Η αύξηση του σωματικού βάρους το χειμώνα είναι ένα συχνό φαινόμενο που συνήθως προκαλείται από παράγοντες όπως τα χαμηλότερα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας και η υπερκατανάλωση θερμίδων κατά τη διάρκεια της ημέρας αλλά και στα διαστήματα των διακοπών.
Αυξημένη πρόσληψη θερμίδων
Το φθινόπωρο και τον χειμώνα έχει βρεθεί σύμφωνα με έρευνες ότι η αύξηση του βάρους είναι μεγαλύτερη συγκριτικά με την άνοιξη και το καλοκαίρι. Αυτό εξηγείται αν σκεφτεί κανείς ότι στην διάρκεια αυτών των μηνών, η παρουσία μας στο σπίτι είναι μεγαλύτερη λόγω καιρικών συνθηκών (κρύο, χιόνι, βροχές) αλλά και γιατί υπάρχουν σημαντικά διαστήματα διακοπών όπως τα Χριστούγεννα που έχουν συνδυαστεί με λαχταριστές λιχουδιές. Έτσι, είναι λογικό να υπερκαταναλώσουμε πολλές περισσότερες θερμίδες και σταδιακά να επιτευχθεί η αύξηση σωματικού βάρους.
Αλλαγές στη φυσική δραστηριότητα
Σε συνδυασμό με την αυξημένη πρόσληψη θερμίδων , πολλοί άνθρωποι είναι λιγότερο δραστήριοι κατά τους χειμερινούς μήνες. Χαμηλότερα επίπεδα δραστηριότητας σημαίνει ότι “καίγονται” και λιγότερες θερμίδες σε καθημερινή βάση, γεγονός που συμβάλει στην αύξηση βάρους. Μεγάλη διακύμανση στο βάρος εμφανίζεται και σε όσους συστηματικά γυμνάζονται τους καλοκαιρινούς μήνες και μετέπειτα τον χειμώνα διακόπτουν πλήρως κάθε μορφή άσκησης. Ωστόσο, παρόλο που η μείωση της σωματικής δραστηριότητας μπορεί να συμβάλει στην αύξηση βάρους το χειμώνα, οι μελέτες δείχνουν ότι ο κύριος λόγος για το αυξημένο σωματικό βάρος κατά τους χειμερινούς μήνες σχετίζεται συνήθως με την αυξημένη πρόσληψη θερμίδων.
Άλλοι λόγοι για αύξηση βάρους το χειμώνα
Μερικοί άνθρωποι εμφανίζουν Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή (Seasonal Affective Disorde- SAD), γνωστή στην καθομιλουμένη ως «Winter Blues» Το SAD είναι ένας τύπος κατάθλιψης που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης εποχής του χρόνου, συνήθως κατά τους χειμερινούς μήνες και κυμαίνεται από ήπιο έως σοβαρό , ενώ επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής. Μια κύρια αιτία του SAD πιστεύεται ότι σχετίζεται με αλλαγές στις ορμόνες και στους νευροδιαβιβαστές (χημικούς αγγελιοφόρους στο σώμα) ως απόκριση στην απώλεια του φωτός της ημέρας, καθώς και στις αλλαγές στα πρότυπα ύπνου που συμβαίνουν κατά τους χειμερινούς μήνες.
Τα συμπτώματα του SAD περιλαμβάνουν:
• Μη φυσιολογική έλλειψη ενέργειας
• Θλίψη
• Υπερβολική υπνηλία
• Αυξημένη όρεξη
• Αυξημένη λαχτάρα για τροφές με ζάχαρη και υδατάνθρακες
Μπορεί να αποφευχθεί η χειμερινή αύξηση βάρους;
Παρόλο που είναι σύνηθες να παίρνουμε βάρος κατά τη διάρκεια του χειμώνα, το ποσό του βάρους που αποκτάται είναι συνήθως σχετικά μικρό. Ωστόσο, οι μελέτες αναφέρουν ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτού του βάρους συνήθως παραμένει για τον υπόλοιπο χρόνο. Ευτυχώς όμως, η αύξηση του σωματικού βάρους το χειμώνα μπορεί να αντιμετωπιστεί με υγιεινούς τρόπους, όπως η υιοθέτηση μίας σωστής και ισορροπημένης διατροφής και η τακτική σωματική δραστηριότητα.
Τρόποι που θα σε βοηθήσουν να μην βάλεις βάρος τον χειμώνα:
• Ισορροπημένη Διατροφή όλο το χρόνο
Ακολούθησε μία ισορροπημένη διατροφή καθόλη τη διάρκεια του χρόνου και όχι μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες. Δεν χρειάζεται να στερηθείς τίποτα ούτε τα Σαββατοκύριακα ούτε στις γιορτές. Απλώς βάλε κάποια μικρά όρια στον εαυτό σου. Για παράδειγμα, αν χαλαρώσεις διατροφικά το Σαββατοκύριακο, τη Δευτέρα επανάφερε γρήγορα τη σωστή διατροφή στην καθημερινότητα σου και μην αφήνεις τις εβδομάδες να περνούν.
Επίσης, κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων, κατανάλωσε τις λιχουδιές με μέτρο και γίνε περισσότερο προσεκτικ@ στις ποσότητες. Έτσι, και δεν θα στερηθείς τίποτα και δεν θα ανεβεί ο δείκτης της ζυγαριάς σου σημαντικά.
• Μείνε Δραστήριος
Σίγουρα τον χειμώνα δεν είναι τόσο εύκολο να ασκηθείς, ειδικά σε εξωτερικούς χώρους. Ωστόσο μην αφήνεις αυτή τη δικαιολογία να σε “βουλιάζει” στον καναπέ σου. Προσπάθησε να βρεις μία δραστηριότητα, ιδανικά εκτός σπιτιού, που θα σε γεμίζει ενέργεια έστω 2-3 φορές/εβδομάδα για τουλάχιστον 1 ώρα. Θα δεις σύντομα , ότι η ενέργεια και η ψυχολογία σου θα βελτιωθεί και η όρεξη σου για τσιμπολογήματα δεν θα είναι η ίδια. Έτσι, θα μείνεις δραστήρι@, χωρίς να υπερκαταναλώνεις θερμίδες και να αυξάνεις το βάρος σου.
• Κατανάλωσε κυρίως ολόκληρα τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά
Εάν η διατροφή σου είναι πλούσια σε επεξεργασμένα τρόφιμα όπως το γρήγορο φαγητό, προσπάθησε να το αλλάξεις, ώστε να περιλαμβάνει πιο θρεπτικά τρόφιμα όπως λαχανικά, φασόλια, φρούτα, ξηρούς καρπούς, σπόρους, αυγά και ψάρια
• Μειώστε την πρόσθετη ζάχαρη
Ο περιορισμός της πρόσληψης πρόσθετης ζάχαρης, ειδικά από ποτά με ζάχαρη, όπως η σόδα, τα αναψυκτικά και οι έτοιμοι χυμοί, είναι ένας απλός τρόπος για να μειώσεις τις υπερβολικές θερμίδες και να προωθήσεις την απώλεια βάρους.
• Μην είσαι πολύ περιοριστική/ος σε σχέση με τη διατροφή σου
Ο περιορισμός της πρόσληψης τροφής παραλείποντας γεύματα ή ακολουθώντας υπερβολικά αυστηρές δίαιτες μπορεί να αποτύχει και να οδηγήσει σε υπερκατανάλωση θερμίδων. Μπορεί επίσης να βλάψει τη σωματική και ψυχική σου υγεία.
• Εστίασε στη βελτίωση της υγείας, όχι μόνο στην απώλεια βάρους
Αν και δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να θέλεις να χάσεις βάρος, οι περισσότερες έρευνες αναφέρουν ότι οι άνθρωποι που παρακινούνται να χάσουν βάρος για τη βελτίωση της υγείας γενικότερα, και όχι από την εμφάνιση τείνουν να είναι πιο επιτυχημένοι στο να διατηρούν το βάρος που χάθηκε, μακροπρόθεσμα.
Ας είμαστε ειλικρινείς, τον χειμώνα όλα είναι πιο δελεαστικά και μας οδηγούν στην αύξηση του βάρους. Το κρύο σε οδηγεί να φας λίγο περισσότερο από το αγαπημένο σου junk food ή να μην βγεις για περπάτημα, να μην πας στο γυμναστήριο και να καθίσεις στον καναπέ με την κουβέρτα σου. Όμως, αν επικεντρωθείς σε καλές διατροφικές συνήθειες , συστηματική άσκηση και παρεκκλίνεις μόνο λίγες φορές από αυτές, δεν θα δεις σημαντικές αλλαγές στο βάρος σου.