Στα τέλη της δεκαετίας του 2010, η δίαιτα επαναφοράς του μεταβολισμού προκάλεσε θύελλα στον τομέα της διατροφής-ευεξίας, καθώς επαγγελματίες αθλητές διαφημίζονταν για την αποτελεσματικότητά της στην απώλεια βάρους.
Η δίαιτα μεταβολικής επαναφοράς ενθαρρύνει όσους κάνουν δίαιτα να μειώσουν κυρίως: α)την πρόσληψη υδατανθράκων και β)να επικεντρωθούν στην κατανάλωση περισσότερης άπαχης πρωτεΐνης.
Η δίαιτα επαναφοράς του μεταβολισμού λειτουργεί πραγματικά; Ποια είναι τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα αν την ακολουθήσεις;
Τι είναι η δίαιτα επαναφοράς του μεταβολισμού;
Αρχικά ας δούμε τι είναι ο μεταβολισμός. Ο μεταβολισμός είναι μια ζωτική διαδικασία. Ορίζεται ως το άθροισμα των αντιδράσεων που συμβαίνουν στο σώμα σου, μέσα σε κάθε κύτταρο, και σου παρέχουν ενέργεια.
Η δίαιτα μεταβολικής επαναφοράς υποτίθεται ότι στοχεύει στη βελτίωση της μεταβολικής υγείας και στην πρόληψη μεταβολικών διαταραχών. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει επί του παρόντος εγκεκριμένο και κλινικά αποδεδειγμένο πρόγραμμα που να αναφέρεται ως αποτελεσματικό στην ιατρική βιβλιογραφία.
Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει μόνο ένα πρόγραμμα δίαιτας επαναφοράς του μεταβολισμού προς συζήτηση, γι’ αυτό και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή.
Ωστόσο, ο στόχος των περισσότερων διατροφών επαναφοράς του μεταβολισμού είναι ο ίδιος—αύξηση του μεταβολικού ρυθμού για την αποτελεσματικότερη διάσπαση των τροφίμων και τη διευκόλυνση της απώλειας βάρους.
Για να επιτευχθεί αυτό, τα προγράμματα διατροφής συνήθως συνιστούν:
• Μείωση της συνολικής θερμιδικής πρόσληψης
• Ενσωμάτωση της άσκησης στο πρόγραμμα ευεξίας σας
• Περικοπή των υδατανθράκων
• Αύξηση της πρόσληψης πρωτεΐνης (άπαχης)
Αξίζει να τονιστεί όμως ότι υπάρχουν λίγα στοιχεία που να υποστηρίζουν ότι η πρόσληψη τροφής, ο χρόνος διατροφής ή ο περιορισμός των μακροθρεπτικών συστατικών μπορούν να αλλάξουν τον ανθρώπινο μεταβολισμό αρκετά σημαντικά ώστε να οδηγήσουν σε απώλεια βάρους. Η αύξηση της άπαχης μυϊκής μάζας μπορεί να αυξήσει τον μεταβολικό ρυθμό όμως, ο ανθρώπινος μεταβολισμός, όπως και η άλιπη μυϊκή μάζα, γενικά μειώνεται με την ηλικία.
Επιπλέον, καμία μαγική τροφή δεν μπορεί να επιταχύνει ή να επιβραδύνει τον ανθρώπινο μεταβολισμό ενώ οι ορμόνες μπορούν να παίξουν ρόλο στην οικοδόμηση και διατήρηση της άπαχης μυϊκής μάζας, η οποία, με τη σειρά της, επηρεάζει τον μεταβολικό ρυθμό.
Πιθανά οφέλη μιας δίαιτας επαναφοράς του μεταβολισμού
Αν και η υπόθεση ενός προγράμματος μεταβολικής επαναφοράς είναι εκ πρώτης όψεως εσφαλμένη, οι μέθοδοι που γενικά συνιστώνται σε προγράμματα δίαιτας μεταβολικής επαναφοράς μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια βάρους κυρίως γιατί αφορούν την μείωση θερμιδικής πρόσληψης και την αύξηση της δραστηριότητας.
Τονίζοντας παράλληλα την σημασία της άσκησης έναντι της απώλειας βάρους, καθώς ποικίλες έρευνες επιβεβαιώνουν ότι η σωματική δραστηριότητα είναι ο πιο αποτελεσματικός δείκτης μακροζωίας σε σχέση με το σωματικό βάρος.
Πιθανά μειονεκτήματα της δίαιτας επαναφοράς του μεταβολισμού
Ενώ οι δίαιτες μεταβολικής επαναφοράς ενθαρρύνουν τη σωματική δραστηριότητα και την απώλεια βάρους, οι ίδιες δίαιτες μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε αρνητικά αποτελέσματα για την υγεία.
Εάν ο στόχος σου είναι να χάσεις βάρος, ο μόνος τρόπος για να το κάνεις με ασφάλεια είναι να μειώσεις την πρόσληψη θερμίδων ή/και να αυξήσεις τη σωματική σου δραστηριότητα για να δημιουργήσεις θερμιδικό έλλειμμα—καταναλώνοντας λιγότερες θερμίδες από αυτές που δαπανείς. Πολλές δίαιτες μεταβολικής επαναφοράς ενθαρρύνουν τον περιορισμό των υδατανθράκων.
Ωστόσο, η μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων θα οδηγήσει σε απώλεια βάρους, μόνο εάν πετύχετε θερμιδικό έλλειμμα, ενώ θα διεγείρει σημαντικά το αίσθημα της στέρησης πυροδοτώντας επεισόδια υπερφαγίας.
Αρνητικές διατροφικές επιπτώσεις – λανθασμένες συμπεριφορές Πολλά υγιεινά τρόφιμα όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής αλέσεως έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες. Ο περιορισμός τους θα μπορούσε να οδηγήσει σε υποσιτισμό ή ανεπαρκή πρόσληψη βιταμινών και θρεπτικών συστατικών.
Λειτουργεί πράγματι η δίαιτα επαναφοράς του μεταβολισμού;
Όπως αναλύθηκε παραπάνω, μια δίαιτα μεταβολικής επαναφοράς θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια βάρους χωρίς όμως να υπόσχεται κάτι επιπλέον σε σχέση με μία απλή δίαιτα που μπορείς να ακολουθήσεις. Αυξάνοντας τη φυσική σου δραστηριότητα και μειώνοντας τη συνολική πρόσληψη θερμίδων, μπορείς να δημιουργήσετε ένα θερμιδικό έλλειμμα που μπορεί να οδηγήσει σε απτή απώλεια βάρους. Επομένως, η δίαιτα επαναφοράς του μεταβολισμού δεν κάνει αυτό που
ισχυρίζεται ότι κάνει – δηλαδή, να μεταβάλλει τον μεταβολικό σου ρυθμό. Μόνο οι ορμονικές αλλαγές και η αυξημένη άλιπη μυϊκή μάζα μπορούν να αυξήσουν τον ρυθμό του ανθρώπινου μεταβολισμού.
Να θυμάσαι: Οι δίαιτες express μπορεί να επιφέρουν αποτελέσματα αλλά βραχυπρόθεσμα. Το υγιές κομμάτι της απώλειας βάρους είναι να μπορείς να το διατηρήσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα, άλλωστε από εκεί προέρχονται τα οφέλη για την υγεία σου: ένα σταθερό υγιές βάρος.