Πόση αλήθεια θα αντέχαμε αν οι καθρέπτες μας αποκάλυπταν και τον χαρακτήρα μας; Μάλλον κανείς δεν θα κοιτούσε, σωστά; Κι όμως, είμαι βέβαιη πλέον πως κάποιοι θα εύχονταν να μπορούσαν να δουν αποκλειστικά το μέσα τους.
Λένε πως άμα δεν κοιτιέσαι στον καθρέπτη δεν αλλάζεις. Αντίθετα, ίσως κάποιος να πει πως όταν κοιτιέσαι, και βλέπεις ότι το έξω αλλάζει, τότε αυτό είναι το μόνο που σε επηρεάζει. Το πως φαίνεσαι δηλαδή στην εξωτερική σου εμφάνιση αποκλειστικά. Αυτή είναι ομολογουμένως μια αλήθεια, αλλά εν μέρη.
Εν μέρη γιατί το «μέσα» μας είναι πάντα το θέμα μας και σε δεύτερη μοίρα η εξωτερική μας εικόνα. Φαντάζεσαι οι καθρέπτες να έδειχναν την προσωπικότητα μας και όλα τα χαρακτηριστικά της και όχι ένα πρόσωπο και την αντανάκλαση αυτού μέσα από τον καθρέπτη;
Και εδώ ασφαλώς θα μιλήσουμε λιγάκι πιο μεταφορικά. Όταν λέμε πως είμαστε όλοι καθρέπτες, εννοούμε πως έχουμε άμεση ή έμμεση αλληλεπίδραση με την συμπεριφορά των άλλων. Κοινώς, αυτό που μας ενοχλεί ίσως σε εκείνους, είναι και το κλειδί που συνήθως μας βοηθάει να καταλάβουμε τι δεν μας αρέσει και στον εαυτό μας.
Όλα γύρω μας είναι ένας τεράστιος καθρέπτης
Και μέσα του αντανακλώνται οι παρουσίες μας καθώς συναλλασσόμαστε με τους συνανθρώπους μας, μέσα από σκέψεις, συμπεριφορές και πράξεις. Χρειάζεται μόνο να τον κοιτάμε λεπτομερώς, να δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στις λεπτομέρειες και όταν θολώνει το τοπίο, εμείς να κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας για να γίνεται το βλέμμα μας και πάλι καθαρό. Το θέμα όμως και το ζητούμενο επί της ουσίας εδώ, δεν είναι αυτό.
Το θέμα είναι αν μπορούμε να διακρίνουμε τον εαυτό μας μέσα στον οποιονδήποτε καθρέπτη. Το κυριότερο θέμα εδώ είναι αν έχουμε την δύναμη να δούμε την όποια απάντηση μας δώσει αυτός ο καθρέπτης για τον εαυτό μας. Είναι ψεύτης ή ειλικρινής; Ωραιοποιεί τον εαυτό μας, του δίνει ελαφρυντικά ή έχει αποφασίσει να λέει και να δείχνει μόνο την αλήθεια;
Το φαινόμενο του καθρέπτη
Για το συγκεκριμένο φαινόμενο έχουν μιλήσει κατά καιρούς αλλά και στο παρελθόν πολλοί Ψυχολόγοι που άφησαν το δικό τους στίγμα.
Η επιστήμη της Ψυχολογίας έχει βασιστεί αρκετά στο έργο του George Kelly, ο οποίος υποστήριζε πως οι άνθρωποι έχουμε την τάση να κατασκευάζουμε ένα νοητικό χάρτη ο οποίος δομείται από τις πεποιθήσεις που έχουμε αποκρυσταλλώσει κατά τη διάρκεια της ζωής μας και βάση αυτού χαράζουμε τον τρόπο που σχετιζόμαστε με τους άλλους. Στην ουσία λοιπόν οι άλλοι αντανακλούν σε εμάς στοιχεία του εαυτού μας. Κατά συνέπεια, μέσα από τη συμπεριφορά μας, καθρεφτίζεται και η δική τους προσωπικότητα.
«Αυτό που μας ενοχλεί στους άλλους μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τον εαυτό μας»
Σύμφωνα με τον Carl Jung, αυτό που μας ενοχλεί στους άλλους υπάρχει με κάποιον τρόπο και μέσα μας. Ξυπνάει μέσα από τις σκέψεις μας αλλά και μέσα από τις σκέψεις που κάνουν οι άλλοι για εμάς και αυτό πάντα αφυπνίζεται μόλις αγγίξει το όμοιο του που βρίσκεται στη δική μας προσωπικότητα. ´Έτοιμο ως συνήθως να εκτοξευτεί ως αντεπίθεση. Είναι μια αντανακλαστική κίνηση συχνά μη ελεγχόμενη και συνήθως μόνο εκ των υστέρων έχει την τάση να παρατηρείται.
Χρειάστηκε να μεγαλώσουμε για να καταλάβουμε πως τα πάντα γύρω μας είναι καθρέπτης. Και ευτυχώς να λες. Γιατί οι καθρέπτες αν τους πλησιάσεις με σεβασμό και αγάπη, μόνο την αλήθεια έχουν την θέληση να σου προσφέρουν. Συνήθως όμως δυστυχώς το βλέμμα μας είναι θολό και δεν μπορεί να διακρίνει το δικό μας είδωλο μέσα απ’ την συμπεριφορά των άλλων που μας επηρεάζει ασυνείδητα.
Αν σε αυτό το σημείο λιγάκι νιώθεις πως μπερδεύτηκες, τότε σκέψου απλά αυτό. Ένας άνθρωπος είναι πρακτικά αδύνατο να συμπεριφέρεται σε όλους τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο. Βέβαια ανάλογα με αυτόν που έχει απέναντι του, πάντα μα πάντα θα ανακαλύπτει και μια διαφορετική πλευρά του εαυτού του. Η δική μας σκέψη και συμπεριφορά αντίστοιχα, μπορεί να βγάλει στον άλλο έναν άλλο εαυτό, διαφορετικό από ότι συνηθίζει.
Και η ερώτηση κάπου εδώ είναι η εξής: Άραγε πόση αλήθεια αντέχουμε εντός και εκτός μας τελικά ρε παιδιά;