Δεν αλλάζει ο άνθρωπος…”. Πόσες φορές έχεις αναμετρηθεί με αυτή τη φράση;
Είτε τη χρησιμοποίησες για κάποιον ή πάλι- πράγμα το οποίο πονάει περισσότερο- αφορά εσένα τον ίδιο. “Δεν αλλάζει ο άνθρωπος..”, είπαν, και κάπου εκεί, εσύ, εγώ και όσοι πιστεύουμε στην εξέλιξη των ειδών πάνω σε αυτό τον πλανήτη, θέλαμε να ουρλιάξουμε από απόγνωση. Να σταματήσουμε να υπάρχουμε. Γιατί αν δεν αλλάζει ο άνθρωπος, τελικά, ποιο το νόημα να συνεχίζεις να προσπαθείς; Να στεναχωριέσαι για τα λάθη σου; Να γιορτάζεις τις νίκες σου; Αν αυτό, θέλω να πω είναι το τέρμα, γιατί να βρω κίνητρο για κάτι παραπάνω;
Θες να μάθεις κάτι; Ο άνθρωπος αλλάζει
Απλά δεν το κάνει πάντα συνειδητά. Δεν τον υποκινεί πάντοτε μια προσωπική φωνούλα που του λέει ψιθυριστά στο αυτί: “Τώρα ήρθε η στιγμή να αλλάξεις”. Όχι, δεν είμαστε κινούμενα σχέδια. Είμαστε όμως πολύπλευροι. Όχι μονοδιάστατοι. Και η αλλαγή που λες εσύ κι εγώ είναι μια ακόμα όψη μας. Γιατί όλοι μέσα μας κρύβουμε τα πάντα. Τι βγαίνει κάθε φορά; Η ανάγκη που υπερισχύει μέσα μας τη δεδομένη περίοδο ακόμα και στιγμή. Για τρία δευτερόλεπτα ο άνθρωπος μπορεί να αλλάξει. Να πάρει μια όψη, να λάβει μια απόφαση στην οποία μέχρι τότε δεν ήταν “καλωδιωμένος”. Ασυνείδητα, από ένστικτο.
Έχεις συνηθίσει να ακούς τη φράση επίσης με θετικό πρόσημο στην αλλαγή
Αμ δεν είναι πάντα έτσι. Οι άνθρωποι αλλάζουν, αλλά μπορεί να αλλάξουν και προς το χειρότερο. Το έχεις σκεφτεί; Τι δύναμη μπορεί να ασκήσει σε έναν άνθρωπο μια συνθήκη ζωής που δεν είχε καν φανταστεί πόσο μάλλον υπολογίσει; Ας πάρουμε για παράδειγμα την παρούσα μας κατάσταση. Η πανδημία έκανε τους ανθρώπους πιο καχύποπτους, η ίδια η κατάσταση δηλαδή έφερε ένα χαρακτηριστικό διχόνοιας και φόβου ακόμα και σε προσωπικότητες που δεν ήξεραν τι πάει να πει σε φοβάμαι, δεν σε ακουμπώ, σε κρατάω σε απόσταση. Αυτή η ενστικτώδης συμπεριφορά που γίνεται σιγά σιγά προσωπικότητα δεν συνέβη ηθελημένα από τους ίδιους. Τους ανάγκασε μια συνθήκη και αυτό είναι και το πιο εντυπωσιακό σε περιπτώσεις “μετάλλαξης”.
Από την άλλη επειδή είμαστε και φύσει αισιόδοξα όντα- δεν ξέρω για εσάς εγώ προσπαθώ να είμαι- πιστεύουμε και ψηφίζουμε τη θετική αλλαγή. Το ότι ο άνθρωπος μαθαίνει από τα λάθη και το παρελθόν του, ανασυντάσσεται και αλλάζει συνήθειες και πράξεις. Επειδή δεν θέλει να χάσει κάτι; Μπορεί. Είναι ένας σπουδαίος λόγος αν με ρωτάς. Επειδή θέλει να φτιάξει τη σχέση με τον ίδιο του τον εαυτό; Κι αυτό μπορεί. Σίγουρα όμως αυτοί οι άνθρωποι έχουν δύναμη μέσα τους. Έχουν κότσια θα λέγαμε. Θέλει πολύ θάρρος να παραδεχτείς το σφάλμα, να το αναγνωρίσεις ως σφάλμα και να μπεις στη διαδικασία να το αλλάξεις. Θέλει θάρρος και παιδεία- αν με ρωτάς.
Η εύκολη λύση, λοιπόν, είναι να πετάμε την αγαπημένη μας ατάκα: “Δεν αλλάζει ο άνθρωπος..” ή παραλλαγμένα “Έτσι είμαι εγώ..”
Είναι ένας τρόπος, είναι κάτι. Απλά είναι μικρό. Και κάνει μικρό κι εσένα που το λες. Προσπάθησε την επόμενη φορά να προσθέσεις λέξεις μέσα στην ίδια πρόταση και να πεις “Αν δεν αλλάζει ο άνθρωπος, τότε τι;” Και τότε θα βρεις τον τρόπο. Θα καταλάβεις και μόνος σου γιατί είναι αναγκαίο να αλλάζεις, εσύ, εγώ και όσοι νομίζαμε ως τώρα ότι δεν μπορούν να το κάνουν. Δεν είναι θέμα ικανότητας, είναι θέμα βιωσιμότητας.
