Λίγες μέρες πριν δέχτηκα ως δώρο γενεθλίων από μία καλή μου φίλη και συνάδελφο ένα βιβλίο του Alain de Botton με τίτλο «Η Μικρή φιλοσοφία του έρωτα». Αν και δεν είναι της προτίμησης μου τέτοιου είδους βιβλία (προτιμώ την αστυνομική λογοτεχνία), πάραυτα ο τρόπος που μίλαγε για αυτό το βιβλίο και ο ενθουσιασμός της για το πόσο την είχε βοηθήσει παλιότερα, με έπεισαν να το διαβάσω. Για την ακρίβεια την επόμενη ημέρα κι όλας…
Το βιβλίο, λοιπόν, περιγράφει τη σχέση ενός νεαρού άνδρα (του αφηγητή) και μιας γυναίκας της Χλόης. Ξεκινάει από την τυχαία συνάντηση τους σε μια πτήση από το Παρίσι προς το Λονδίνο, χαρτογραφώντας όλη την πορεία της ερωτικής τους σχέσης από το πρώτο φιλί ως τους καβγάδες και τη συμφιλίωση, από την οικειότητα και την τρυφερότητα ως την απομάκρυνση, την αγωνία και την πίκρα του χωρισμού. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ο Alain de Botton περιγράφει τι λένε οι φιλόσοφοι, οι συγγραφείς και οι καλλιτέχνες για την αγάπη. Αναφέρεται σε αυτήν από φιλοσοφική, ώριμη, ψυχολογική άποψη, συνδυάζοντας αποσπάσματα από φιλόσοφους και συγγραφείς, όπως τον Αριστοτέλη, τον Γκαίτε, τον Καντ, τον Μαρξ κ.ά, κάνοντας το ύφος του βιβλίου να θυμίζει φιλοσοφική πραγματεία, χωρίς όμως να ξεχνάει να βάλει και την δική του προσωπική οπτική, αλλά και το χιούμορ του και το σεβασμό προς τη νοημοσύνη των αναγνωστών του. Μετά από σχετική έρευνα που έκανα για τα βιβλία του, διαπίστωσα πως οι περισσότεροι κριτικοί τον έχουν αναγνωρίσει ως έξυπνη και ενδιαφέρουσα φωνή της βρετανικής λογοτεχνίας.
Μερικά αποσπάσματα που ξεχώρισα στο βιβλίο είναι τα εξής:
«…το ότι ερωτευόμαστε τόσο απότομα οφείλεται μάλλον στο ότι η διάθεση για έρωτα έχει εκδηλωθεί πριν δούμε το προσφιλές πρόσωπο-η ανάγκη επινοεί τη λύση της. Η εμφάνιση του προσφιλούς προσώπου δεν είναι παρά το δεύτερο στάδιο στην προγενέστερη (αλλά κατά κανόνα λανθάνουσα) ανάγκη να ερωτευτούμε. Η ερωτική μας πείνα αρπάζεται από τα δικά του χαρακτηριστικά και η λαχτάρα μας στεροποιείται πάνω του».
«Συνήθως υπάρχει κάποια στιγμή μαρξισμού στις περισσότερες σχέσεις (το σημείο στο οποίο γίνεται σαφές ότι ο έρωτας ανταποδίδεται) και η έκβαση της εξαρτάται από την ισορροπία ανάμεσα στην αγάπη και το μίσος που τρέφει καθένας για τον εαυτό του».
« …Τι έκανα και μου αξίζει έρωτας; Ρωτά ο ταπεινός΄ δεν μπορεί να έκανα κάτι. Τι έκανα και μου στερήθηκε ο έρωτας; Διαμαρτύρεται ο προδομένος, διεκδικώντας αλαζονικά την κτήση του δώρου που δεν δίνεται ποτέ από οφειλή. Και στα δύο ερωτήματα, αυτός που (καλείται να) προσφέρει τον έρωτα μπορεί μόνο να απαντήσει: Επειδή είσαι εσύ – απάντηση που ωθεί τον άλλο να αμφιταλαντεύεται επικίνδυνα και απρόβλεπτα μεταξύ μεγαλείου και κατάθλιψης.»
«Σύμφωνα με τον Όσκαρ Ουαιλντ, κάθε φορά που ερωτευόμαστε, απαιτείται να θριαμβεύσει η ελπίδα επί της αυτογνωσίας. Ερωτευόμαστε ελπίζοντας ότι δεν θα βρούμε στον άλλο όσα γνωρίζουμε ότι ενυπάρχουν σε μας: τη δειλία, την αδυναμία, την οκνηρία, την ανειλικρίνεια, τους συμβιβασμούς, την ωμή βλακεία. Κυκλώνουμε σε ένα ερωτικό σιρίτι τον καλό μας ή την καλή μας, και αποφασίζουμε πως, κατά κάποιον απροσδιόριστο τρόπο, ότι περικλείεται από αυτό δεν θα βαρύνεται από τα δικά μας ελαττώματα και άρα θα είναι αξιέραστο. Βρίσκουμε στο προσφιλές μας πρόσωπο μια τελειότητα που αδυνατούμε να την διακρίνουμε στον εαυτό μας και ελπίζουμε ότι, μέσω της ένωσης μας μαζί του, κάπως θα γίνει και θα καταφέρουμε να διατηρήσουμε (παρά τις αντενδείξεις της αυτογνωσίας μας) μια έστω επισφαλή πίστη στο ανθρώπινο γένος.»
Το βιβλίο μου φάνηκε πνευματώδες, αστείο, σοφιστικέ και γεμάτο διαφωτιστικές πληροφορίες. Εν ολίγοις, εμένα μου άρεσε πολύ και πιστεύω πως αξίζει να το διαβάσετε και εσείς.
Υ.γ. Κωνσταντίνα σε ευχαριστώ!