Όλοι έχουμε εκείνο τον συνάδελφο που επισημαίνει με κάθε ευκαιρία πόσο κουρασμένος νιώθει, πόσα πράγματα έκανε σήμερα και πόσες φορές κάθεται ως αργά στο γραφείο. Στην αρχή, μοιάζει σαν μια προσπάθεια επικοινωνίας και σύνδεσης. Άλλωστε, κανείς δε μπορεί να καταλάβει τι περνάς στη δουλειά καλύτερα από όσους είναι εκεί και το ζουν μαζί σου. Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, όμως, αυτή η συμπεριφορά -γνωστή ως «busy bragging»– δεν είναι και τόσο αθώα όσο φαίνεται και μπορεί στην πραγματικότητα να βλάψει τις σχέσεις στον χώρο εργασίας.

Τι είναι το busy bragging;

Ο όρος περιγράφει ουσιαστικά τα άτομα που μιλούν διαρκώς για το πόσο απασχολημένα ή αγχωμένα είναι, συχνά για να σηματοδοτήσουν ότι είναι σημαντικοί, εργατικοί και αφοσιωμένοι στη δουλειά. Ενώ είναι φυσικό για όλους μας να μοιραζόμαστε περιστασιακά τις προκλήσεις της δουλειάς με τους στενούς συναδέλφους μας, η συνεχής ανάδειξη του φόρτου εργασίας ως ένα παράσημο τιμής έχει συνέπειες.

Στόχος -συνειδητός ή μη- είναι να γίνει σαφές ότι κάποιος είναι απαραίτητος και αναντικατάστατος, ακόμη κι αν το αποτύπωμα της δουλειάς του δεν επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο. Αυτό που ουσιαστικά επιδιώκεται μέσω αυτής της συμπεριφοράς είναι η επιθυμία για επικύρωση από τους συναδέλφους ή αναγνώριση από τον προϊστάμενο.

Η έρευνα σχετικά με το busy bragging

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2024 στο περιοδικό Personnel Psychology εμβαθύνει στις επιπτώσεις αυτού του φαινομένου, αποκαλύπτοντας ότι μπορεί να επηρεάσει σοβαρά τις δυναμικές μεταξύ συναδέλφων. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η συνεχής έμφαση στην πολυπραγμοσύνη ενός ατόμου τείνει να γυρίζει μπούμερανγκ, καταστρέφοντας τις σχέσεις με τους συναδέλφους και δημιουργώντας ένα τοξικό εργασιακό περιβάλλον.

Οι… μπούμερανγκ επιπτώσεις του busy bragging

Ένα από τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης είναι ότι μια τέτοια συμπεριφορά συχνά κάνει ένα άτομο να φαίνεται λιγότερο ικανό και αντιπαθές. Όταν κάποιος διαμαρτύρεται συχνά για τον φόρτο εργασίας του χωρίς να προσφέρει ανάλογα αποτελέσματα, οι άλλοι ενδεχομένως θα φτάσουν να αμφισβητήσουν τις ικανότητές του στη σωστή διαχείριση του χρόνου και τη συνολική παραγωγικότητά του.

Αντί, λοιπόν, να εξασφαλίζει τον πολυπόθητο σεβασμό, το busy bragging καταλήγει να προκαλεί την αντίθετη εικόνα: Αυτός που ξοδεύει τόσο χρόνο στο να καυχιέται για τη δουλειά του πιθανότατα αγωνίζεται με την ιεράρχηση των καθηκόντων ή την αποτελεσματική διεκπεραίωση εργασιών. Μπορεί επίσης να φαίνεται εγωκεντρικός και να απορρίπτει τις προκλήσεις των συναδέλφων του, γεγονός που καλλιεργεί δυσαρέσκεια. Με την πάροδο του χρόνου, η συνεχής ανάγκη του να αναδεικνύει τους δικούς του αγώνες μπορεί να εκληφθεί ως έλλειψη ενσυναίσθησης, κάνοντάς τον επίσης λιγότερο προσιτό.

Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι συνάδελφοι ενοχλούνται όλο και περισσότερο από το busy bragging, ειδικά αν μοιάζει με έκκληση για προσοχή ή συμπάθεια. Αυτή η ενόχληση μπορεί να μετατραπεί σε αδιαφορία, καθιστώντας τους συναδέλφους λιγότερο πιθανό να προσφέρουν βοήθεια ή συναισθηματική υποστήριξη.

Το άγχος είναι μεταδοτικό

Μια άλλη σημαντική διαπίστωση είναι ότι το άγχος είναι μεταδοτικό σ’ ένα εργασιακό περιβάλλον. Όταν ένα άτομο μιλάει συνεχώς για το πόσο αγχωμένο και καταβεβλημένο είναι, πιθανώς ενισχύει το άγχος και την εξουθένωση και των υπολοίπων.

Το busy bragging τείνει επίσης να δημιουργεί ένα προηγούμενο, κάνοντας τους άλλους να αισθάνονται την ανάγκη να δείχνουν πάντα εξίσου πιεσμένοι και υπερφορτωμένοι. Αυτό δημιουργεί μια αγχωτική κουλτούρα στο χώρο εργασίας, όπου η εμφάνιση της παραγωγικότητας έχει μεγαλύτερη σημασία από την πραγματική αποδοτικότητα ή την ευημερία.

Η συνεχής έκθεση στο άγχος ενός συναδέλφου σε βάθος χρόνου θα αποδειχθεί εξαντλητική. Για να προστατεύσουν τη δική τους ευημερία, οι υπόλοιποι συνάδελφοι θα αρχίσουν σταδιακά να απομακρύνονται από τον υπερφορτωμένο, γκρινιάρη συνεργάτη τους, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση της συνολικής υποστήριξης και της ομαδικότητας.

Το busy bragging θα καταλήξει να διαβρώσει τη θετική δυναμική ενός εργασιακού χώρου, επιδεινώνοντας τις συναδελφικές σχέσεις και περνώντας λανθασμένες ιδέες για το τι είναι αυτό που έχει πραγματικά σημασία.

Πώς να χειριστείς αυτόν τον συνάδελφο

Αν έρθεις αντιμέτωπ@ με κάποιον που κάνει busy bragging, προσέγγισέ τον με ενσυναίσθηση, αλλά μην αισθάνεσαι υποχρεωμέν@ να απορροφήσεις ή να διορθώσεις το άγχος του. Ο καθορισμός υγιών ορίων είναι απαραίτητος για την προστασία της δικής σου ψυχικής υγείας. Ενθάρρυνε μια κουλτούρα όπου η συνεργασία και ο σεβασμός έχουν μεγαλύτερη σημασία από το να φαίνεσαι απλώς απασχολημένος.

Επιπλέον, είναι σημαντικό να εξετάσεις και τη δική σου συμπεριφορά. Η αυτοκριτική και η ειλικρινής επικοινωνία είναι το κλειδί για την προώθηση πιο υγιών, υποστηρικτικών σχέσεων στο χώρο εργασίας. Η καλλιέργεια μιας θετικής κουλτούρας στη δουλειά απαιτεί να εστιάζεις στον αμοιβαίο σεβασμό, τη γνήσια συνεργασία και την αυθεντική επικοινωνία. Η καυχησιολογία μπορεί να φαίνεται σαν ένας τρόπος να κερδίσεις τον θαυμασμό, αλλά συχνά φέρνει το αντίθετο αποτέλεσμα, κάνοντάς σε να φαίνεσαι λιγότερο ικανός και λιγότερο συμπαθής.

Αντί, λοιπόν, να ξοδεύεις χρόνο στο να φαίνεσαι απασχολημέν@, προσπάθησε να συμβάλλεις στη δημιουργία ενός εργασιακού περιβάλλοντος όπου γιορτάζει τα αποτελέσματα αντί για τα φαινόμενα, την ταπεινότητα αντί για την αυτοπροβολή και την ενσυναίσθηση αντί για τον ανταγωνισμό. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να οικοδομήσουμε ισχυρότερες, πιο υποστηρικτικές σχέσεις που ωφελούν όλα τα μέλη μιας ομάδας.