Περπατάς στο δρόμο κάνοντας βόλτα, πηγαίνοντας να συναντήσεις φίλους, να παρακολουθήσεις μάθημα ή να δουλέψεις. Στο μυαλό σου συμβαίνουν όλων των ειδών τα σενάρια είτε σχετικά με τον προορισμό σου είτε εντελώς άσχετα. Στα αυτιά σου ο ήχος της αστικής ζούγκλας είτε σκέτος είτε ανακατεμένος με το τραγούδι που έχει κολλήσει από το πρωί στο κεφάλι σου. Ή απλά η μουσική που ρέει από τα ακουστικά που μπορεί να φοράς για να προσδώσεις σ’ αυτό που ζεις μια αίσθηση ταινίας. Βρίσκεσαι εδώ και μακριά ταυτόχρονα, αλλά αναπόφευκτα έρχεσαι αντιμέτωπος με την πραγματικότητα, ακόμα κι αν την προσπερνάς αδιάφορα. Είναι εμφανής στις άκρες των πεζοδρομίων από όπου περνάς επιδιώκοντας να ξεφύγεις νοητά απ’ αυτήν. Υπάρχει με την πιο σκληρή της μορφή: Με τη μορφή ανθρώπων φωλιασμένων στους εξωτερικούς τοίχους των κτηρίων. Σκεπασμένων με οτιδήποτε μπορεί να τους προστατέψει από το κρύο. Με κεφάλια σκυφτά κι ίσως κάποιο σκυλάκι για συντροφιά.
Ξέρεις ότι το βασικό που σε διαχωρίζει από εκείνους είναι η έλλειψη μιας στέγης, φαγητού, νερού, εισοδήματος. Δε σκέφτεσαι όμως ότι σαν άνθρωποι που είναι έχουν ανάγκη κι από την απασχόληση του νου τους. Ώστε να ξεφεύγουν από την πραγματικότητα όπως κι εσύ το πρωί που πας στη δουλειά. Κι η δικιά τους πραγματικότητα είναι υπερβολικά σκληρή για να την βιώνουν χωρίς τον οποιονδήποτε περισπασμό.
Η ομάδα «Αρραγείς Λέξεις» το γνωρίζει αυτό κι έχει συσταθεί με σκοπό να προσφέρει σ’ αυτούς τους ανθρώπους τον κατεξοχήν τρόπο πνευματικής απασχόλησης: Ένα βιβλίο
Ο Παναγιώτης Σταυρόπουλος, ο εμπνευστής αυτής της πρωτοβουλίας, που δραστηριοποιείται εδώ και τρία χρόνια, διηγείται την ιστορία της σύστασής της. Της δράσης της και των εμπειριών που του χαρίζει αυτή η προσφορά.
“Γνωρίζοντας ότι και το πνεύμα θέλει «τροφή», δειλά-δειλά δημιουργήσαμε μια κίνηση που θα δίνει τη δυνατότητα στους άστεγους και άλλες ευπαθείς ομάδες να ξεφεύγουν από τα προβλήματα επιβίωσης που αντιμετωπίζουν με τον πιο απλό τρόπο. Η αυτομόρφωση είναι δικαίωμα όλων, όπου κι αν βρίσκονται.”
Οι δέκτες της προσφοράς της ομάδας την εκτιμούν ιδιαίτερα. «Μας αντιμετωπίζουν σαν να παίρνουν το πιο όμορφο δώρο. Το βιβλίο αποτελεί τον φίλο που δεν έχουν ν’ αλλάξουν μια κουβέντα, να μάθουν κάτι νέο, κάτι διαφορετικό. Να βγουν απ’ τις μαύρες σκέψεις για λίγο και να ταξιδέψουν έστω νοητικά σε άλλα μέρη και κόσμους.»
Αυτό γίνεται φανερό κι από τον τρόπο που συναναστρέφονται τα μέλη της ομάδας με όσους προσεγγίζουν:
“Συγκινητικές ιστορίες βιώνουμε σε κάθε μας βόλτα, πρέπει όμως να δείχνουμε δυνατοί στους ανθρώπους που έχουμε απέναντι μας. Να ακούσουμε τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες τους. Με τους πιο παλιούς ωφελούμενους έχουμε φιλική σχέση πια, δεν πετάμε απλά ένα βιβλίο και φεύγουμε. Χρησιμοποιώ την λέξη ‘’βόλτα’’ γιατί όσοι συμμετέχουμε σ’ αυτό είναι κάτι που μας γεμίζει και πρώτα απ’ όλα βοηθάει και βελτιώνει εμάς τους ίδιους. Γι’ αυτό καλώ όποιον θέλει να ακολουθήσει.”
Οι ίδιοι έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τα βιβλία που θα διαβάσουν και το ενδιαφέρον τους έλκεται κυρίως από μυθιστορήματα και διηγήματα. “Ζητούν συχνά βιβλία ιστορικού περιεχομένου. Επίσης, πολλοί αναζητούν βιβλία θρησκευτικού περιεχομένου, διαφόρων θρησκειών. Νομίζω έχουν την ανάγκη να πιστέψουν κάπου, να πιαστούν από κάτι”.
Το βιβλίο κατέχει απεριόριστη δύναμη και σύμφωνα με τον Παναγιώτη πρέπει να έχει ξεχωριστή θέση για τον καθένα. “Μας συντροφεύει σε στιγμές πλήξης και μοναξιάς. Μας δίνει την δυνατότητα να γνωρίσουμε την πορεία του κόσμου στους αιώνες. Ένας σύντροφος χωρίς απαιτήσεις, τον ζητάς όποτε θελήσεις και τον εγκαταλείπεις πάλι όποτε το επιθυμείς. Οι άνθρωποι αυτοί που απευθυνόμαστε δεν έχουν δυστυχώς πρόσβαση στην τεχνολογία”.
Οι παραλήπτες των βιβλίων εκφράζουν τις εντυπώσεις που τους άφησαν και τον τρόπο που βοηθήθηκαν απ’ αυτά.
“Συζητάμε συχνά για το τελευταίο βιβλίο που διάβασαν, λογοτεχνικές συζητήσεις στην μέση του δρόμου. Δίπλα από μεγάλους εκδοτικούς οίκους και τα πανέμορφα μαγαζιά που φιλοξενούν καθημερινά παρουσιάσεις βιβλίων. Επιθυμία και των δύο πλευρών είναι αυτά τα βιβλία να είναι ένα ισχυρό εφόδιο για την μετέπειτα ζωή τους, όταν δραπετεύσουν πια απ’ τον εφιάλτη του δρόμου”.
Ο ίδιος ασχολείται με τη συγγραφή και συχνά επικεντρώνεται σε ανθρώπους σαν αυτούς που αφορά η δράση της ομάδας, όπως άστεγους, ναρκομανείς και γενικά ανθρώπους του περιθωρίου. «Θα ήταν ανήθικο όμως εκ μέρους μου να αναζητώ έμπνευση απ’ τις κακουχίες τους. Βλέπω, ακούω, δεν μιλάω. Στην περίπτωση μου δεν γράφω κιόλας».
Αρκετά άτομα στα οποία μίλησα για αυτή τη δράση το πρώτο πράγμα που είπαν είναι ότι οι ευπαθείς κοινωνικές ομάδες έχουν ανάγκη από είδη πρώτης ανάγκης, όπως φαγητό, ρούχα και στέγη, κι όχι από βιβλία. «Υπάρχουν πολλές οργανώσεις που προσφέρουν φαγητό, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κ.α.» απαντάει. «Οι αρραγείς λέξεις προσπαθούν να καλύψουν την ανάγκη για μάθηση, κάτι που δεν υπήρχε ως τώρα. Από εκεί και πέρα αν κάποιο άτομο έχει την ανάγκη για άλλου είδους βοήθεια, θα του δώσουμε πληροφορίες για τις υπάρχουσες κοινωνικές δομές που μπορούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα του».
Πέρα από την Αθήνα όπου εδράζεται η δράση τους υπάρχει μια αντίστοιχη κινητοποίηση στη Θεσσαλονίκη με το «Ράφι της Αγάπης» το οποίο δημιουργεί βιβλιοθήκες σε συλλόγους, φορείς και κλινικές, που φιλοξενούν ανθρώπους με χρόνιες παθήσεις.
Η μεγαλύτερη εσωτερική ικανοποίηση που λαμβάνει ο Παναγιώτης μέσα από τη συμμετοχή του σ’ αυτή τη δράση είναι το να βλέπει τους ανθρώπους αυτούς να διαβάζουν τα βιβλία που τους χαρίζει. «Είναι οι στιγμές που η περηφάνια μου χτυπάει κόκκινο. Δεν τους ενοχλώ, μόνο τους παρατηρώ και χαμογελώ μέχρι τα αυτιά».
Οι «Αρραγείς Λέξεις» στηρίζονται στο εθελοντικό τους δυναμικό κι οποιοσδήποτε ενδιαφέρεται να ενταχθεί σ’ αυτό μπορεί απλά να επικοινωνήσει με την ομάδα μέσω mail ([email protected]), είτε μέσω της σελίδας της στο Facebook.
