, επειδή ο καθένας βρίσκεται γύρω από περισσότερους ανθρώπους και περισσότερα μικρόβια.
«Βλέπουμε περισσότερα κρούσματα αναπνευστικών ασθενειών και μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων γρίπης από ό,τι είχαμε τα προηγούμενα τρία χρόνια», λέει ο Vincent Hsu, ιατρός μολυσματικών ασθενειών και προληπτικής ιατρικής στο Orlando. «Υπάρχουν ενδείξεις ότι θα δούμε μια αρκετά περίοδο αναπνευστικών προβλημάτων».
Η δημοσιογράφος Jill Schildhouse ταξιδεύει τουλάχιστον μία φορά το μήνα και δεν είχε αρρωστήσει εδώ και χρόνια – μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν κόλλησε ένα άσχημο κρυολόγημα που μετατράπηκε σε πνευμονία. «Ήμουν Αλάσκα, αλλά αρρώστησα στη μέση του ταξιδιού και κατέληξα με τρεις συνταγές αντιβιοτικών, θεραπείες με εισπνεόμενα, τέσσερις φορές την ημέρα και εβδομαδιαίες ακτινογραφίες θώρακα», λέει. «Ο γιατρός της πρωτοβάθμιας περίθαλψής μου πρότεινει νοσηλεία σε νοσοκομείο. Ήμουν άρρωστη για περισσότερο από ένα μήνα.»
Ενώ τα ταξίδια αυξάνουν την πιθανότητα να αρρωστήσεις, επαγγελματίες υγείας όπως η Kingsley βλέπουν τα ταξίδια ως ένα υποτιμημένο κόλπο ενίσχυσης του ανοσοποιητικού. «Η έκθεση σε νέο περιβάλλον κατά τη διάρκεια του ταξιδιού ενισχύει την ανοσία καθώς άγνωστες μεταβλητές εκπαιδεύουν το σώμα να πιέζει περισσότερο και να αντιστέκεται καλύτερα σε μικρόβια και ιούς που προκαλούν ασθένειες», λέει.
Όλοι έχουμε ανησυχίες για την υγεία που πρέπει να λάβουμε υπόψη όταν ταξιδεύουμε. Πριν ξεκινήσεις την επόμενη περιπέτειά σου, σημείωσε ορισμένα βήματα που πρέπει να ακολουθήσεις για να ελαχιστοποιήσεις τον κίνδυνο να αρρωστήσεις.
Διάλεξε θέση δίπλα στο παράθυρο
Σε μια μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από την Boeing, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι επιβάτες ήταν πιο πιθανό να κολλήσουν έναν ιό ενώ βρίσκονταν σε μια περιοχή με αυξημένη αλληλεπίδραση, όπως ένα κάθισμα στο διάδρομο ή όταν σηκώνονταν για να πάνε στην τουαλέτα. Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι οι άνθρωποι που κάθονταν δίπλα στο παράθυρο σηκώνονταν από το κάθισμά τους λιγότερο, περιορίζοντας την έκθεση τους στα μικρόβια.
Μην ακουμπάς το στόμα, τη μύτη και τα μάτια σου
Θα εκπλαγείς από το πόσες φορές την ημέρα ένα άτομο αγγίζει το στόμα, τη μύτη ή τα μάτια του, δηλαδή τα κύρια σημεία εισόδου για μικρόβια. Μερικές μελέτες λένε ότι είναι τόσο συχνά όσο 23 φορές την ώρα. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να γνωρίζεις ειδικά όταν βρίσκεσαι σε αεροδρόμια και
χρησιμοποιείς δημόσιες τουαλέτες. Πριν επιβεβαιώσεις ότι τα χέρια σου είναι καθαρά, προσπάθησε να μην αγγίζεις αυτά τα μέρη.
Φρόντισε το σώμα σου
Το ανοσοποιητικό σου σύστημα βελτιώνεται με μια ισορροπημένη διατροφή, άφθονη ενυδάτωση και ξεκούραστο ύπνο. «Αυτά παρέχουν στο σώμα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και ενέργεια για την τόνωση της δραστηριότητας των κυττάρων του ανοσοποιητικού και τη διατήρηση της σωστής λειτουργίας των σωματικών συστημάτων και οργάνων», λέει η Kingsley.
Εμβολιάσου
Ένας αριθμός ρεκόρ ανθρώπων έκαναν εμβόλιο κατά της γρίπης το 2020 και το 2021, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα ασυνήθιστα χαμηλά ποσοστά γρίπης. «Αν ταξιδεύεις σε διαφορετικά μέρη, μπορεί να υπάρχουν διαφορετικά στελέχη γρίπης», προειδοποιούν οι ειδικοί στο ίδιο άρθρο. «Αυτό θα μπορούσε να θέσει ένα άτομο σε μεγαλύτερο κίνδυνο να αρρωστήσει».
Φόρα μάσκα σε κλειστούς χώρους
«Οι μάσκες είναι προαιρετικές, αλλά μπορείς να μειώσεις τον κίνδυνο φορώντας μία», λέει ο Hsu. Για μέγιστη προστασία, επέλεξε μάσκες N99 ή N95, οι οποίες έχουν απόδοση φιλτραρίσματος 90,5% και 54,1% αντίστοιχα. Αντίθετα, μια μελέτη του 2015 που δημοσιεύθηκε στο The BMJ διαπίστωσε ότι το ποσοστό διείσδυσης για υφασμάτινες μάσκες ήταν 97%, υπερδιπλάσιο από το ποσοστό διείσδυσης 44% για τις ιατρικές μάσκες.
Καθάρισε τις επιφάνειες μ’ ένα απολυμαντικό μαντηλάκι
Ενώ έχει πλέον αποδειχθεί ότι ο κίνδυνος μόλυνσης από τον Covid-19 από την επαφή με επιφάνεια είναι πολύ χαμηλός, οι ιοί της γρίπης Α και Β είναι γνωστό ότι επιβιώνουν για 24 έως 48 ώρες σε μη πορώδεις επιφάνειες. Για αυτό θα βοηθήσει να έχεις μαζί σου ένα πακέτο μαντηλάκια με οινόπνευμα για να καθαρίσεις πράγματα όπως το τραπεζάκι του καθίσματος στο αεροπλάνο, ή το τηλεχειριστήριο της τηλεόρασης στο δωμάτιο του ξενοδοχείου.
Μην τεμπελιάζεις
Αν το να έχεις άμεσα διαθέσιμο απολυμαντικό χεριών, να φοράς μάσκα στα αεροδρόμια και στα αεροπλάνα και να αποφεύγεις μέρη με πολύ κόσμο είναι το μικρό τίμημα που πρέπει να πληρώσεις για να παραμείνεις υγιείς ενώ ταξιδεύεις, είμαστε όλοι υπέρ. Επιπλέον, σίγουρα δε θα θέλεις να χάσεις το ταξίδι των ονείρων σου ή να χρειαστεί να απομονωθείς σ’ έναν ονειρικό προορισμό, οπότε αφιέρωσε λίγο παραπάνω χρόνο στις μικρές αυτές δραστηριότητες καθαριότητας.
Αναζήτησε για ένα κέντρο υγείας στον προορισμό που πηγαίνεις
Αυτή είναι η βασική πληροφορία που πρέπει να έχεις όταν τα πράγματα γίνονται δύσκολα. «Αν πρόκειται να πας σε διαφορετική χώρα, θα πρέπει να ερευνήσεις τον τύπο των κλινικών που είναι διαθέσιμες εκ των προτέρων, ώστε να μην βρεθείς σε απρόοπτη θέση».