Έχεις αναρωτηθεί ποτέ για ποιο λόγο οι ρομαντικές σχέσεις συχνά έχουν μεγαλύτερη προτεραιότητα από τη φιλία; Αντιμετωπίζεις όλες τις σχέσεις σου ισότιμα χωρίς να βάζεις κάποια πάνω από τις υπόλοιπες;

Μήπως είσαι υπέρ της απόρριψης ετικετών και προτύπων και της διαμόρφωσης σχέσεων με βάση τις προσωπικές ανάγκες αντί για τις κοινωνικές προσδοκίες;

Αν απάντησες «ναι» σε όλα τα παραπάνω, τότε η σχεσιακή αναρχία, ίσως είναι για εσένα.

Η σχεσιακή αναρχία είναι ένα στυλ και μια προσέγγιση σχέσεων που απορρίπτει τις προκαθορισμένες δομές των σχέσεων και, συγκεκριμένα, τις ιεραρχίες, επιτρέποντας στα άτομα να ορίσουν τις σχέσεις τους με τους δικούς τους όρους. Αυτό σημαίνει ότι οι ταμπέλες, οι κανόνες και οι προσδοκίες δεν υιοθετούνται, αλλά αντίθετα συζητούνται και συμφωνούνται.

Οι ”αναρχικοί των σχέσεων” πιστεύουν ότι όλες οι σχέσεις πρέπει να θεωρούνται εξίσου σημαντικές. Επιπλέον, δεν κατατάσσουν ούτε κατηγοριοποιούν τους δεσμούς τους και αντίθετα επιτρέπουν σε κάθε σχέση να πάρει όποια μορφή είναι καλύτερη για όλα τα εμπλεκόμενα μέλη.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι μπορεί να επιλέξουν να ασκήσουν την αναρχία των σχέσεων, από την επιθυμία για περισσότερη προσωπική ελευθερία στις σχέσεις τους, μέχρι την απόρριψη των κοινωνικών προσδοκιών για το πώς πρέπει να εξελίσσονται ορισμένοι δεσμοί.

Πώς λειτουργεί και πώς να ξέρεις αν είναι κατάλληλη για εσένα:

Με απλά λόγια, η σχεσιακή αναρχία είναι μια φιλοσοφία που ενθαρρύνει τους ανθρώπους να οικοδομούν δημιουργικές και μοναδικές σχέσεις με βάση τις ανάγκες και τις επιθυμίες των εμπλεκόμενων ατόμων και όχι τις κοινωνικές πεποιθήσεις. Σε αυτές τις σχέσεις δεν υπάρχουν οι ταμπέλες «φίλοι», «σύντροφοι», ή οτιδήποτε άλλο, αντίθετα οι γνωριμίες οδηγούν εκεί που τα μέλη νιώθουν άνετα και λειτουργικά χωρίς να χρειαστεί να καθορίσουν τους ρόλους τους.

Ενώ σε μια παραδοσιακή ρομαντική σχέση, ο ρομαντισμός και το σεξ είναι αναμενόμενα, για όσους ασκούν τη σχεσιακή αναρχία και έχουν έναν μακροχρόνιο στενό σύντροφο, αυτή η σχέση μπορεί να περιλαμβάνει ή να μην περιλαμβάνει ρομαντισμό, σεξ ή ακόμη και συγκατοίκηση. Η σχεσιακή αναρχία αφορά την απομάκρυνση από αυτές τις ταμπέλες του ότι αυτό είναι ο «σύντροφος», αυτό είναι ο «φίλος», και αντίθετα κάθε σύνδεση βρίσκει τη δική της μορφή.

Σε τι διαφέρει η σχεσιακή αναρχία από την πολυγαμία;

Η κύρια διαφορά μεταξύ της σχεσιακής αναρχίας και της πολυγαμίας είναι ότι η σχεσιακή αναρχία, στον πυρήνα της, είναι μια φιλοσοφία που περιλαμβάνει την απομάκρυνση από κανόνες σχετικά με το πώς θα πρέπει να λειτουργούν και πώς θα πρέπει να μοιάζουν αυτές οι σχέσεις, ενώ η πολυγαμία δεν περιλαμβάνει απαραίτητα αυτήν την πτυχή. Οι άνθρωποι μπορεί να είναι πολυγαμικοί και να εξακολουθούν να ξεχωρίζουν τη φιλία από τη σχέση. Ακόμα, η πολυγαμία πολλών ανθρώπων μπορεί να περιλαμβάνει κάποιου είδους ιεραρχία, όπως το να υπάρχει ένας βασικός σύντροφος, ενώ η σχεσιακή αναρχία απορρίπτει όλες τις ιεραρχίες.

Επιπλέον, μπορείς να είσαι αναρχικ@ στις σχέσεις και να είσαι ρομαντικά ή/και σεξουαλικά μονογαμικ@. Η αναρχία των σχέσεων είναι μια έννοια που δεν περιορίζεται στις ρομαντικές ή σεξουαλικές σχέσεις. Κάποιος που ακολουθεί αυτόν τον τρόπο ζωής θα μπορούσε να επιλέξει να αγοράσει ένα σπίτι και να μεγαλώσει παιδιά με έναν μη σεξουαλικό φίλο, και μάλιστα θα μπορούσε να ζει χωρίς κανέναν σεξουαλικό σύντροφο.

Επειδή αυτή η πρακτική σκέψης εκτείνεται πέρα από το πεδίο εφαρμογής των παραδοσιακών δεσμών, είναι δυνατόν να είναι κανείς σεξουαλικά μονογαμικός ή asexual, ενώ εξακολουθεί να ζει με τις αξίες της σχεσιακής αναρχίας.

Όταν προσπαθείς να μάθεις για οποιαδήποτε νέα έννοια που σε ενδιαφέρει, είναι πάντα χρήσιμο να ξεκινήσεις διαβάζοντας σχετικά με αυτήν, στο διαδίκτυο ή σε βιβλία. Αν σκέφτεσαι να ακολουθήσεις τη σχεσιακή αναρχία, ξεκίνα διαβάζοντας βιβλία ή κείμενα ανθρώπων που την έχουν ήδη εφαρμόσει, για να καταλάβεις αν θα μπορούσες να λειτουργήσεις υπό αυτές τις συνθήκες.