Αν και πολλές οργανώσεις για τον καρκίνο έχουν μετατοπίσει τις συστάσεις τους αναφορικά τις μηνιαίες αυτοεξετάσεις μαστού, εξακολουθεί να δίνεται έμφαση στην εξοικείωση των γυναικών με το τι είναι «φυσιολογικό» για το στήθος τους και τι όχι.

Γι’ αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό όταν κάνετε ντους, όταν ντύνεστε ή χαλαρώνετε στον καναπέ, να καλλιεργήσετε τη συνήθεια του περιοδικού ελέγχου της περιοχής, ώστε να μπορείτε να; έχετε μια αίσθηση του τι είναι φυσιολογικό κι έπειτα να μπορείτε να εντοπίσετε κάτι νέο ή μη φυσιολογικό που μπορεί να εμφανιστεί.

Υπάρχει, ωστόσο, ένα σημείο, το οποίο οι γυναίκες συχνά παραβλέπουν όταν κάνουν τον αυτοέλεγχο του στήθους τους, και δεν είναι άλλο από τις μασχάλες.

Η Δρ. Janet Yeh, επίκουρη καθηγήτρια στο NYU Grossman School of Medicine και επικεφαλής του τμήματος χειρουργικής ογκολογίας του μαστού στο NYU Langone Hospital-Brooklyn, θεωρεί ότι πολλές από εμάς ξεχνάμε αυτό το σημείο επειδή δεν το θεωρούμε μέρος του στήθους μας. Εντούτοις, όπως επισημαίνει, «είναι συνδεδεμένο με το στήθος, επομένως είναι σημαντικό να το ελέγξετε κι αυτό. Εάν έχετε καρκίνο του μαστού, συνήθως ξεκινάει πρώτα στο στήθος και στη συνέχεια εξαπλώνεται στους λεμφαδένες, αλλά έχουμε δει καταστάσεις όπου εμφανίζεται πρώτα στις μασχάλες ή μόνο εκεί. Είναι σπάνιο και ασυνήθιστο, αλλά σίγουρα συμβαίνει».

Τι είναι οι μασχαλιαίοι λεμφαδένες

Οι λεμφαδένες παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανίχνευση του καρκίνου.

Σύμφωνα με τον Δρ. Arif Kamal, επικεφαλής της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, «όταν ο καρκίνος του μαστού εξαπλώνεται, τείνει να επεκταθεί μέσω των κοντινών λεμφαδένων. Οι λεμφαδένες είναι κάτι σαν συστήματα των σημείων ελέγχου για τον “αυτοκινητόδρομο”, όπου ταξιδεύουν τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος στο σώμα. Όταν αυτή η περιοχή του σημείου ελέγχου μεγεθύνεται, δηλαδή όταν αισθάνεστε έναν λεμφαδένα στην περιοχή της μασχάλης σας διογκωμένο, μπορεί να σημαίνει ότι κάτι συμβαίνει».

Οι λεμφαδένες γενικά μεγεθύνονται όταν υπάρχει μόλυνση. Για παράδειγμα, οι λεμφαδένες στο λαιμό σας μπορεί να διογκωθούν όταν έχετε λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού.

«Οι διευρυμένοι λεμφαδένες μπορεί να έχουν το μέγεθος ενός πιο ευμεγέθους μπιζελιού ή μιας μικρής μπάλας», εξηγεί ο Kamal. Συνεπώς εάν ψηλαφήσουμε κάτι τέτοιο στην περιοχή της μασχάλης, θα πρέπει να το αναφέρουμε στον γιατρό μας.

Είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε εδώ, ότι όπως τα εξογκώματα στο στήθος, έτσι κι ένας πρησμένος λεμφαδένας ή ένα εξόγκωμα στην περιοχή της μασχάλης δεν είναι απαραίτητα σημάδι για κάτι πολύ σοβαρό, αλλά αυτό είναι κάτι που οπωσδήποτε θα πρέπει να αξιολογηθεί από κάποιον ειδικό επαγγελματία υγείας.

Πώς να ελέγξεις την περιοχή της μασχάλης 

Όσον αφορά στον τρόπο που εξετάζουμε την περιοχή της μασχάλης, οι γιατροί συνιστούν τα ίδια είδη τεχνικών που χρησιμοποιούμε για το στήθος μας.

Στεκόμαστε μπροστά στον καθρέφτη και κοιτάζουμε το στήθος μας από κοντά. Μπροστά, δεξιά και αριστερά, και συγκριτικά δεξιά με αριστερά: Δέρμα, σχήμα – μέγεθος και θηλές έχουν αλλαγές;

Πρώτα με τα χέρια στο πλάι.

Έπειτα με τα χέρια ψηλά.

Τέλος, με τα χέρια στη μέση και γέρνοντας λίγο προς τα εμπρός.

Η αυτοψηλάφηση γίνεται κατά προτίμηση όταν είμαστε ξαπλωμένες. Εναλλακτικά πολλές γυναίκες προτιμούν να αυτοεξετάζονται όρθιες στο μπάνιο. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να χρησιμοποιούνται τα δάκτυλα και όχι ολόκληρη η παλάμη, φροντίζοντας να εξετάζουμε με απαλές κινήσεις όλη την έκταση του μαστού και της μασχάλης.

Αφού σηκώσουμε ψηλά το χέρι, ξεκινάμε από το έξω μέρος του στήθους. Αρχικά κάνουμε ψηλάφηση μασχάλης, ψάχνοντας για διογκωμένους λεμφαδένες. Συνεχίζουμε με το έξω μέρος του στήθους, προχωρώντας προς τη θηλή. Τελειώνουμε σε ύπτια θέση, ψηλαφώντας το έσω μέρος του στήθους προς το στέρνο.

Επίσης, αυτό που πρέπει να προσέχουμε δεν είναι μόνο ο ίδιος ο ιστός του μαστού ή το επιφανειακό τμήμα, αλλά και το υποκείμενο θωρακικό τοίχωμα, δηλαδή το σημείο λίγο πάνω από το στήθος μέχρι εκεί που βρίσκεται η κλείδα. Συνεχίστε μέχρι τους λεμφαδένες στον λαιμό δίνοντας προσοχή σε τυχόν ανωμαλίες μέχρι τον λαιμό και τη μασχάλη.

Είναι σημαντικό βεβαίως, να αναγνωρίσουμε ότι μια αυτοεξέταση μαστού δεν αντικαθιστά την ανάγκη για τακτική μαστογραφία, καθώς μια μαστογραφία θα εξετάσει τα πράγματα με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια από ό,τι μια εξέταση που γίνεται από έναν ασθενή ή έναν γιατρό.