Πέρα από την εκλογική αναμπουμπούλα και τα αποτελέσματά της, ο πρώτος μήνας του 2015, προσωπικά, με βρήκε χωρίς την υποχρέωση του πολύ πρωινού ξυπνήματος. Αυτό σημαίνει ότι τις νύχτες είχα τη δυνατότητα να ρεφάρω ορισμένες από τις σημαντικές ταινίες που έχω αμελήσει να δω. Τις προάλλες λοιπόν αποφάσισα να δω το Serpico. Πρόκειται για την 5η κατά σειρά ταινία του Al Pacino το 1973, ο οποίος ενσαρκώνει τον Φρανκ Σέρπικο στην αληθινή ιστορία του τίμιου αστυνομικού που συγκρούεται με το διεφθαρμένο αστυνομικό κατεστημένο της Νέας Υόρκης. Ωραία ταινία, με την γοητεία της απλότητας και της ατμοσφαιρικής αργής πλοκής σε αντίθεση με τις αντίστοιχες σύγχρονες που στιγμές σε κάνουν να νιώθεις λίγο καθυστερημένος.

Ένας επιπλέον λόγος για να τη δεις είναι ότι το soundtrack υπογράφει ο Μίκης Θεοδωράκης. Η πραγματικά ταιριαστή μουσική σύνθεση που ακούγεται κυκλοφόρησε αργότερα μέσα από τον δίσκο “Μπαλάντες” το 1975 ως μελοποίηση των στίχων του Μανόλη Αναγνωστάκη στο ποίημα “Δρόμοι Παλιοί”. Πάρε μια γεύση…

Με αυτήν την αφορμή, σκέφτηκα να γράψω για κάποιες από τις διασκευές που έχουν κυκλοφορήσει κορυφαίοι καλλιτέχνες του παγκόσμιου μουσικού στερεώματος πάνω στις μελωδίες του Μίκη Θεοδωράκη.

Ξεκινάμε με την εμβληματική γαλλίδα τραγουδίστρια Edith Piaf. (Αρκετά πράγματα για τη ζωή, την καριέρα και το ιδιαίτερο ταμπεραμέντο της μπορείς να δεις στην ταινία «Ζωή Σαν Τριαντάφυλλο» του 2007 με πρωταγωνίστρια τη Marion Cotillard). Το 1962,  η Piaf ερμηνεύει συγκλονιστικά την “Όμορφη Πόλη” του Θεοδωράκη σε στίχους του Jacques Plantes στα πλαίσια της ταινίας του Raymond Rouleau “Les Amants de Teruel”. H υπόθεση περιγράφει τον καταδικασμένο τραγικό έρωτα δύο νέων σύμφωνα με το μύθο των “Εραστών του Teruel”, μια πόλη της Αραγονίας, όπου και διαδραματίζεται η ιστορία. Παρότι δεν έχω δει την ταινία (θα την βάλω στο πρόγραμμα), είμαι σίγουρος ότι η μουσική υπόκρουση της προσφέρει υποβλητικότητα.

Το πρωτότυπο τραγούδι, που έχει αποδοθεί από πληθώρα ελλήνων καλλιτεχνών, γράφτηκε τη δεκαετία του 50, πρωτοηχογραφήθηκε το 1960, ενώ οι στίχοι ανήκουν στον αδερφό του Μίκη, Γιάννη Θεοδωράκη.

Το ίδιο κομμάτι έχει διασκευαστεί επίσης από την σπουδαία πορτογαλίδα Dulce Pontes, η οποία το μετουσιώνει σε ένα από τα fados (παραδοσιακά πορτογαλικά τραγούδια με μελαγχολική μουσική και ερωτικούς/κοινωνικούς στίχους). Θα το βρεις στο album της “Ο coraηao tem tres portas“ από το 2006 με τίτλο “Os Amantes“.

Επόμενη στάση στο 1970 και στο album “Something” της Shirley Bassey (θα την ξέρεις σίγουρα από τα soundtrack του James Bond).

Εκεί συμπεριλαμβάνεται η διασκευή στο τραγούδι “Το Γελαστό Παιδί”, ένα μελοποιημένο ποίημα του Ιρλανδού ποιητή Brendan Beham, το οποίο μεταφράστηκε από το Βασίλη Ρώτα και μελοποιήθηκε από το Θεοδωράκη το 1961 για τις ανάγκες του θεατρικού έργου “Ένας Όμηρος”. Αργότερα, ερμηνεύθηκε από την Ντόρα Γιαννακοπούλου και κυρίως από τη Μαρία Φαραντούρη.

 Όταν το ακούγαμε στις σχολικές γιορτές, η αλήθεια είναι πως δεν ξέραμε ότι το πρωτόλειο έργο γράφτηκε προς τιμήν του Michael Collins, ενός από τους μεγαλύτερους ηγέτες του ιρλανδικού απελευθερωτικού κινήματος (IRA) κατά των Βρετανών. Ο Collins σκοτώθηκε τον Αύγουστο του 1922 από τους σκληροπυρηνικούς μαχητές του IRA εξαιτίας της συνθήκης που είχε υπογράψει με τους Βρετανούς και  έδινε ανεξαρτησία στη νότια Ιρλανδία αλλά όχι στην Βόρεια.

Η ουαλή Shirley Bassey από την άλλη το τιτλοφορεί “Life goes on”, δίνει μια τελείως διαφορετική διάσταση στο κομμάτι και τραγουδάει με φιλοσοφική διάθεση για την ματαιότητα και το ευμετάβλητο της ζωής. Το φέρνει εντελώς στα μέτρα της και δεν το αναγνωρίζεις με την πρώτη. Δοκίμασε…

Τέλος, γυρίζουμε τον χρόνο πίσω στο 1958 και στη μουσική σύνθεση που έγραψε ο Θεοδωράκης για την ταινία του Michael Powell “Honeymoon”. Σαν τραγούδι το ξέρεις, δεν είναι άλλο από το “Aν θυμηθείς στο όνειρό μου” που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα το 1960 με στίχους του Νίκου Γκάτσου και πρώτη ερμηνεύτρια τη Γιοβάννα και πολλούς άλλους στη συνέχεια. Το κομμάτι στη ταινία ακούστηκε σε στίχους του William Sansom και ερμηνεία του Marino Marini and his Quartet. Η συγκεκριμένη εκτέλεση προκάλεσε το ενδιαφέρον των Beatles με αποτέλεσμα να την ηχογραφήσουν κι ίδιοι στα στούντιο του BBC το 1963 και να συμπεριληφθεί πολύ αργότερα στο album  “Live at the BBC”. Τα “σκαθάρια” το κάνουν ακόμα πιο ανάλαφρο (για το μήνα του μέλιτος μιλάει άλλωστε), ενώ οι ελληνικές εκτελέσεις, μαζί με την καλοκαιρινή αύρα, κουβαλάνε και μια γλυκόπικρη αίσθηση έχω την εντύπωση.

Διάλεξα ορισμένες μόνο από τις συνθέσεις που έχουν διασκευαστεί, ωστόσο τα δικά μου συμπεράσματα προκύπτουν αβίαστα και είναι τα εξής δύo: Ο Θεοδωράκης ήταν ολόκληρος μουσικός πλανήτης και η μουσική είναι μια σαν ένα συμπαντικό διαπλανητικό δίκτυο.