Όλοι γνωρίζουμε τις λίστες υποχρεώσεων, κάποιοι της τηρούν ευλαβικά ενώ άλλοι προτιμούν να μην τις έχουν στη ζωή τους.

Υπάρχει βέβαια λόγος για τον οποίο μια λίστα παραμένει ένα τόσο δημοφιλές εργαλείο παραγωγικότητας. Είτε θέλεις να μην ξεχάσεις τίποτα από τα ψώνια του σούπερ μάρκετ είτε να είσαι πάντα εντός των προθεσμιών στην εργασία σου, υπάρχει κάτι που σε ικανοποιεί όταν σημειώνεις κάτι και το σβήνεις στο τέλος της ημέρας.

Ωστόσο, οι λίστες υποχρεώσεων δεν έχουν μόνο θετικά σημεία. Σε μια εποχή που σε καταβάλλει η πίεση για παραγωγικότητα 24 ώρες το 24ωρο, 7 ώρες το 24ωρο, η ανάγκη να είσαι απασχολημένη συνεχώς και να ξεκαθαρίζεις τις εκκρεμότητές σου μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα εξάντλησης. Και ενώ οι λίστες υποχρεώσεων δεν είναι ο μόνος υπαίτιος, συμβάλλουν σε ένα ψυχολογικό φαινόμενο που τροφοδοτεί την παρόρμηση του να είναι απασχολημένη και λέγεται completion bias.

Ο ψυχολογικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την εμμονή μας ή πιο απλά τη φυσική μας τάση να θέλουμε να «τσεκάρουμε» πράγματα και να ολοκληρώσουμε εργασίες, το completion bias είναι ένα έμφυτο και βαθιά ριζωμένο φαινόμενο.

Όπως αναφέρει η ερευνήτρια Eva Krockow στο Psychology Today: «Η σημασία του να ολοκληρώνονται τα πράγματα είναι βαθιά ριζωμένη στη νοοτροπία των περισσότερων ανθρώπων. Πράγματι, φαίνεται ότι η ανάγκη αυτή έχει τις ρίζες της στους νευροβιολογικούς μηχανισμούς του εγκεφάλου, με την εμπειρία ολοκλήρωσης της εργασίας να οδηγεί σε μια απελευθέρωση της χημικής ουσίας της χαράς, της ντοπαμίνης».

Και ενώ το completion bias μπορεί να χρησιμεύσει ως χρήσιμο κίνητρο, μπορεί επίσης να προκαλέσει προβλήματα.

Αυτό συμβαίνει επειδή, το completion bias αφορά λιγότερο την εκτέλεση της εργασίας και περισσότερο την ολοκλήρωσή της. Αυτό μπορεί να σε κάνει για παράδειγμα να δώσεις περισσότερο βάρος στην ολοκλήρωση μικρών εργασιών και να αποφεύγεις τις πιο δύσκολες και χρονοβόρες. Με αυτόν τον τρόπο, το completion bias μπορεί να σε οδηγήσει να χρονοτριβείς σε σημαντικές εργασίες απλώς και μόνο επειδή θέλεις να βάλεις ένα τσεκ στα απλά πράγματα της λίστας σου, όπως το να βάλεις ένα πλυντήριο ή να στρώσεις το κρεβάτι.

Έτσι, αν έχεις προσθέσει ποτέ εργασίες που έχεις ήδη ολοκληρώσει στο κάτω μέρος της λίστας υποχρεώσεών σου απλά για να τις τσεκάρεις, θα ξέρεις σίγουρα για τι πράγμα μιλάμε. Και ενώ η ικανοποίηση από την ολοκλήρωση των εργασιών μπορεί να σε βοηθήσει να συνεχίζεις, μπορεί επίσης να σε κάνει να χάνεις το νόημα.

Λοιπόν, πώς μπορείς να τα βγάλεις πέρα στον κόσμο του completion bias;

Σύμφωνα με την Krockow, η απάντηση βρίσκεται στο να ξέρεις πώς να το διαχειριστείς.

“Ένας τρόπος για να εκμεταλλευτείς αυτό το φαινόμενο είναι να μάθεις από τα αποτελέσματα μελετών συμπεριφοράς και να κάνεις πιο αποτελεσματικές τις λίστες υποχρεώσεών σου” εξηγεί. «Η έρευνα σχετικά με την επιλογή εργασιών σε περιβάλλοντα γραφείου και δείχνει ότι ο προγραμματισμός λίγων και μικρών εργασιών για την αρχή της εργάσιμης ημέρας μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση του κινήτρου για τις μεγαλύτερες εργασίες που θα ακολουθήσουν».

Εάν δυσκολεύεσαι να ξεκινήσεις τις πιο δύσκολες εργασίες, η Krockow προτείνει να χρησιμοποιήσεις το completion bias προς οφελός σου, χωρίζοντάς τις σε μικρότερες εκκρεμότητες. «Ως αποτέλεσμα, θα μπορέσεις να επιλέγεις τα μεμονωμένα στοιχεία εργασιών σε όλη τη διάρκεια του ταξιδιού σου προς τον ευρύτερο στόχο», λέει. «Αυτό είναι πιθανό να σε κάνει να νιώθεις πιο ολοκληρωμένη και με κίνητρο σε κάθε βήμα της πρόκλησης».

Αν και είναι εύκολο να παρασυρθείς από την ικανοποίηση που σου δίνει να τσεκάρεις πράγματα, είναι σημαντικό να διατηρήσεις μια αίσθηση προοπτικής. Η διαδικασία της ολοκλήρωσης των εκκρεμοτήτων μπορεί να είναι εξίσου απολαυστική με το τελικό αποτέλεσμα, απλά πρέπει να δώσεις στον εαυτό σου τον χώρο και τη συγκέντρωση που χρειάζεσαι για να προχωρήσεις.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Μερικά χρήσιμα πράγματα που μπορείς να κάνεις όσο περιμένεις να βράσει το νερό στον βραστήρα σου