Αυτή τη φορά τη συνάντησα στα Starbucks στο Ψυχικό. Κάθε φορά που βρισκόμαστε και την αγκαλιάζω αναρωτιέμαι το ίδιο πράγμα: ψήλωσε κι άλλο; Όμως, δεν είναι αυτό που με εντυπωσιάζει με εκείνη. Η τάξη που έχει στις σκέψεις και στον λόγο της είναι αυτό που με κερδίζει όλες τις φορές. Όταν μιλάς με τη Δώρα -είτε για αθλητικές επιτυχίες είτε πως πέρασε στις διακοπές- είναι σαν να μπαίνεις σε ένα πεντακάθαρο δωμάτιο. Όχι από αυτά που μυρίζουν απολυμαντικό αλλά από εκείνα που κάποιος άνοιξε τα παράθυρα να μπει φως και φρόντισε να είναι όλα τα πράγματα στη θέση τους.
Οι δηλώσεις της, μετά τον άδικο αποκλεισμό της στην προημιτελική φάση των Ολυμπιακών Αγώνων: «Οι δικαιολογίες είναι για τους αδύναμους […] «Το μετάλλιο μου βρίσκεται κάθε μέρα στην προπόνηση» συγκίνησαν το πανελλήνιο και έγιναν αφορμή, για όποιον δεν έχει ασχοληθεί μέχρι τότε με την ξιφομαχία, να ανακαλύψει την υπέροχη Δώρα Γκουντούρα.
Η συλλογή μεταλλίων της Δώρας περιλαμβάνει μεταξύ άλλων ένα χρυσό και ένα αργυρό μετάλλιο σε Grand Prix, δύο αργυρά μετάλλια σε Παγκόσμια Κύπελλα και συνολικά 10 χάλκινα σε διεθνείς διοργανώσεις. Και η πορεία συνεχίζεται.
Πως νιώθεις όταν κάποιος σε αναγνωρίζει στον δρόμο μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες;
Είναι πολύ ευχάριστο γιατί έρχονται να μου μιλήσουν, μου λένε ότι με είδαν, ότι συγκινήθηκαν και ότι συνδέθηκαν μαζί μου. Με ευχαριστεί πολύ αυτή η επαφή γιατί δεν συμβαίνει συχνά σε εμάς τους αθλητές των ερασιτεχνικών αθλημάτων. Είναι πρωτόγνωρο για μένα αλλά είναι τόσο ωραία η αφορμή που με πλησιάζουν και τα συναισθήματα που μου δίνουν. Ακόμα και σήμερα μπορεί να έρθει κάποιος και να συγκινηθεί μπροστά μου κι αυτό με κάνει και αισθάνομαι ωραία, κυρίως επειδή κατάφερα να δείξω στον κόσμο ένα κομμάτι μου και να συνδεθούν μ’ αυτό. Αν μπόρεσα να εμπνεύσω με κάνει πολύ ευτυχισμένη που βγήκε κάτι καλό μέσα από εκείνη την αθλητική μου στιγμή.
Tι σου έχει μάθει μέχρι σήμερα ο πρωταθλητισμός;
Να προσέχεις τους κύκλους σου, να χτίζεις γερό πλαίσιο γύρω από εσένα γιατί αυτό είναι που θα σε βοηθήσει να ανέβεις. Δηλαδή, να πλαισιώνεσαι από ανθρώπους που σ’ αγαπάνε και ξέρουν πως να σε βοηθήσουν και παλεύουν γι’ αυτό – λάθη θα γίνονται, άνθρωποι είμαστε, και εδώ ήμουν τυχερή γιατί πέρα από την οικογένειά μου και τους φίλους μου έχω έναν πολύ καλό προπονητή, τον Θανάση Δελενίκα, που με καθοδήγησε και είμαστε ακόμα μαζί.
Θα σου απαντήσω: να συναναστρέφεσαι με τους καλύτερους γιατί μόνο έτσι ανεβαίνεις. Είναι πολύ δύσκολο γιατί έρχεται σε σύγκρουση με το μεγάλο σου εγώ είναι δύσκολο να ξέρεις ότι είσαι με καλύτερους από εσένα γιατί συγκρούεται με τον εγωισμό σου αλλά ο μόνος τρόπος για να ανέβεις είναι να συναναστραφείς με καλύτερους, ποτέ με χειρότερους.
Άρα η έμπνευση παίζει μεγάλο ρόλο στη ζωή σου;
Εννοείται, το να παρατηρείς τους καλύτερους, κι αν μπορείς κι εσύ να κάνεις τα ίδια, να παίρνεις πληροφορίες. Δεν είναι κακό να αντιγράφεις κάποια πράγματα μετά να τα προσαρμόζεις πάνω σου να δεις αν σου ταιριάζει, πως να το κάνεις με δικό σου τρόπο και να το φέρεις στα μέτρα σου.
Η ξιφομαχία είναι μοναχικό άθλημα; Δηλαδή έχεις νιώσει μοναξιά;
Και σε ομαδικά αθλήματα μπορεί να νιώθεις μοναχικότητα γιατί πέρα από τα αγωνιστικά θέματα που έχεις να διαχειριστείς τον εαυτό σου που εξελίσσεται – καμιά φορά κολλάει πως θα πάω παρακάτω τι θα κάνω είναι σκέψεις εσωτερικές και για την προσωπική σου εξέλιξη εσύ πρέπει να τις διαχειριστείς – άρα και σε ένα ομαδικό άθλημα μπορείς να είσαι και να νιώθεις μοναξιά. Εξάλλου δεν είμαι μόνη μου πραγματικά, προπονούμαι με τους συναθλητές μου, έχω τον προπονητή μου. Είναι μοναχικό προς τις σκέψεις, δηλαδή ως ότι παίρνω την ευθύνη όλη μόνη μου, παίρνω και τη νίκη όμως μόνη μου.
Αν δεν γινόσουν ξιφομάχος τι θα γινόσουν;
Δεν έχω ιδέα. Πολλά.
Δεν το έχεις σκεφτεί ποτέ ή δεν θες να το σκεφτείς;
Θα έκανα σίγουρα αθλητισμό, όχι πρωταθλητισμό μάλλον. Δεν ξέρω που μπορεί να με είχε πάει η ζωή.
Έφτασες ποτέ κοντά σε άλλο άθλημα;
Ξεκίνησα ξιφασκία στα 12, πιο πριν έκανα άλλα αθλήματα αλλά αυτά τα αθλήματα, σ’ αυτές τις ηλικίες, είναι για κοινωνικοποίηση, να κάνεις παρέες να παίξεις, να διασκεδάσεις. Μου αρέσει πολύ το beach volley, θα το δοκίμαζα σίγουρα. Επίσης μ’ αρέσει πολύ ο χορός.
Στα 12 που ξεκίνησες ονειρευόσουν το βράδυ που ξάπλωνες Ολυμπιακούς, μετάλλια και μία μεγάλη αθλητική αναγνώριση;
Δεν πας από το 0 στο 100. Εγώ σαν παιδάκι ξεκίνησα και πήρα το πρώτο μου μετάλλιο. Μετά έλεγα να πάρω το Πανελλήνιο πρωτάθλημα, μετά να πάρω ένα μετάλλιο σε ένα παγκόσμιο κύπελλο, μετά σε ένα πανευρωπαϊκό, μετά σε ένα παγκόσμιο. Πάμε τώρα στη μεσαία κατηγορία και μετά πάμε στην κατηγορία γυναικών -που είναι πιο δύσκολο κομμάτι- κι όταν έφτασα εκεί μου είπε ο προπονητής μου «Δώρα πάμε Ολυμπιακούς». Αν δεν έχεις πάρει ποτέ ένα μετάλλιο στο Πανευρωπαϊκό και στο Παγκόσμιο πώς θα φτάσεις στους Ολυμπιακούς; Είναι σαν λες ότι δεν έχω μάθει άλφα βήτα και θέλω να κάνω έκθεση. Δηλαδή όταν μάθω την άλφα βήτα θέλω να κάνω πρόταση θα θέλω να κάνω παράγραφο και μετά θα θέλω να κάνω έκθεση οπότε όταν θα φτάσω στο σημείο να κάνω παραγράφους τώρα λες ΟΚ πάμε και έκθεση. Σαν παιδί έλεγα ότι θέλω να πάω στους Ολυμπιακούς αλλά από το να το πεις μέχρι να ξέρεις ότι είσαι κοντά, έχει απόσταση και κόπο.
Το άθλημά σου απαιτεί γρήγορη λήψη αποφάσεων. Πώς σε έχει βοηθήσει αυτό στη ζωή σου;
Κοίτα, σε μία φάση του αγώνα έχεις πέντε δευτερόλεπτα να αποφασίσεις τι θα κάνεις. Διάλεξε, αποφάσισε, ξανά το ίδιο, δεν έχεις περιθώρια για λάθος. Είναι: αποφάσισε, αποφάσισε, αποφάσισε και όχι /ναι/δεν ξέρω/θέλω χρόνο. Πρέπει να λάβεις απόφαση και να τη στηρίξεις. Αλλάζει συνέχεια η ροή του αγώνα κι εσύ πρέπει να αναλύσεις γρήγορα το δεδομένο, μέσα σε πέντε δεύτερα πρέπει να έχεις έτοιμη την αντίδρασή σου και τις εναλλακτικές της. Ακόμα και οι ερωτήσεις που μου κάνεις τώρα στο μυαλό μου είναι: ρωτήθηκες, ανέλυσε, αποφάσισε, απάντησε.
Σ’ αυτό προπονήστε;
Ναι εννοείται. Για παράδειγμα, κάνετε με τον προπονητή σου ανάλυση παιχνιδιού την ώρα της προπόνησης. Γιατί διάλεξες αυτό; Ήταν σωστή αυτή η απόφασή; Πήρες σωστά τη πληροφορία; Έκανες αυτό μήπως έπρεπε να της κάνεις το άλλο; Ένα άλλο παράδειγμα τρόπο εξάσκησης σ’ αυτό είναι όταν είχαμε πάει στην Ιταλία για προπόνηση και η ψυχολόγος εκεί δοκίμασε ένα παιχνίδι σε μία οθόνη: Δύο χρωματιστές μπάλες αλλάζουν χρώματα, μωβ, κίτρινο, μπλε και μέσα στη μπάλα σού γράφει χρώματα. Εσύ πρέπει να πατάς σωστό ή λάθος ανάλογα με το αν η λέξη ταιριάζει με το χρώμα της μπάλας. Αυτό αλλάζει γρήγορα και στο τέλος σου λέει πόσα απάντησες λάθος ή πόσο χρόνο χρειάστηκες μέχρι να προσαρμοστείς στην πίεση χρόνου για τις σωστές αποφάσεις.
Τι σκέφτεσαι την ώρα του αγώνα, προλαβαίνεις να σκεφτείς κάτι άλλο;
Όχι. Αν η σκέψη σου φύγει θα έχεις χάσει. Θέλει απόλυτη συγκέντρωση, δεν προλαβαίνεις να σκεφτείς κάτι άλλο. Ξέρεις ποιος κερδίζει; Αυτός που κρατάει τη συγκέντρωσή του.
Υπάρχει κάτι πολύ περίεργο που σου συνέβη σε αγώνα;
Να μου φωνάξει λίγο περισσότερο ένας διαιτητής χωρίς λόγο γιατί είχε νεύρα, να μου σπάσει ένα σπαθί ή καλώδιο και να πρέπει να το αλλάξω. Να θέλω να φτερνίζομαι, να θέλω να φυσήξω τη μύτη μου και να μην έχω χαρτομάντηλο.
Ποια είναι η super δύναμη της Δώρας;
Δεν μπορώ να σου απαντήσω τελείως κάθετα σ’ αυτήν την ερώτηση γιατί δεν ξέρω κι εγώ. Κάθε φορά μπορεί να βρω κάτι άλλο να με κινητοποιεί, κάτι άλλο που να αντλώ δύναμη. Η καθαρότητα της σκέψης μου θα μπορούσε. Νιώθω ότι όταν βρίσκομαι σε πολύ δύσκολη θέση, όταν τα πράγματα ζορίζουν πάρα πολύ και πας προς τα κάτω υπάρχει μία εσωτερική δύναμη, κάτι που μου δίνει ώθηση, σαν να μου λέει «τώρα είσαι στα πολύ βαθιά δεν έχεις επιλογή, πρέπει να κολυμπήσεις», κι εγώ καταφέρνω να ανέβω.
Σε τι θα ήθελες να είσαι καλύτερη;
Να βγαίνω λίγο πιο γρήγορα από τις στιγμές απαισιοδοξίας μου. Δεν είμαι απαισιόδοξος άνθρωπος αλλά σε κάποιες περιπτώσεις είμαι ρεαλίστρια. Όταν βλέπω τα δεδομένα που λένε ότι κάτι δεν θα βγει, δεν θα πάει καλά, εκεί πέφτω. Από αυτό θα ήθελα να βγαίνω πιο γρήγορα. Θα ήθελα να βιάσω το χρόνο, να το δω πιο γρήγορα θετικά αλλά δεν είναι θέμα πεσιμισμού. Στον ελληνικό αθλητισμό όλα ένα μεγάλο όχι, ένα μεγάλο δεν γίνεται, ένα μεγάλο δεν μπορείς – είμαι πολύ τυχερή όμως γιατί έχω ανθρώπους δίπλα μου που με βοηθάνε να ξεπερνάω τις δυσκολίες.
Ξέρω ότι πίνεις τον καφέ σου σκέτο αλλά δεν ξέρω ποιο είναι το ιδανικό σενάριο να πιείς έναν καφέ.
Με φίλους μου. Μπορεί να είναι οπουδήποτε, μπορεί να είναι στο σπίτι μου μπορεί να είναι σε μία καφετέρια όπως εδώ. Μπορεί επίσης να είναι και καφές με περπάτημα. Ο καφές είναι η χαλάρωσή μου. Στις βαρετές ώρες που οδηγώ η ιδανική συνθήκη για να περάσει η ώρα είναι μουσική στο ράδιο και ένας καφές. Γενικά, οι Έλληνες το έχουν πάρα πολύ σαν φιλοσοφία να μαζευόμαστε να πίνουμε κάτι, και ο καφές και όπως και το αλκοόλ, είναι μέσο κοινωνικοποίησης, ανήκει στην κουλτούρα μας.
Τι σε βοηθάει να παίρνεις πολύ βαθιές μεγάλες ανάσες στη ζωή;
Τα safe zones μου. Mπορεί να είναι άνθρωποι, καταστάσεις, να σκέφτομαι «εντάξει δεν πειράζει μπορεί αυτό να μην βγήκε όπως το θέλεις αλλά θα γυρίσεις πίσω στους δικούς σου ανθρώπους στις δικές σου συνθήκες». Να σκέφτομαι ότι έχω καλά πράγματα στη ζωή μου που μπορώ να βασίζομαι σ’ αυτά ξέροντας μέσα μου ότι ακόμα ότι και να μην πάνε όπως έτσι θέλω κάποια άλλα.
Δώρα, αν είχες τον θεό μπροστά σου τι θα τον ρωτούσες;
Με ποια κριτήρια αποφασίζεις; Γιατί δεν σταματάς κάποια πράγματα; Βέβαια πολλές φορές σκέφτομαι πως υπάρχει μία ”σοφία” σε όλο αυτό. Τι εννοώ: Aν δεν υπήρχε το κακό δεν θα μπορούσες να εκτιμήσεις και το καλό. Υπάρχουν εκεί έξω κακοί άνθρωποι κι εσύ μπορείς να δεις ξεκάθαρα τι είναι καλό. Θέλω να πιστεύω πάντα υπάρχει κάποιος λόγος και κάποια σύνδεση μεταξύ όλων αυτών, ίσως το σκέφτομαι για να μην απελπίζομαι, δεν ξέρω.
Δεν ξέρω ούτε καν για την έννοια του θεού. Πιστεύω πάρα πολύ στην ανθρώπινη φύση. Έχουμε δει ανθρώπους να μετακινούν και βράχια από τη θέλησή τους για βοήθεια και αγάπη αλλά έχουμε δει και ανθρώπους να καίνε και τους ίδιους τους τους εαυτούς. Ένα πλάσμα είναι ικανό για το καλύτερο και για το χειρότερο. Άρα από το να ζητάς εξηγήσεις για το θεό για εμένα ξεκίνα να ζητάς εξηγήσεις από τον ίδιο σου τον εαυτό για το τι κάνεις, ποιοι είναι οι σκοποί σου και γιατί έχεις έρθει σ’ αυτόν τον κόσμο, τι θες να αφήσεις πίσω σου.
Υπάρχει κάτι που θα ήθελες να σε ρωτήσω και δεν σε ρώτησα;
Όχι, κάποιες φορές μόνο έχω σκεφτεί ότι θα ήθελα να μην με ρωτάνε τα ίδια και τα ίδια.
Ευχαριστούμε για τη φιλοξενία τα Starbucks (Λ. Κηφισίας 236, Ψυχικό)
Φωτογράφος: Ραφαήλ Φωτόπουλος
Eπιμέλεια: Μαρία Αργύρη