Στις 6 Φεβρουαρίου, από το 2012 και για κάθε έτος, έχει οριστεί η Διεθνής Ημέρα Μηδενικής Ανοχής για τον Ακρωτηριασμό των Θηλυκών Γεννητικών Οργάνων από τα Ηνωμένα Έθνη.

Αξίζει, βέβαια, να διευκρινίσουμε ότι ως θηλυκά γεννητικά όργανα ορίζονται ο κόλπος και το αιδοίο (που μπορεί να έχουν και trans, intersex ή non binary άτομα) και ότι ως ακρωτηριασμός των θηλυκών γεννητικών οργάνων ορίζονται όλες οι διαδικασίες που περιλαμβάνουν αλλοίωση ή τραυματισμό του κόλπου ή του αιδοίου, καθώς και μερική ή ολική αφαίρεση των εξωτερικών γεννητικών οργάνων για μη ιατρικούς λόγους.

Οι πρακτικές αυτές, αναγνωρίζονται διεθνώς ως παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της υγείας και της ακεραιότητας κοριτσιών, γυναικών και άλλων ανθρώπων που έχουν γεννηθεί με αιδοίο και κόλπο.

Παρά το γεγονός, όμως, ότι αναγνωρίζεται διεθνώς ως παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο ακρωτηριασμός αυτός έχει πραγματοποιηθεί σε τουλάχιστον 200 εκατομμύρια άτομα σε 31 χώρες (σε τρεις ηπείρους), με περισσότερα από τα μισά από αυτά να ζουν στην Αίγυπτο, την Αιθιοπία και την Ινδονησία. Στις χώρες αυτές γεννιούνται, με βάση τη UNICEF, το ένα τρίτο των κοριτσιών παγκοσμίως. Ακόμα, με βάση τα Ηνωμένα Έθνη, ο μη ιατρικός αυτός ακρωτηριασμός αποτελεί κοινή πρακτική για αρκετούς πληθυσμούς μεταναστών που ζουν στη Δυτική Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.

Ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων πραγματοποιείται συχνότατα από μικρή ηλικία, συνήθως κάτω από την ηλικία των 15 ετών και μέχρι και τη βρεφική ηλικία, και τα άτομα που υπόκεινται σε αυτόν αντιμετωπίζουν βραχυπρόθεσμες επιπλοκές όπως έντονο πόνο, σοκ, υπερβολική αιμορραγία, λοιμώξεις (που μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στο θάνατο) και δυσκολία στην ούρηση, αλλά και μακροπρόθεσμες συνέπειες για τη σεξουαλική και αναπαραγωγική και ψυχική τους υγεία.

Με βάση τον Οργανισμό Σεξουαλικής και Αναπαραγωγικής Υγείας των Ηνωμένων Εθνών (UNFPA) εκτιμάται ότι, εξαιτίας της πανδημίας της COVID-19, θα υπάρξουν έως και 2 εκατομμύρια περιπτώσεις ακρωτηριασμού του αιδοίου έως το 2030, οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Αυτό συμβαίνει γιατί πολλές χώρες βιώνουν μια «κρίση μέσα στην κρίση» λόγω της πανδημίας, κάτι που οδηγεί, μεταξύ άλλων, και στην ισχυροποίηση τέτοιων πρακτικών παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Παράλληλα, υπολογίζεται ότι πάνω από 4 εκατομμύρια άτομα κάθε χρόνο βρίσκονται σε κίνδυνο να υποστούν ακρωτηριασμό του αιδοίου τους. Όπως υπολογίστηκε από την UNFPA το κόστος για την πρόληψη και αποφυγή εφαρμογής του μη ιατρικού αυτού ακρωτηριασμού, υπολογίζεται ότι αντιστοιχεί σε 95 δολάρια το έτος κατ’ άτομο.

Η ιατρικοποίηση του ακρωτηριασμού του αιδοίου

Ένα ακόμη ανησυχητικό γεγονός, είναι η τάση που υπάρχει τα τελευταία χρόνια για ιατρικοποίηση του ακρωτηριασμού του αιδοίου, κατά την οποία η πρακτική αυτή εφαρμόζεται πλέον από ιατρικό προσωπικό. Μάλιστα, υπολογίζεται πλέον ότι περίπου ένα στα τέσσερα άτομα που έχουν υποστεί ακρωτηριασμό του αιδοίου τους (περίπου 52 εκατομμύρια άτομα σε όλο τον κόσμο) υποβλήθηκαν σε αυτόν από εγκεκριμένο ιατρικό προσωπικό. Η ιατρικοποίηση αυτή, όχι μόνο παραβιάζει την ιατρική δεοντολογία, αλλά ενέχει επίσης τον κίνδυνο να νομιμοποιήσει την πρακτική και να δώσει παράλληλα την εντύπωση ότι ο ακρωτηριασμός του αιδοίου για μη ιατρικούς λόγους είναι αποδεκτός και ασφαλής για την ανθρώπινη υγεία.

Το παγκόσμιο πρόγραμμα για την επιτάχυνση της εξάλειψης του ακρωτηριασμού των θηλυκών γεννητικών οργάνων

Από το 2008, η UNFPA, από κοινού με τη UNICEF, ηγείται του μεγαλύτερου παγκόσμιου προγράμματος για την επιτάχυνση της εξάλειψης του ακρωτηριασμού των θηλυκών γεννητικών οργάνων. Το κοινό πρόγραμμα επικεντρώνεται επί του παρόντος σε 17 χώρες στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή και υποστηρίζει επίσης περιφερειακές και παγκόσμιες πρωτοβουλίες. Πέρα από τις 17 αυτές χώρες (Μπουρκίνα Φάσο, Τζιμπουτί, Αίγυπτος, Ερυθραία, Αιθιοπία, Γκάμπια, Γουινέα, Γουινέα-Μπισάου, Κένυα, Μάλι, Μαυριτανία, Νιγηρία, Σενεγάλη, Σουδάν, Σομαλία, Ουγκάντα και Υεμένη), το πρόγραμμα υποστηρίζεται από τις κυβερνήσεις της Αυστρίας, της Γαλλίας, της Ισλανδίας, της Ιταλίας, του Λουξεμβούργου, της Νορβηγίας, της AECID (Ισπανία), της Σουηδίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, καθώς και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Με τα χρόνια, αυτή η συνεργασία έχει σημειώσει σημαντικές νίκες. Για παράδειγμα, περισσότεροι από 2,8 εκατομμύρια άνθρωποι συμμετείχαν σε δημόσιες δηλώσεις για την εξάλειψη της πρακτικής αυτής, ενώ ο αριθμός των κοινοτήτων που δημιούργησαν δομές επιτήρησης για την παρακολούθηση παιδιών και εφήβων που κινδυνεύουν από αυτή, διπλασιάστηκε, με αποτέλεσμα να προστατευτούν 213.774 άτομα από το να υποβληθούν στην πρακτική.

Τέλος, υπολογίζεται ότι, χάρη στις δράσεις και την κινητοποίηση που υπάρχει πλέον ενάντια στον μη ιατρικό ακρωτηριασμό του αιδοίου η πιθανότητα να υποβληθεί σε τέτοιες πρακτικές ένα παιδί έχει μειωθεί κατά ένα τρίτο.

Με το hashtag #EndFGM, ο ΟΗΕ και η UNICEF μας καλούν να λάβουμε μέρος στην εκστρατεία για την ημέρα μηδενικής ανοχής για τον ακρωτηριασμό των θηλυκών γεννητικών οργάνων. Μάθε περισσότερα εδώ.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Παρθενορραφή: Η επέμβαση που πραγματοποιείται μέχρι και στις μέρες μας