Τα adaptations των βιβλίων είναι ένα θέμα πάντα επίκαιρο, συχνά αμφιλεγόμενο, αλλά προπάντων πολύ, πολύ ενδιαφέρον. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, που ο κεντρικός ρόλος των σκηνοθετών έχει παραμεληθεί από αυτόν των fans. Ποτέ άλλοτε η γνώμη του κοινού δεν είχε τόσο μεγάλη ισχύ όσο σήμερα. Πλέον πριν καν πουληθούν τα δικαιώματα των βιβλίων, οι fans έχουν επιλέξει dreamcast και ξέρουν απ’έξω και ανακατωτά τα αγαπημένα τους κεφάλαια ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίσουν και την παραμικρή αλλαγή στο σενάριο. Το όλο θέμα κλέβει λίγο από τη μαγεία των adaptations (αν και κάποια σίγουρα αξίζουν τις αρνητικές κριτικές) γιατί η ουσία τους είναι προσδίδουν μια διαφορετική ερμηνεία της ιστορίας του βιβλίου. Ένα adaptation δεν είναι απαραίτητα η πιστή μεταφορά του βιβλίου στον κινηματογράφο, μπορεί να αποτελεί τη μεταφορά μονάχα ενός κεφαλαίου του ή να χρησιμοποιεί μόνο τον τίτλο του.
Γι’αυτό το άρθρο επέλεξα μερικά adaptation βιβλίων που μου τράβηξαν το ενδιάφερον. Για αρχή, το βιβλίο/ταινία -αφορμή όλης αυτής της συζήτησης:
Gone Girl (Το Κορίτσι που Εξαφανίστηκε) της Gillian Flynn
Μία από τις ελάχιστες φορές που η ταινία είναι καλύτερη από το βιβλίο. Την συγγραφέα Gillian Flynn γνώρισα από το βιβλίο-ντεμπούτο της Αιχμηρά Αντικείμενα, το οποίο βρήκα φοβερά σκοτεινό, διαστροφικό και ξεκάθαρα εθιστικό. Από τα αστυνομικά εκείνα που σε κάνουν να φοβάσαι το ανθρώπινο μυαλό και την πρωτόγονη φύση του. Έχοντας αυτό για μέτρο σύγκρισης, όταν διάβασα Το Κορίτσι που Εξαφανίστηκε απογοητεύτηκα. Το βρήκα προβλέψιμο, αργό και καθόλου πρωτότυπο σε σχέση με τα προηγούμενα δύο που είχε γράψει. Αντίθετα, η ταινία με συγκλόνισε! Ο κύριος λόγος φυσικά είναι ο David Fincher, ας μην ξεχνάμε πως ο ίδιος άνθρωπος σκηνοθέτησε αριστουργηματικά και το Κορίτσι Με το Τατουάζ. Είναι ο λόγος που η ταινία κάλυψε όλα όσα έχανε το βιβλίο. Ήταν γρήγορη, έντονη, σκοτεινή και συνεχώς ανατρεπτική. Οι ηθοποιοί ήταν εξαιρετικοί, σίγουρα οι πρωταγωνιστές, αλλά ιδιαίτερα η Kim Dickens, που υποδυόταν την ντετέκτιβ και η Carrie Coon που έπαιζε την αδερφή του Nick. H ατμόσφαιρα ακροπατούσε στα όρια του θρίλερ και οι λήψεις ήταν απίστευτα υποβλητικές. Σου έκοβαν την ανάσα χωρίς να προδίδουν τίποτα, το μεγαλείο στον κινηματογράφο του Fincher. Μπορεί το βιβλίο να το βαθμολόγησα με τρία αστέρια, η ταινία όμως σίγουρα αξίζει για πέντε. (Μην ξεχάσεις να διαβάσεις τον Σκοτεινό Τόπο της Gillian Flynn, που θα έρθει σύντομα στους κινηματογράφους!)
The Great Gatsby (Ο Υπέροχος Γκάτσμπυ) του F.Scott Fitzgerald Wuthering Heights (Ανεμοδαρμένα Ύψη) της Emily Bronte
Έγραψα μαζί γι’αυτά τα δύο βιβλία, γιατί είναι δύο παλιά, κλασσικά μυθιστορήματα που μεταφέρθηκαν στη μεγάλη οθόνη με φοβερή πρωτοτυπία και ξεκάθαρη έμπνευση. Όταν έμαθα για πρώτη φορά πως τη μουσική επένδυση ολόκληρης της ταινίας Great Gatsby θα αναλάβει ο Jay-Z, δεν μπορούσα να αποφασίσω αν ήταν ότι χειρότερο είχω ακούσει…. ή ότι καλύτερο. Τελικά ήταν το δεύτερο! Βγάζει κάποιο νόημα το ότι η jazz ήταν στη δεκαετία του ’20 ότι είναι σήμερα η hip hop. Είναι από αυτά τα περίεργα πράγματα που για κάποιο ανεξήγητο λόγο λειτουργούν άψογα. Πιστεύω πως αυτό ήταν το όραμα του Fitzgerald: ατελείωτα πάρτυ, πανέμορφα κοστούμια και ένας Gatsby να ζωντανεύει στα μάτια του Leonardo Di Caprio. Σε έναν πολύ ποιο ήσυχο τόνο, το πιο πρόσφατο adaptation από τα Ανεμοδαρμένα Ύψη, γυρισμένο το 2011 με την Kaya Scodelario και τον James Howson, είναι ένα έργο τέχνης που δεν θυμίζει σε τίποτα την υπόθεση του γοτθικού αυτού μυθιστορήματος, αλλά καταφέρνει και προσδίδει την ατμόσφαιρα και το ύφος όλης της ιστορίας. Αποτελεί ουσιαστικά μία μεγάλη μεταφορά του πρώτο μισόυ του βιβλίου και παραλείπει το δεύτερο μισό, το τέλος. Ίσως πιο σημαντικό είναι ότι τον χαρακτήρα του Heathcliff ενσαρκώνει ένας μαύρος ηθοποιός. Γεγονός που δεν έχει ξανασυμβεί και μ’άρεσε πολύ, το βρήκα φοβερά εύστοχη ιδέα.
The Fault in Our Stars (Το Λάθος Αστέρι) του John Green The Perks of Being a Wallflower (Τα Πλεονεκτήματα του Να Είσαι στο Περιθώριο) του Stephen Chbosky
Λίγες είναι οι φορές που έχουν μεταφερθεί με επιτυχία τα ya novels στη μεγάλη οθόνη, κυρίως λόγω χαμηλού budget και PG13 συμβολαίων. Το The Fault in Our Stars είναι η εξαίρεση των εξαιρέσεων. Όχι μόνο ήταν απίστευτα πιστή στο ύφος και το γράψιμο του βιβλίου, αλλά κατάφερε να το κάνει με το ελάχιστο ποσό των 12 εκατομμυρίων δολαρίων. Ένα ποσό που κέρδισε πίσω, επί τριάντα φορές! Ένα πανέμορφο, οικείο και ζεστό βιβλίο με μία όμοιου επιπέδου ταινία. Το ίδιο budget, και ακόμη καλύτερους ηθοποιούς (Emma Watson, Logan Lerman, Ezra Miller) είχε το adaptation του Perks of Being a Wallflower, το οποίο όμως δεν γνώρισε αντίστοιχη εμπορική επιτυχία. Και κατά κάποιο τρόπο το προτιμώ. Ο συγγραφέας του βιβλίου αποφάσισε να σκηνοθετήσει και γράψει το σενάριο της ταινίας, στην οποία αν και παρέλειψε πολλά σημεία, έφερε στη ζωή όλους τους χαρατήρες του, ακριβώς όπως υπήρχαν στο μυαλό μου! Ένα ιδιαίτερου ύφους βιβλίο, που θα μπορούσε να ζωντανέψει μόνο από τον ίδιο το δημιουργό του.
