Μπορεί ήδη να γνωρίζεις για τις κοινές αιτίες ημικρανίας όπως το άγχος, η έλλειψη ύπνου, τα οπτικά ερεθίσματα, οι ορμονικές αλλαγές κ.α. Ήξερες όμως ότι η διατροφή μπορεί να επηρεάσει τις ημικρανίες;
Τα αίτια των ημικρανιών θεωρείται ότι αποτελούν συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει διαπιστωθεί πως ορισμένοι διατροφικοί παράγοντες ενοχοποιούνται κατά ένα ποσοστό για την εκδήλωση ημικρανίας.
Ας ρίξουμε λοιπόν μια ματιά στους πιο συνηθισμένους διατροφικούς «υπόπτους».
Καφεΐνη
Τόσο η στέρηση όσο και η υπερβολική κατανάλωση της καφεΐνης έχουν συσχετιστεί με τις ημικρανίες. Ωστόσο, η συσχέτιση αυτή είναι πολύπλοκη και τα αποτελέσματα των ερευνών αντιφατικά. Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι η υψηλή πρόσληψη καφεΐνης μπορεί να προκαλέσει την εκδήλωση ημικρανίας.
Από την άλλη, σύμφωνα με το American Migraine Foundation, η καφεΐνη μπορεί πραγματικά να βοηθήσει να σταματήσουν οι επερχόμενες κρίσεις ημικρανίας και να προσφέρει ανακούφιση από τον πονοκέφαλο με περιστασιακή χρήση. Εξάλλου δεν είναι τυχαίο ότι πολλά φάρμακα που έχουν σχεδιαστεί για την καταπολέμηση των πονοκεφάλων περιέχουν ως ενεργό συστατικό την καφεΐνη.
Δεδομένου ότι η ποσότητα της καφεΐνης ποικίλλει στα διάφορα ποτά και τρόφιμα, όπως η σοκολάτα, το τσάι, ο καφές, τα αναψυκτικά τύπου Cola κ.α καλό θα ήταν να ελέγχεις την καθημερινή χρήση αυτών των προϊόντων.
Αλκοόλ
Το αλκοόλ θεωρείται ένας από τους πιο κοινούς πυροδότες ημικρανίας. Σύμφωνα με μια μελέτη, πάνω από το 35% των συμμετεχόντων με ημικρανία ανέφεραν ότι το αλκοόλ ήταν ένα από τα κοινά τους ερεθίσματα. Ιδίως το κόκκινο κρασί αναφέρθηκε ως έναυσμα σε ποσοστό μεγαλύτερο από το 77% των συμμετεχόντων. Το κόκκινο κρασί περιέχει τυραμίνη, θειώδη, ισταμίνη και φαινόλες, ουσίες που ενοχοποιούνται για την εμφάνιση ημικρανίας.
Εκτός από τα συγκεκριμένα συστατικά το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση, η οποία συμβάλλει σημαντικά στην εμφάνιση ημικρανίας.
Τυρί
Αυτή η λιχουδιά μπορεί επίσης να αποτελέσει έναυσμα για συμπτώματα ημικρανίας. Και πάλι, ο ένοχος είναι η τυραμίνη. Τα τυριά, και ειδικότερα τα παλαιωμένα, όπως τσένταρ, μοτσαρέλα, παρμεζάνα, ροκφόρ, γραβιέρα, κασέρι, γκούντα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε τυραμίνη.
Επεξεργασμένα κρέατα και αλλαντικά
Περίπου το 5% των ατόμων με ημικρανίες μπορεί να εμφανίσουν πονοκέφαλο ώρες ή και λεπτά μετά την κατανάλωση επεξεργασμένων προϊόντων κρέατος. Αυτός ο τύπος πονοκεφάλου έχει ονομαστεί «hot dog headache».
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα νιτρώδη, μια ομάδα συντηρητικών που βοηθούν στη διατήρηση του χρώματος των επεξεργασμένων κρεάτων και συμβάλλουν στη γεύση τους ενοχοποιούνται για την πρόκληση ημικρανιών. Τα επεξεργασμένα κρέατα που περιέχουν νιτρώδη είναι τα λουκάνικα, τα αλλαντικά, τα καπνιστά κρέατα, καθώς οι κονσέρβες κρέατος.
Σοκολάτα
Ερευνητικά δεδομένα συνδέουν την κατανάλωση σοκολάτας με την εκδήλωση ημικρανίας, γεγονός που αποδίδεται σε συστατικά όπως η θεοβρωμίνη, η καφεΐνη, η τυραμίνη και η φαινυλαλανίνη, ουσίες με αγγειοσυσπαστικές ιδιότητες. Το 22% όσων εμφανίζουν ημικρανία αναφέρουν την σοκολάτα ως το πιο κοινό έναυσμα για κρίσεις ημικρανίας.
Όξινο γλουταμινικό νάτριο (MSG)
Το γλουταμινικό μονονάτριο (MSG) αποτελεί ένα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα πρόσθετα τροφίμων. Όταν προστίθεται στα τρόφιμα δίνει την έντονα συμπυκνωμένη γευστική πληρότητα, γνωστή ως umami.
Στα ιαπωνικά ο όρος umami σημαίνει «καλή γεύση» ή «νοστιμιά» και αποτελεί την πέμπτη βασική γεύση μετά το ξινό, το πικρό, το γλυκό και το αλμυρό. Πρόκειται για μια γεύση μεταξύ αλμυρού και καπνιστού, η οποία προσδίδει μια βελούδινη αίσθηση στη γλώσσα, διεγείροντας ευχάριστα τον ουρανίσκο.
To MSG αποτελεί πρόσθετο πικάντικων κατεψυγμένων, ξηρών ή κονσερβοποιημένων κρεάτων και ψαρικών. Χρησιμοποιείται επίσης σε σάλτσες και σούπες, ενώ είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στην Κινέζικη, Κορεάτικη και Ιαπωνική κουζίνα όπου χρησιμοποιείται και ως επιτραπέζιο καρύκευμα.
Σύμφωνα με το American Migraine Foundation μπορεί να προκαλέσει σοβαρά επεισόδια ημικρανίας στο 10 -15% των ατόμων με ημικρανία.
Αφυδάτωση
Περίπου το 1/3 των ατόμων με ημικρανία αναφέρουν ότι η αφυδάτωση είναι ένα έναυσμα και για μερικούς, ακόμη και η παραμικρή ένδειξη αφυδάτωσης μπορεί να είναι ο γρήγορος δρόμος για τον εξουθενωτικό πόνο στο κεφάλι. Επίσης έχει φανεί πως η έγκαιρη πρόσληψη υγρών κατά το πρώτο ημίωρο εμφάνισης των συμπτωμάτων μπορεί να δράσει βοηθητικά.
Η αφυδάτωση επηρεάζει το σώμα σε όλα τα επίπεδα και μπορεί να προκαλέσει ζάλη, σύγχυση ακόμη και να γίνει επείγουσα ιατρική κατάσταση.
Παράλειψη γευμάτων
Τα μεγάλα χρονικά διαστήματα μεταξύ των γευμάτων μπορεί να προκαλέσουν κρίσεις ημικρανίας ή να προκαλέσουν πιο έντονους πονοκεφάλους λόγω των χαμηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Ως εκ τούτου μπορεί να προκληθεί υπογλυκαιμία. Ένα από τα κυριότερα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας είναι η ημικρανία.
Για το λόγο αυτό, συστήνεται η κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων, τα οποία να μην απέχουν χρονικά μεταξύ τους περισσότερο από 4 ώρες.
Άλλες τροφές που έχουν ενοχοποιηθεί για την πρόκληση ημικρανιών είναι:
- Η ασπαρτάμη και άλλες τεχνητές γλυκαντικές ουσίες.
- Τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη όπως το σιτάρι, το κριθάρι και η σίκαλη σε άτομα με δυσανεξία στην γλουτένη.
- Ορισμένα φρούτα όπως μπανάνες, δαμάσκηνα, σμέουρα, ακτινίδιο, ανανάς και εσπεριδοειδή ( πορτοκάλια, λεμόνια, γκρέιπφρουτ).
- Προϊόντα με μαγιά.
- Τα κρεμμύδια.
- Φιστίκια και φυστικοβούτυρο,
Να θυμάσαι:
Η ευαισθησία σε κάθε τρόφιμο είναι σημαντικό να εξετάζεται σε ατομικό επίπεδο, καθώς μπορεί να υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των ατόμων. Ακόμη και άτομα της ίδιας οικογένειας, που μοιράζονται την ίδια γενετική προδιάθεση για την ημικρανία, τελικά μπορεί να εμφανίζουν σημαντικές διαφορές ως προς την ένταση, τη συχνότητα και την διάρκεια εμφάνισής της.
Οι τροφές που μπορεί να προκαλέσουν ημικρανία σε ένα άτομο, δεν σημαίνει ότι θα προκαλέσουν και σε κάποιον άλλο. Επιπλέον, η ευαισθησία του καθενός στις τροφές μπορεί να επηρεάζεται και από πολλούς παράγοντες, όπως άγχος, κούραση, ανεπαρκής ύπνος κ.α.
Καλό θα ήταν λοιπόν, να κρατάς ένα ημερολόγιο, στο οποίο θα γράφεις τα τρόφιμα που κατανάλωσες πριν την πρόκληση της ημικρανίας, καθώς και άλλους δυνητικούς παράγοντες. Με αυτόν το τρόπο θα μπορείς να βρεις τις πιθανές «ένοχες» τροφές της ημικρανίας σου και να την ελέγχεις καλύτερα αποφεύγοντας αυτές τις τροφές.