Η Αγιουρβέδα είναι ένα αρχαίο ινδικό ιατρικό σύστημα πρόληψης και θεραπείας. Υποστηρίζει ότι η υγεία είναι αποτέλεσμα της αρμονίας που έχει μέσα του το άτομο. Επιτυγχάνεται με τη φυσική ισορροπία του σώματος αλλά και τη φροντίδα του πεπτικού.
Στην αγιουρβεδική θεωρία, υπάρχουν τρεις ενέργειες (doshas) – οι Vata, Pitta, και Kapha – προερχόμενες από τα πέντε στοιχεία της φύσης. Η ιδέα της ενέργειας της «φωτιάς» και της «θερμότητας» σαφώς είναι λέξεις που δεν θα ακούσεις σε ένα δυτικό γραφείο γιατρού. Ωστόσο, αποτελούν έννοιες πολύ χρήσιμες, όταν θέλεις να δροσίσεις το σώμα σου.
Η Sahara Rose, expert της Αγιουρβεδα και συγγραφέας του Eat Feel Fresh, εξηγεί στο Mindbodygreen: «Κατά τη διάρκεια της ζέστης του καλοκαιριού ή της pitta να προτιμάς περισσότερα κρύα τρόφιμα στη διατροφή σου. Με αυτόν τον τρόπο θα εξισορροπήσεις αυτήν την ενέργεια. Ειδικά, όταν η pitta είναι υπερβολική αισθανόμαστε ζεστοί, άρρωστοι και ευερέθιστοι».
Πράγματι, στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού κάπως έτσι νιώθουμε οι περισσότεροι. Ευτυχώς, υπάρχουν μερικά εύκολα πράγματα που μπορείς να προσθέσεις στη διατροφή σου, για να αντιμετωπίσεις τη φωτιά εσωτερικά. Σύμφωνα με την Rose «τα κρύα τρόφιμα, όπως τα φυλλώδη χόρτα, τα ζουμερά φρούτα, ο μαϊντανός και τα light δημητριακά ή τα όσπρια, θα βοηθήσουν να δροσίσεις το σώμα από μέσα». Όπως εξηγεί, το να φέρεις τη φωτιά σε ισορροπία μπορεί να βοηθήσει στη ροδόχρου ακμή, την ευερεθιστότητα, την απογοήτευση και σε άλλες pitta ανισορροπίες.
Από την άλλη, η Jasmine Hemsley, συγγραφέας του East by West συνιστά να προτιμάς τις γλυκές γεύσεις. Και αυτό, γιατί στην Αγιουρβεδα οι διάφορες γεύσεις αυξάνουν ή μειώνουν την Agni (πεπτική φωτιά), ρυθμίζοντας το μεταβολισμό.
Όπως λέει «το καλοκαίρι, υπάρχει πληθώρα από εποχιακά τρόφιμα, όπως φρούτα που έχουν ωριμάσει στον ήλιο. Αυτά είναι πολύ πιο εύπεπτα από τα φρούτα που συνήθως βρίσκεις το χειμώνα στο σούπερ μάρκετ. Η γλυκιά γεύση δροσίζει, όπως και οι πικρές και στυφές γεύσεις». Η Hemsley προτείνει να γεμίζεις το καλοκαιρινό σου πιάτο με φρέσκα βότανα, φυλλώδη χόρτα και ζουμερά φρούτα, όπως το καρπούζι. Ακόμα τροφές, όπως το αγγούρι και το αβοκάντο, αλλά και φρέσκες σαλάτες.
Προειδοποιεί ότι το να δροσίσεις το σώμα δεν σημαίνει ότι πρέπει να τρως κρύα τρόφιμα συνέχεια. «Ουσιαστικά, φροντίζεις προληπτικά για την ισορροπία της χαμηλής καύσης agni. Επίσης, της πεπτικής φωτιάς εξαιτίας του καλοκαιριού και της θερμότητας από το υπόλοιπο σώμα. Σίγουρα θα λαχταράς να κάνεις βουτιά σε δροσερές σαλάτες και παγωμένα τρόφιμα. Όμως δεν θέλεις να αποδυναμώσεις περαιτέρω την agni σου».
Η Hemsley τρώει ωμό φαγητό κατά το μεσημεριανό γεύμα τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού και πίνει κρύο νερό (σε αντίθεση με το χειμερινό ζεστό νερό). Παρόλα αυτά εξακολουθεί να πίνει τα smoothies της σε θερμοκρασία δωματίου, παρά παγωμένα από το ψυγείο ή τον καταψύκτη.
Η ώρα της ημέρας είναι επίσης ένας παράγοντας. Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα, αυτή η πεπτική «πυρκαγιά» (agni) μειώνεται και πάλι το βράδυ. Η Hemsley συνιστά να ανταποκριθείς καταναλώνοντας εύκολα στη πέψη φαγητά. «Τη νύχτα προτιμώ ελαφρύτερα, μαγειρεμένα τρόφιμα, όπως οι σούπες», λέει. Φροντίζει να μην είναι καυτερές, για να μένουν άθικτα τα πεπτικά τους οφέλη. Τις γαρνίρει με παγωμένα βότανα και μπαχαρικά, όπως φύλλα μάραθου, άνηθο και μέντα. Αλλά και μια δόση αναζωογονητικού lime (το λεμόνι είναι πολύ πιο θερμό) και παγωμένη καρύδα. Ακόμα προτείνει raita για τα μεσημεριανά γεύματα, δηλαδή ένα ορεκτικό με γιαούρτι και αγγούρι. «Είναι ένα υπέροχα δροσερό καρύκευμα και γι΄ αυτό συνοδεύει συχνά πικάντικα κάρυ».
Η Αγιουρβέδα δεν είναι ακραία και επιθετική σε όσα προτείνει. Έτσι, δεν μπορεί να πάει κάτι στραβά με τις διατροφικές πρακτικές που προωθεί. Βάλε και συ στις σούπες σου φρέσκα αρωματικά βότανα. Δοκίμασε τραγανά αγγούρια και φάε τα ζουμερά φρούτα που βλέπεις στις υπαίθριες αγορές τώρα που είσαι διακοπές. Πέρα από δροσερή, η ζωή σου θα είναι και πιο νόστιμη.