“Είπαν ότι πρέπει να πεθάνω. Είπαν ότι έκλεψα την ανάσα άλλων ανθρώπων και τώρα πρέπει κι αυτοί να κλέψουν τη δική μου”.

“Για πρώτη φορά στη ζωή μου κάποιος με είχε δει. Κι εγώ τον αγάπησα, επειδή μ΄ έκανε να νιώθω πως ήμουν αρκετή”.

Τα Έθιμα Ταφής είναι το πρώτο μυθιστόρημα της Αυστραλέζας συγγραφέως Hannah Kent, με το οποίο κατόρθωσε να συγκριθεί με την Margaret Atwood. Γεννημένη στην Αδελαΐδα το 1985, βρέθηκε υπότροφη της λέσχης Ρόταρι στην Ισλανδία. Η παραμονή της στην χώρα αυτή την έφερε σ΄επαφή με παραδόσεις, μύθους και ιστορίες του τόπου που πυροδότησαν το συγγραφικό της ταλέντο και την οδήγησαν σε εξονυχιστική έρευνα στοιχείων που αξιοποίησε στο έργο της. Πέτυχε να ζωντανέψει την εποχή του 19ου αιώνα στην Ισλανδία, τις σκληρές και ιδιαίτερες συνθήκες ζωής, καθώς και τα διαχρονικά προβλήματα, ανάγκες και αγωνίες των ανθρώπων μέσα από την ιστορία της Άγκνες Μαγκνουσντότιρ, η οποία δίχασε την κοινωνία του 1829 και παρέμεινε στην μνήμη των ανθρώπων ως μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Όπως η ίδια τονίζει “το μυθιστόρημα αυτό γράφτηκε για να αποτυπώσει μια πιο διφορούμενη εικόνα αυτής της γυναίκας”, την οποία η κοινωνία της εποχής χαρακτήρισε”απάνθρωπη στρίγγλα, μάγισσα, φόνισσα”.

Με εξαιρετική λογοτεχνική μαεστρία αφηγήθηκε την δύσκολη ζωή της Άγκνες, η οποία καταδικάστηκε σε θάνατο για τη συμμετοχή στη δολοφονία του αγαπημένου της Νάταν Κέτιλσον. Με προσωπικούς μονολόγους της ηρωίδας, αλλά και με εξομολογήσεις στον εφημέριο Τότι – ο οποίος έμελλε να της συμπαρασταθεί και να της εμπνεύσει μετάνοια, μέχρι την εκτέλεση της θανατικής της καταδίκης- φωτίζει την προσωπικότητα και τον ψυχισμό της. Παράλληλα, αποτυπώνεται ανάγλυφα ο κοινωνικός περίγυρος, καθώς και οι αντιλήψεις των ανθρώπων, μέσα από την αντιμετώπιση των μελών της οικογένειας που τη φιλοξενεί μέχρι το τέλος της ζωής της. Η Μαργκρέτ είναι το μόνο πρόσωπο που θα σταθεί δίπλα στην Άγκνες με ειλικρινές, ανθρώπινο ενδιαφέρον. Θα προσφερθεί να ακούσει, να κατανοήσει και τελικώς να προσφέρει τη στήριξη που μπορούσε στην τραγική γυναίκα. Σ’ εκείνη, η Άγκνες αποκαλύπτει τη βαθιά, άνευ όρων αγάπη της προς τον Νάταν Κέτιλσον και την οδυνηρή διαδρομή της ζωής της, απέναντι στην οποία οι άνθρωποι στάθηκαν πάντα επικριτικοί και καταγγελτικοί. 

Η αφήγηση κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη, του δημιουργεί σκέψεις και προβληματισμούς, αλλά προπάντων συναισθήματα και συμπάθεια για την ηρωίδα, η οποία δεν είναι δυνατόν να χαρακτηρισθεί και να αξιολογηθεί αποκλειστικά και μόνο από τις πράξεις της, αλλά και από τις προθέσεις και τα κίνητρα της – όπως ακριβώς συμβαίνει με την ζωή όλων των ανθρώπων.

Η συγγραφέας είχε στην Ελλάδα την ευτυχία να συναντήσει συνδημιουργό του έργου της την εξαίρετη μεταφράστρια Μαρία Αγγελίδου, η οποία με ευαισθησία κατόρθωσε να αναπλάσει την ιστορία στη γλώσσα μας, δίνοντας ένα κορυφαίο δείγμα γλωσσικής αρτιότητας.

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Ελένη Κουνενή