Όλοι έχουμε περάσει μια φάση στη ζωή μας -μικρή ή μεγάλη δεν έχει σημασία- κατά τη διάρκεια της οποίας είχαμε εμμονή με έναν άνθρωπο. Φυσικά, δεν εννοώ έναν οποιονδήποτε άνθρωπο, αλλά έναν συγκεκριμένο… πρώην άνθρωπό (μας). Είναι αυτό που στην καθημερινότητά μας και στις (ατέλειωτες) συζητήσεις με τους φίλους μας αποκαλούμε κοινώς: κόλλημα. Το κόλλημα είναι η εμμονή λοιπόν, η αποκτηθείσα συνήθως μετά από έναν χωρισμό, όταν οι επαφές με τον/την πρώην χαθούν οριστικά, αλλά εσύ παρόλα ταύτα εξακολουθείς να κατευθύνεις διαρκώς εκεί το μυαλό σου, να παίζεις ξανά και ξανά σκηνές από την κοινή σας πορεία, αναπολώντας τις ευτυχισμένες μέρες, αλλά και να σκέφτεσαι πόσο εφικτό ή μη είναι το ενδεχόμενο μιας επανασύνδεσης.
Πρώτα από όλα ας ξεκαθαρίσω πως δεν είμαι και ο καταλληλότερος άνθρωπος να δώσω συμβουλές σε θέματα σχέσεων και ειδικά κολλημάτων, γιατί αν ήμουν θα είχα ξεπεράσει και το δικό μου -διετές παρακαλώ- κόλλημα. Αλλά θα κάνω μια προσπάθεια να το αναλύσω, όπως θα έκανα σε μια απλή, καθημερινή, φιλική κουβέντα.
Κολλάνε οι άντρες, ωρέ; Κολλάνε…
Οι άνδρες δεν τρώμε τόσο συχνά κολλήματα, αλλά όταν το πάθουμε είναι σοβαρό. Η επιστροφή σε πρώην μπορεί να αποδειχτεί για μας κάπως χμ… εύκολη υπόθεση, απλώς και μόνο γιατί είναι πιο εύκολο να διαχειριστείς συναισθήματα και καταστάσεις. Τα γνωρίζεις τόσο καλά, που έχουν γίνει ένα με τη φύση σου και ξέρεις να κινηθείς άνετα μέσα σε αυτά. Τα κολλήματα όμως με πρώην δεν είναι τόσο απλά όσο τα παρουσιάζουμε συνήθως, καθώς δεν είναι πάντοτε ξεκάθαρα τα συναισθήματά μας. Συνήθως έχουμε κόλλημα με εκείνες που στην αρχή νομίζαμε πως δεν ταιριάζουμε, διαφωνούσαμε και τσακωνόμασταν συνεχώς, ζηλεύαμε -και γενικά είχαμε μια σχέση πάθους- και που το σεξ δεν ήταν σεξ, αλλά μάθημα για μεταπτυχιακούς. Βέβαια μπορεί με το αντικείμενο της εμμονής σου να μην είχες ποτέ σχέση ή να μην καταφέρατε να κάνετε ποτέ σεξ (ολοκληρωμένο). Μπορεί απλώς να περάσατε λίγες μέρες ή και βδομάδες μαζί. Καταστάσεις που έζησες λίγο, που ενώ ήθελες κι άλλο σου τις στέρησαν για κάποιον ανεξήγητο λόγο, ή εσύ ο ίδιος έκανες κάτι και καταστράφηκαν. Αυτά είναι και τα πιο συχνά κολλήματα. Όταν γεύεσαι μια μικρή δόση του παραδείσου και δεν είναι αρκετή.
Εκεί το πράγμα είναι περίεργο. Δεν ξέρω αν είναι πραγματική επιθυμία ή απλώς μια μανιώδης αναζήτηση επιβεβαίωσης ενός θιγμένου εγωισμού. Έχω έναν φίλο που έχει έναν φίλο, που έχει έναν γνωστό που έχει κόλλημα με μια κοπέλα σχεδόν τέσσερα χρόνια. Συναντήθηκαν, γνωρίστηκαν, ήπιαν μερικούς καφέδες και ποτά και τελικά κατέληξαν σπίτι του. Κράτησε ένα βράδυ κι από τότε η κοπέλα δεν του μίλησε ποτέ ξανά για το συμβάν, το θεώρησε χμ… μη γενόμενο. Δεν θα τη χαρακτηρίσω, αλλά θα αποφανθώ πως δεν εξαφανίζονται μόνο οι άνδρες όπως κατηγορούμαστε συχνά. Το όλο θέμα κράτησε ένα βράδυ, το κόλλημα κρατάει 4 χρόνια. Και αναρωτιέμαι αν αξίζουν λίγες όμορφες στιγμές που περνάς με έναν άνθρωπο, να τις παίζεις ξανά και ξανά στο μυαλό σου, σαν ταινία (μικρού φυσικά μήκους). Τέσσερα χρόνια σκέψης για λίγες μόνο στιγμές; Όσα κι αν του λέμε, όσο κι αν τον πειράζουμε, όσο κι αν κι ο ίδιος καταλαβαίνει πως δεν είναι λογικό, όποτε θα τη βλέπει θα συνεχίζουν να τρέμουν η φωνή και τα πόδια του. Μήπως τελικά πρέπει ορισμένες φορές το παρελθόν να το αφήνουμε πίσω μας;
Ο Προυστ έλεγε ότι το παρελθόν κρύβεται σε κάποιο υλικό αντικείμενο. Αν λοιπόν, κρατάς ακόμη κρυμμένες κάπου οδοντόβουρτσες, κοιτάζεις με τις ώρες παλιές φωτογραφίες ή μπαίνεις στις σελίδες της στα social media κάθε τρεις και λίγο, μάλλον δεν έχεις ξεπεράσει πλήρως το παρελθόν σου όσο κι αν το έχεις προσπαθήσει, όσο κι αν υποστηρίζεις με πάθος και με βεβαιότητα το αντίθετο για να το πιστέψουν φίλοι και γνωστοί (και να πάψουν να σε κοροϊδεύουν) αλλά κυρίως γιατί έχεις ανάγκη να πείσεις εσένα τον ίδιο. Σε αυτή την περίπτωση το πρώτο βήμα είναι να παραδεχτείς πως έχεις κόλλημα. Πως δεν έχεις κλείσει τους λογαριασμούς σου με το παρελθόν. Εννοείται πως αυτό δεν είναι κάτι μεμπτό. Δεν είναι κακό να ρίχνεις μια ματιά πού και πού στο παρελθόν, το θέμα είναι μόνο να μην μένεις εκεί για πολύ…
Το κόλλημα φίλτατε δεν είναι κακό, αλλά μπορεί να μετατραπεί σε πρόβλημα εμποδίζοντάς σε να προχωρήσεις τη ζωή σου. Ένας απλός χωρισμός μπορεί να σε ρίξει για λίγο στα πατώματα, αλλά ένα κόλλημα μπορεί να σε ρίξει για καιρό. Οι εμμονές έχουν δημιουργηθεί για να υπάρχουν και να μας βασανίζουν όσο τις τρέφουμε. Και τις τρέφουμε γιατί χωρίς αυτές δεν θα γνωρίζαμε την ειδοποιό διαφορά μεταξύ λογικής και τρέλας. Αν θες να ξεκολλήσεις καλό θα ήταν να κάνεις ένα βήμα προς τα εμπρός και να κόψεις κάθε επαφή με πράγματα, αντικείμενα και ανθρώπους που σε συνδέουν με το κόλλημά σου. Μην αρχίσεις σε καμία περίπτωση κάτι καινούργιο αν δεν έχεις ξεπεράσει εντελώς το παλιό. Έρευνες έχουν δείξει πως τα άτομα που αρχίζουν μια νέα σχέση με έναν καινούργιο σύντροφο, έχοντας ακόμη συναισθήματα για τον πρώην σύντροφό τους, καταλήγουν συνήθως σε χωρισμό. Οπότε το «ο έρωτας με έρωτα περνάει» έχει αξία μονάχα σαν στίχος πασίγνωστου λαϊκού hit των 90s και σε καμία περίπτωση δεν ενδείκνυται για εφαρμογή. Αν όμως θέλεις να παραμείνεις κολλημένος, γιατί γουστάρεις τα ζόρια, τότε δυσκολεύει η κατάσταση. Γιατί εδώ που φτάσαμε, ας το παραδεχτούμε. Δεν θέλουμε πραγματικά να ξεκολλήσουμε από τέτοιες καταστάσεις. Το παρελθόν έχει τη δική του ξεχωριστή ομορφιά, μαζί και οι άνθρωποι που το αποτελούσαν. Θέλουμε να νομίζουμε ότι πράγματα, άνθρωποι και καταστάσεις δεν αλλάζουν και μένουν αναλλοίωτα κόντρα στον φυσικό νόμο της φθοράς. Τι αλαζονικοί και αιθεροβάμονες που είμαστε… Τέλος πάντων, ας συνεχίσω!
Τη θες πραγματικά ή θες να σε θέλει;
Πρέπει καταρχάς να ξεκαθαρίσεις μέσα σου αν και κατά πόσο η επιθυμία σου πηγάζει από πραγματικό ενδιαφέρον για την πρώην σου ή αν είναι απλώς ένα τερτίπι του εγωισμού σου. Το κόλλημα, η εμμονή, είναι ένα απωθημένο. Καταστάσεις και συναισθήματα που έζησες επιστρέφουν με τη μορφή ωστικού κύματος ζητώντας να τα ξαναζήσεις και να τα εξελίξεις. Αν όμως η εμμονή σου άρχισε από τη στιγμή που είδες κάποια στιγμή τυχαία την πρώην σου ή τη στιγμή που έμαθες πως εκείνη συνεχίζει τη ζωή της κανονικά, κι αυτό σε έκανε να αισθανθείς άσχημα μάλλον, τα κίνητρά σου είναι περισσότερο εγωιστικά και καλά θα κάνεις να την αφήσεις στην ησυχία της. Δεν υπάρχει λόγος να ταλαιπωρηθεί κανένας από τους δυο σας. Γιατί συνήθως τέτοιες καταστάσεις επιφέρουν μεγάλες ταλαιπωρίες, εκατέρωθεν. Αν τη θες πραγματικά, προσπάθησε να βρεις έναν τρόπο να της μιλήσεις. Ένα καφές είναι πάντοτε μια καλή αρχή, για να δείξεις πως πλέον έχεις δει τα πράγματα σφαιρικά και αποστασιοποιημένα.
Εκ πείρας γνωρίζω πως το πιο δύσκολο κομμάτι της υπόθεσης είναι όταν αρχίζουν να μπλέκονται και τρίτοι. Αν δηλαδή γίνει το λάθος και κάποιος από τους δύο κάνει μια νέα σχέση, τότε σίγουρα τα πράγματα περιπλέκονται αρκετά και ενδεχομένως θα πληγωθούν άνθρωποι. Αν και κατά πόσο αξίζει τον κόπο όλο αυτό, το ξέρεις μόνο εσύ. Αν ξυπνάς και η σκέψη σου τρέχει κατευθείαν σε εκείνη, τότε πρόκειται πράγματι για κόλλημα. Αν καπνίζεις και θυμάσαι πως εκείνη σου έκανε παρατήρηση γιατί μύριζε το σπίτι καπνό, είναι κόλλημα. Αν καταστρέφεται ο πλανήτης κι εσύ σκέφτεσαι να τον σώσεις, όχι γιατί είναι το μόνο μέρος στον κόσμο όπου υπάρχει σοκολάτα, αλλά μόνο και μόνο γιατί ζει μέσα σε αυτόν, τότε ναι ρε φίλε, είναι κόλλημα…