«Γιατί να το κάνω;», «Πώς συνέβη σε εμένα κάτι τέτοιο;», «Πώς θα το πω στους δικούς μου;», είναι λίγες από τις σκέψεις που μπαίνουν στο μυαλό της γυναίκας μόλις δει τις δυο ροζ γραμμούλες στο test εγκυμοσύνης. Η άμβλωση, ο επιστημονικός όρος της έκτρωσης, είναι η διαδικασία εκείνη που ακολουθεί μια γυναίκα για να διακόψει μια, ανεπιθύμητη κατά πάσα πιθανότητα, κύηση.
Εάν είσαι μια από εκείνες τις κοπέλες που βρέθηκαν σε ένα χειρουργείο, ένα πρωϊνό για τον οποιοδήποτε λόγο έφτασες να κάνεις αυτή την επιλογή, ίσως τα παρακάτω σου είναι γνώριμα.
Όπως εξηγεί η Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας/ Ψυχοθεραπεύτρια Εύη Βουκελάτου ”Μετά την άμβλωση λειτουργούν κάποιοι πρώτοι μηχανισμοί άμυνας στη γυναίκα, όπως εκλογίκευση για τους λόγους της απόφασης τους στην ίδια ή και στους γύρω της. Επίσης προσπαθεί να αγνοήσει ή να ξεχάσει το γεγονός. Και τέλος κάνει προσπάθειες να αντισταθμίσει αυτό το γεγονός κάνοντας για παράδειγμα focus σε κάποιον άλλο τομέα στη ζωή τους όπως δουλειά ή προσπαθώντας να κάνει άλλες “καλές” πράξεις.”
Ακόμη τονίζει πως ”υπάρχουν γυναίκες για τις οποίες η άμβλωση ήταν η μόνη λύση όπως για παράδειγμα αν είναι έφηβη ακόμα και σε περίπτωση βιασμού, που στην αρχή νιώθουν ανακούφιση. Όμως ακόμα και στην περίπτωση της οικειοθελούς άμβλωσης υπάρχουν άλλες ψυχολογικές διεργασίες που επηρεάζουν μια γυναίκα. Αρχικά το γεγονός ότι αυτή η γυναίκα βρέθηκε στην θέση αυτή να επιλέξει να διακόψει μια κύηση, η ίδια η εμπειρία της κύησης (όσο σύντομη και να ήταν) καθώς οι ορμονικές μεταβολές ξεκινάνε από την πρώτη στιγμή που γίνεται η σύλληψη αλλά και την αλλαγή στις ορμονικές μεταβολές που συμβαίνουν με την απόρριψη του εμβρύου.
Επίσης, ο σωματικός πόνος, η αιμορραγία, η νάρκωση όλα αυτά έχουν ψυχολογικές επιπτώσεις. Φυσικά κάθε γυναίκα το βιώνει διαφορετικά (καθώς όλες οι γυναίκες είναι διαφορετικές) και μπορεί να είναι από την απλούστερη μορφή θλίψης μέχρι και μετατραυματικό σύνδρομο.”
Για το κομμάτι των συναισθημάτων που ακολουθούν μια άμβλωση αναφέρει πως ”Τα συνήθη συναισθήματα που βιώνουν οι γυναίκες είναι συναισθήματα ενοχής, ντροπής, μεταμέλειας, τα οποία επειδή προσπαθεί να κρύψει της δημιουργούν περεταίρω δυσφορία. Θυμός, ψυχολογικό μούδιασμα, αϋπνίες, χαμηλή αυτοεκτίμηση, κλάματα, μπορεί να αποφεύγουν καταστάσεις που αφορούν παιδιά ή εγκυμοσύνες, υπερένταση, ευερεθιστότητα, ανησυχία -είτε για το αν θα μπορέσει να μείνει ξανά έγκυος-, φόβο -στις επαφές της για το αν ξανασυμβεί και πρέπει να πάρει κάποια ανάλογη απόφαση-. Μπορεί όμως να είναι και πιο σοβαρά όπως διατροφικές διαταραχές -βουλιμία, ανορεξία κ.τ.λ.-, τάσεις αυτοκτονίας, ελλιπής αυτοφροντίδα, αδυναμία συγκέντρωσης και πτώση αποδόσεων σε δουλειά ή σχολείο, ακόμα και το να βιώνει ξανά το περιστατικό της έκτρωσης. Τέλος μπορεί να δημιουργηθεί η ανάγκη για μια νέα εγκυμοσύνη για να καλύψει το κενό της προηγούμενης ακόμα και αν όλα όσα την οδήγησαν να αποφασίσει τον τερματισμό της ακόμα υφίστανται.”
Άλλος ένας πολύ βασικός παράγοντας που επηρεάζει τη μετά ζωή της γυναίκας, είναι και το κατά πόσο «εκεί» ήταν ο σύντροφός της. Εάν δεν επρόκειτο για μια σταθερή σχέση δυσκολεύουν τα πράγματα. Ωστόσο, θα ήταν πολύ σημαντικό για το ψυχισμό μιας γυναίκας να νιώθει ότι αυτή η διαδικασία κατά κάποιο τρόπο «μοιράζεται» και δεν την κουβαλάει μόνη της. Σύμφωνα με την ειδικό Εύη Βουκελάτου ”Καταστάσεις όπως ελλιπής ή και καθόλου συμπαράσταση από τον σύντροφο ή το οικογενειακό περιβάλλον (όπου η γυναίκα καλείται να το βιώσει όλο μόνη της), ή άλλα ψυχολογικά προβλήματα, ακόμα και το γεγονός αν η άμβλωση έγινε στο δεύτερο τρίμηνο της κύησης, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις της ίδιας αλλά και του περίγυρου την καταστούν πιο ευάλωτη σε κάποιο ψυχικό νόσημα.
Οι περιπτώσεις είναι άπειρες και οι συνδυασμοί τους ακόμα περισσότεροι. Μια γυναίκα που είτε αναγκάστηκε, είτε ήθελε με πλήρη συνειδητή σκέψη να προβεί σε μια άμβλωση θα πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να έχει συνειδητοποιήσει αρχικά, ότι η ανάγκη να καταφύγει σε άμβλωση δεν είναι ντροπή. Σε καμία περίπτωση επομένως δεν έχει υποχρέωση να απολογηθεί ή να δικαιολογηθεί στον οποιονδήποτε. Σημαντικό είναι επίσης να καταλάβει ότι στην ίδια κατάσταση μπορεί -και έχει- βρεθεί ένας μεγάλος αριθμός γυναικών, οπότε και να απομυθοποιήσει λίγο την δυναμική που μπορεί να έχει ένα τέτοιο γεγονός. Και φυσικά, ας είναι αυτή της η απόφαση μια ευκαιρία να απαλλαγεί από κακόβουλα ή τοξικά σχόλια του συγγενούς – ή και μη- περιβάλλοντος που ίσως να υπάρξουν. Βρισκόμαστε στον αιώνα εκείνο που το σώμα μας, είναι το τελευταίο πράγμα που μπορούν να ελέγχουν άλλοι εκτός από εμάς. Ας το υπερασπιστούμε με κάθε τρόπο.
Ευχαριστούμε τη Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας/ Ψυχοθεραπεύτρια Εύη Βουκελάτου για τη συμμετοχή της.