Αν είσαι σαν εμένα, τότε σίγουρα θα έχεις έντονη επιθυμία για γλυκό μέσα στην ημέρα. Βέβαια, πολλοί είναι κι εκείνοι που λαχταρούν αλμυρό, από την ώρα που θα ξυπνήσουν. Αλλά, έχεις ποτέ αναρωτηθεί γιατί έχεις λιγούρα για αλμυρές ή γλυκές τροφές;
Τι σημαίνει όταν οι άνθρωποι λαχταρούν τη ζάχαρη και τις γλυκές τροφές;
Η πιστοποιημένη ολιστική διατροφολόγος Jennifer Hanway λέει ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην επιθυμία για ζάχαρη. “Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι ανισορροπίες του σακχάρου στο αίμα, οι νευροχημικές πτυχές, τα χαμηλά επίπεδα μαγνησίου κι ακόμη και η σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου μας”, λέει η ίδια.
“Τα μη ισορροπημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, μπορούν να προκαλέσουν την επιθυμία για ζάχαρη”, εξηγεί η Hanway. “Όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα αυξάνονται γρήγορα μετά την κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη ή υδατάνθρακες, το σώμα απελευθερώνει ινσουλίνη για να βοηθήσει στη ρύθμιση της εισροής γλυκόζης. Ωστόσο, αυτή η ταχεία αντίδραση της ινσουλίνης, μπορεί να οδηγήσει σε επακόλουθη πτώση του σακχάρου στο αίμα. Ως αποτέλεσμα, δημιουργεί την αίσθηση χαμηλής ενέργειας και προκαλεί την επιθυμία για γρήγορες πηγές καυσίμων, όπως η ζάχαρη. Αυτός ο κύκλος των διακυμάνσεων των επιπέδων σακχάρου στο αίμα μπορεί να συμβάλει σε ένα μοτίβο επαναλαμβανόμενων επιθυμιών για ζάχαρη”. Τα χαμηλά επίπεδα μαγνησίου μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε ανισορροπίες του σακχάρου στο αίμα και σε επακόλουθες λιγούρες για ζάχαρη.
Η πτώση του σακχάρου στο αίμα, μπορεί επίσης να συμβεί όταν έχεις μείνει πολλή ώρα χωρίς φαγητό. “Αυτό ονομάζεται υπογλυκαιμία”, λέει η εγγεγραμμένη διαιτολόγος Elizabeth DeRobertis. “Σε αυτή την περίπτωση, αισθάνεστε ότι χρειάζεστε κάτι γλυκό ως αναζωογόνηση για να αντιστρέψετε το χαμηλό σάκχαρο στο αίμα”.
Μια άλλη αιτία για την επιθυμία για ζάχαρη είναι η ίδια η κατανάλωση ζάχαρης. “Οι άνθρωποι λαχταρούν τη ζάχαρη, μόλις έχουν καταναλώσει λίγη στον οργανισμό τους”, λέει ο DeRobertis. “Αυτό ενεργοποιεί το εθιστικό στοιχείο που μερικοί άνθρωποι αισθάνονται όταν την καταναλώνουν”. Η Hanway προσθέτει: “Όταν η ζάχαρη ανιχνεύεται από τους γευστικούς μας υποδοχείς, στέλνονται σήματα στα κέντρα ανταμοιβής του εγκεφάλου, τα οποία απελευθερώνουν ντοπαμίνη, έναν από τους νευροδιαβιβαστές του “αισθήματος”. Όταν έχουμε υπερβολικές ποσότητες ζάχαρης στη διατροφή μας, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ευαισθησία στη ντοπαμίνη. Ως αποτέλεσμα, απαιτείται μεγαλύτερη κατανάλωση ζάχαρης για να επιτευχθεί η ίδια ευχάριστη ανταπόκριση”.
Η Hanway επισημαίνει επίσης την ανισορροπία στο μικροβίωμα του εντέρου ως ένοχο για την επιθυμία για ζάχαρη. “Ορισμένοι μικροοργανισμοί που βρίσκονται στο μικροβίωμα του εντέρου μπορούν να επηρεάσουν τις ορμόνες και τους νευροδιαβιβαστές που ρυθμίζουν την όρεξη. Μπορούν επίσης να μεταβάλλουν μονοπάτια σηματοδότησης στον άξονα έντερο-εγκέφαλος. Αυτό επηρεάζει την επιθυμία για τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και ζάχαρη”.
Τι σημαίνει όταν έχεις λιγούρα για αλάτι και αλμυρές τροφές;
Σύμφωνα με τον DeRobertis, η επιθυμία για αλάτι μπορεί να προέρχεται από αφυδάτωση. Ή, μπορεί να σημαίνει ότι το σώμα σου στερείται κάποιο από τα ιχνοστοιχεία που χρειάζεται. “Ο οργανισμός χρειάζεται ασβέστιο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο και άλλα μέταλλα για να λειτουργούν ομαλά τα συστήματά του”, λέει. “Πολλά μέταλλα έχουν αλμυρή γεύση. Έτσι, όταν λαμβάνετε το μήνυμα να φάτε περισσότερο αλάτι, το σώμα σας μπορεί να σας λέει ότι χρειάζεστε περισσότερα μέταλλα. Επίσης, όταν αφυδατώνεστε, χρειάζεστε λίγο περισσότερο αλάτι για να επαναφέρετε τους ηλεκτρολύτες σας και να συνεχίσετε να συγκρατείτε το νερό που χρειάζεστε. Η αφυδάτωση μπορεί να προκληθεί μεταξύ άλλων από την άσκηση και την κατανάλωση αλκοόλ”.
Η Hanway λέει ότι υπάρχουν επίσης “κάποιες ενδείξεις ότι η δυσρυθμισμένη κορτιζόλη -η ορμόνη του στρες του οργανισμού- μπορεί επίσης να παίζει ρόλο, αν λαχταράτε αλάτι”. Μια τυπική εξέταση αίματος μπορεί να καθορίσει αν τα επίπεδα κορτιζόλης σας είναι εκτός ισορροπίας. Σύμφωνα με την Mayo Clinic, μια ασυνήθιστη πάθηση που ονομάζεται νόσος του Addison προκαλεί ανεπαρκή λειτουργία των επινεφριδίων και το σώμα παράγει πολύ λίγη κορτιζόλη. Τα άτομα με νόσο του Addison μπορεί να εμφανίσουν “νέες, συνεχείς και υπερβολικές” επιθυμίες για αλάτι.
Πώς θα σταματήσετε αυτές τις λιγούρες; “Βεβαιωθείτε ότι πίνετε άφθονο νερό κάθε μέρα και επιπλέον νερό όταν πίνετε αλκοόλ ή γυμνάζεστε”, λέει ο DeRobertis, ο οποίος σημειώνει ότι η επιθυμία για αλάτι μπορεί να οφείλεται και στη συνήθεια.