”Ο τάδε είναι μεθύστακας και τον βλέπεις συνέχεια αγκαλιά με ένα μπουκάλι”, ”προχτές τον είδα να παραπατάει και να πέφτει. Μάλλον δεν γύρισε σπίτι του”. Αυτές δεν είναι οι φράσεις που ακολουθούν διαχρονικά ένα ”μεθύστακα”, ”αλκοόλα”, ”μπεκροκανάτα”, ”Ορέστη Μακρή”; Εννοείται ότι τους αντιμετωπίζουμε σαν κοινούς εγκληματίες, όπως ακριβώς κάνουμε και με τους ναρκομανείς, φοβούμενοι ότι θα μας κολλήσουν… αλκοολίτιδα και θα μας κάνουν να νιώσουμε απίστευτα άβολα. Επίσης θεωρούμε ότι είναι άνθρωποι που τους λείπει η κοινή λογική επειδή γίνονται τύφλα συχνά και δεν υπολογίζουν το κόστος των επιπτώσεων ενός άγριου μεθυσιού.
Είναι φυσιολογικό να νιώθεις έτσι όταν είσαι σε μικρή ηλικία και ακόμα ανακαλύπτεις τον κόσμο. Να κρίνεις εύκολα, επειδή δεν έχεις μάθει τι είναι διαφορετικότητα και γιατί συμβαίνει ό,τι συμβαίνει σε αυτόν τον κόσμο. Είναι πάρα πολύ εύκολο να θεωρούμε τους αλκοολικούς ανεγκέφαλους που δεν υπολογίζουν τίποτα. Εδώ χρειάζεται να κάνω μία διευκρινιστική παρένθεση. Δεν είμαι υπέρ του αλκοολισμού μέχρι θανάτου του συκωτιού. Αν κάποιος νιώθει ότι θέλει να βοηθηθεί και να δει ποιος είναι ο λόγος για τον οποίο πίνει τόσο πολύ, μακάρι να το κάνει. Αυτό όμως που έχω ανακαλύψει με τα χρόνια, είναι ότι οι αλκοολικοί ξέρουν καλύτερα από τον καθένα τι τους βασανίζει και τι τους οδήγησε στο να πίνουν.
”Η αναζήτηση πνεύματος οδηγεί στην κατάχρηση οινοπνεύματος” είχε πει κάποτε μία υπαρξιακή ψυχοθεραπεύτρια και με βρίσκει απόλυτα σύμφωνη. Ο Μπουκόφσκι ήταν ένας βαθιά πνευματικός και καλλιεργημένος άνθρωπος που έβρισκε βαθιά λύτρωση στο να πίνει μπύρες πριν κοιμηθεί και ήταν μάλλον το αγαπημένο του πρωινό και η λύση του στο hangover. Εντοπίζεις όμως τη βαθιά ευαισθησία του μέσα από το γράψιμο και την ποίησή του. Και ο ίδιος εξηγεί (στο βιβλίο Τοστ ζαμπόν) πώς όλο αυτό προήλθε από τη βιαιότητα που ασκούσε πάνω του ο πατέρας του από πολύ μικρή ηλικία.
Η δική μου προσωπική εμπειρία έχει να κάνει με τον παππού μου που ήταν από πάντα γερό ποτήρι. Ανήκε στην κλασική κατηγορία των αλκοολικών που απλά φωνάζει και ξεσπά, αλλά ποτέ σωματικά ή με βία. Δεν ξέρω αν το έχεις παρατηρήσει, αλλά οι άνθρωποι με τόσο μεγάλες εξαρτήσεις είναι μόνο αυτοκαταστροφικοί και επιτίθενται απέναντι στον ίδιο τους τον εαυτό τιμωρώντας τους ίδιους για όλα αυτά που έχουν περάσει. Την ώρα που εσύ βλέπεις έναν άνθρωπο παράλογο που πίνει ενώ τον πειράζει, εκείνος/η παλεύει με τους δαίμονές του και προσπαθεί να ξεχάσει, έστω και για λίγο, αυτά που τον βαραίνουν και τον δυσκολεύουν. Αυτός είναι και ο λόγος που ένας αλκοολικός άνθρωπος είναι πολύ διαφορετικός όταν είναι νηφάλιος και αλλιώς όταν έχει πιει.
Από την άλλη, οι άνθρωποι που είναι μονίμως clean cut, δεν έχουν καμία εξάρτηση, αδυναμία ή εθισμό και δηλώνουν ότι τα έχουν όλα υπό έλεγχο και κάνουν τα πάντα με μέτρο, με προβληματίζουν και με τρομάζουν πολύ περισσότερο. Η ανθρώπινη φύση είναι εξ ορισμού αδύναμη και δεν είναι τέλεια. Θεωρώ λοιπόν ότι αν όλα είναι ‘υπό έλεγχο’, τότε δεν είναι. Αν μη τι άλλο, ένας άνθρωπος που γνωρίζει τι πάει να πει εξάρτηση, σημαίνει ότι έχει βουτήξει στα άδυτα και τα πιο σκοτεινά μέρη της ψυχής του και δεν νιώθει την ανάγκη να υποκρίνεται ότι όλα είναι τέλεια και ότι ο ίδιος δεν έχει πρόβλημα ή ανάγκη. Συγχωρέστε με, αλλά δεν υπάρχει τίποτα ενδιαφέρον ή γοητευτικό (ή αληθινό εδώ που τα λέμε) σε έναν άνθρωπο που σου λέει τι να κάνεις με διδακτικό τρόπο και νιώθει ότι είναι γ…..ς. Και κάθε φορά που θα πας να κρίνεις αυτόν που πίνει ή κάνει ναρκωτικά, να θυμάσαι ότι έχεις κι εσύ κάτι ανάλογο. Ναι, το πολύ φαγητό, οι σοκολάτες, τα αναψυκτικά και η εξάρτηση από ανθρώπους ανήκουν στην ίδια κατηγορία.