Το «
Όλα Είναι Μάταια» του
Δημήτρη Κανέλλη είναι ένα βιβλίο – οδηγός για τον σύγχρονο νέο Έλληνα εργαζόμενο. Μία διαφορετική αποτύπωση της εργασιακής ψυχολογίας και καθημερινότητας στην Ελλάδα.
“Υπάρχει νομίζω” μας απαντά ο Δημήτρης “μια έντονη σύνδεση με το λατινικό Memento Mori που χρησιμοποιήθηκε κι από Ρωμαίους Αυτοκράτορες ως μια υπενθύμιση της θνητότητας. “Θυμήσου η ζωή τελειώνει, οπότε φρόντισε να κάνεις σπουδαία πράγματα”. Το σπουδαίο βέβαια για τον καθέναν μας είναι διαφορετικό. Γι’ αυτό κι ο υπότιτλος του βιβλίου είναι
κάνε ό,τι αγαπάς. At the end of the day, ξέρεις τι σε κάνει χαρούμενο-η κι αυτό πρέπει να κάνεις.” λέει ο συγγραφέας του πορτοκαλί βιβλίου που βλέπεις παντού στα social τελευταία
Γιατί στο σημείωμα σου εξηγείς για το ύφος που έγραψες το βιβλίο. Γιατί όφειλες αυτή την εξήγηση σε μία εποχή που διαβάζουμε κυρίως και περισσότερο αυτό το ύφος στα social media;
Το disclaimer νομίζω έγινε γιατί έχω κάνει την συνειδητοποίηση πως δεν ζούνε όλοι οι άνθρωποι μέσα στα Social Media ούτε είναι υποχρέωσή τους να γνωρίζουν τι συμβαίνει εντός αυτών. Πολλές φορές πιστεύουμε πως επειδή παρακολουθούμε κάτι οι ίδιοι ή ο κύκλος μας σημαίνει πως το ξέρουν όλοι ή το παρακολουθούν όλοι.
Αυτό απέχει αρκετά από την πραγματικότητα. Αντίστοιχα, ένα μη ακαδημαϊκό ύφος όπως αυτό στο οποίο γράφτηκε το βιβλίο για έναν χρήστη που απέχει από τα κοινωνικά δίκτυα ίσως είναι κάτι καινούργιο που ίσως του φανεί και απότομο.
Γιατί επέλεξες τους στίχους του Μad World πριν ξεκινήσεις το πρώτο κεφάλαιο;
Το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου ονομάζεται “Η κατάσταση σήμερα”. Σε κάθε κεφάλαιο, πριν ξεκινήσει, ήθελα να βάζω κάποιους σχετικούς στίχους για να ταυτιστεί ο αναγνώστης. Η ερώτηση είναι με ποιο τραγούδι θα μπορούσες να περιγράψεις αυτό που βιώνουμε σήμερα στην εργασιακή κατάσταση άραγε;
Οι περισσότεροι άνθρωποι όταν τους ρωτάς “πώς πάει η δουλειά;” απαντάνε μια τρέλα, μια παράνοια. Ένας χαμός γίνεται. Άστα άστα τι να σου λέω. Και νομίζω υπάρχουν και πολλές στιγμές που μέσα στον χαμό σταματάς και συνειδητοποιείς ότι δεν θα τελειώσει ποτέ αυτός ο πανικός. Ότι δεν έχεις άλλη επιλογή.
Γι’ αυτό αποφάσισα να πάμε με Mad World, ένα τραγούδι που έγινε κυρίως γνωστό μέσα από την ταινία Donnie Darko και περιέχει τον στίχο “Bright and early for the daily races, Going nowhere, going nowhere”
Δεν γίνεται να μην ταυτιστούμε μ’ αυτό!
Γιατί σιχαινόμαστε τις Δευτέρες λες;
Οι Δευτέρες δεν φταίνε σε τίποτα. Σιχαινόμαστε τις Δευτέρες προκαταβολικά για όλη την εβδομάδα. Είναι το γνωστό meme από το GTA “Ah shit here we go again”. Αυτό ακριβώς είναι οι Δευτέρες. Βέβαια, πρέπει κάποια στιγμή να παραδεχτούμε στον εαυτό μας πως παίζει ρόλο και τι δουλειά κάνουμε. Όχι ότι ποτέ θα φτάσουμε σ’ ένα σημείο να πανηγυρίζουμε που σηκωθήκαμε Δευτέρα πρωί για να πάμε δουλειά. Αλλά αν κάνεις κάτι που γουστάρεις και σ’ αρέσει, συνήθως μπορείς να την παλέψεις και καλύτερα. Αλλάζει όλη η ψυχολογία σου συνολικά για τα πάντα.
Γιατί είναι η κατάσταση έτσι σήμερα;
Νομίζω είναι αρκετά χειρότερη. Έχουμε μπει σ’ ένα καλούπι που κρίνουμε την αγορά εργασίας μόνο από έναν δείκτη, την ανεργία. Είναι έτσι όμως τα πράγματα;
Αρκεί να έχεις απλά δουλειά; Ακόμα κι αν δουλεύεις 12ώρα και δεν υπάρχει καμία γραμμή που να διαχωρίζει την ζωή από την εργασία. Σημασία έχει να δουλεύεις για να ζεις. Να κάνεις ταξίδια, να αγοράζεις προϊόντα ή υπηρεσίες που σε κάνουν ευτυχισμένη-ο και ό,τι άλλο θες που σε κάνει να απολαμβάνεις την ζωή.
Όταν φτάνουμε σε σημείο να ζούμε για να δουλεύουμε νομίζω χάνουμε εντελώς το νόημα.
Γιατί συμβιβαζόμαστε με τα μέτρια;
Συμβιβαζόμαστε γενικότερα. Επηρεαζόμαστε πολύ από το κοντινό περιβάλλον και μας μεταφέρουν τα άγχη τους και τις ανασφάλειες τους.
Προφανώς μερικές φορές χρειάζεται. Αλλά τις περισσότερες φορές λειτουργεί αρνητικά πιστεύω. Θέλουμε να πιστέψουμε στον εαυτό μας και να κάνουμε πράγματα αλλά μας κόβουν τα φτερά.
Ο συμβιβασμός είναι καλός κατά την γνώμη μου όταν θέλουμε να εστιάσουμε σε άλλους τομείς της ζωής μας όπως προσωπικές σχέσεις. Κι ακόμα σ’ αυτήν την περίπτωση ίσως για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Βέβαια, δεν χρειάζεται να είμαστε απόλυτοι. Στόχος είναι ο καθένας να κάνει αυτό που αγαπάει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Μόνο αυτό έχει ουσία.
Γιατί σπουδάζουμε λάθος σχολές και διαλέγουμε επαγγέλματα για τα οποία δεν είμαστε διατεθειμένοι να δουλέψουμε πραγματικά ποτέ;
Η επιλογή λάθος σχολής στην Ελλάδα νομίζω είναι πολύ μεγάλο κεφάλαιο. Όπως επίσης και η μη σύνδεση της σχολής που θα σπουδάσουμε με την αγορά εργασίας.
Πρακτικά, δεν γνωρίζουμε τι θέλουμε να κάνουμε όταν μπαίνουμε σε μια σχολή και δεν γνωρίζουμε πως εφαρμόζονται οι σπουδές μας όταν αποφοιτούμε από την σχολή.
Στην επιλογή σχολής, επηρεαζόμαστε κυρίως από τους γονείς μας που έχουν την ανασφάλεια “το παιδί να σπουδάσει κάτι που θα βρει δουλειά” και πολλές φορές δεν πάμε με αυτό που πρακτικά θέλουμε.
Πέρα από αυτό βέβαια, για να μην κατηγορούμε και τους γονείς για όλα, παίζουν ρόλο κι οι επιρροές μας. πχ βλέπουμε Suits και λέμε τι ωραία κι εγώ θέλω να γίνω δικηγόρος. Προφανώς, η πραγματικότητα απέχει χιλιόμετρα από αυτά που βλέπουμε.
Γιατί είμαστε πτυχιολάγνος λαός ενώ παράλληλα δεν έχουμε όρεξη για να μάθουμε νέα πράγματα;
Είμαστε πτυχιολάγνος γιατί μας κάνουν πλύση εγκεφάλου ότι αν έχεις μια σχολή, αυτομάτως θα έχεις κι ένα εύκολο εισόδημα για όλη σου την ζωή. Αυτό μπορεί να ήταν αλήθεια πριν 30 χρόνια αλλά σίγουρα δεν ισχύει πια. Πλέον, άνθρωποι με πτυχίο και μεταπτυχιακό μπορεί να δυσκολευτούν να βρουν μια βασική εργασία.
Οι συνθήκες και το επαγγελματικό τοπίο έχει αλλάξει εντελώς. Ο μόνος τρόπος να αυξήσεις την επαγγελματική σου αξία είναι να μη μείνεις στάσιμος. Να μαθαίνεις συνεχώς νέα πράγματα και κυρίως να βγάζεις τον εαυτό σου από το comfort zone. Ακούγεται κλισέ αλλά είναι η μεγαλύτερη αλήθεια. Το βόλεμα είναι εύκολο. Το δύσκολο είναι να βάζεις συνεχώς προκλήσεις στον εαυτό σου για να γίνεσαι συνεχώς μια καλύτερη έκδοση σου.
Γιατί παίρνουμε τόσο σοβαρά τη δουλειά ενώ απλά είναι ένα μόνο κομμάτι ανάμεσα σε άλλα 5 της ζωής μας;
Έχουμε φτάσει σε σημείο η δουλειά μας να καθορίζει τα πάντα στην ζωή μας. Πάει χάλια η δουλειά; Αυτομάτως πρέπει να είμαστε χάλια και στα ερωτικά και στις σχέσεις και σε όλα.
Είναι λογικό γιατί στη δουλειά περνάμε ένα τεράστιο μέρος της καθημερινότητάς μας. Είτε με φυσικό τρόπο είτε απομακρυσμένα πλέον. Είναι λογικό να μας επηρεάζει τόσο πολύ.
Πρέπει, όμως, να αρχίσουμε να βάζουμε και κάποιες προτεραιότητες γιατί ο χρόνος περνάει και κανείς δεν μπορεί να τον σταματήσει. Κι όπως η δουλειά απαιτεί χρόνο έτσι απαιτούν και τα υπόλοιπα κομμάτια της ζωής μας, τα οποία θεωρώ είναι τα πιο σημαντικά και η βασική πηγή δημιουργίας ωραίων εμπειριών και αναμνήσεων.
Γιατί μένουμε σε δουλειές που δεν μας εμπνέουν;
Αν ακούς συνέχεια από παντού για φίλους-ες που έχασαν την δουλειά τους, που δουλεύουν 12-14 ώρες την ημέρα για βασικό μισθό και γενικώς ακούς μόνο αρνητικά πράγματα είναι λογικό να δυσκολεύεσαι να αφήσεις κάτι σίγουρο.
Να αφήσεις μια δουλειά που σου προσφέρει ασφάλεια. Ο μεγαλύτερος εχθρός είναι οι αμφιβολίες για τον εαυτό μας, πόσο μάλλον όταν το περιβάλλον γύρω μας είναι κυρίως τοξικό.
Ένα πρώτο βήμα που εμπεριέχει ένα δίχτυ ασφαλείας είναι αν είσαι σε μια δουλειά που δεν εμπνέει αλλά φοβάσαι να κάνεις το άλμα και να αλλάξεις, να ξεκινήσεις ένα part-time project.
Οτιδήποτε. Ένα καινούργιο project που θα διοχετεύσεις όλη την έμπνευση και δημιουργικότητα που δεν καταναλώνεις στην 9-5 δουλειά σου.
Γιατί και πώς ξεκίνησε το ”είναι όλα μάταια”;
Το όλα είναι μάταια δεν είναι αυτό που φαίνεται. Les apparences sont trompeuses που λένε οι φίλοι μας οι Γάλλοι. Μια πρώτη ανάγνωση της έκφρασης οδηγεί στον νιχιλισμό (μηδενισμό), ότι τίποτα δεν έχει νόημα, οπότε ας τα παρατήσουμε. Η δική μου ανάγνωση της έκφρασης είναι ακριβώς στο άλλο άκρο.
Το όλα είναι μάταια είναι το spoiler της ζωής, ξέρουμε πως τελειώνει αυτό το έργο. Ξέρουμε την κατάληξη της ζωής μας όσο κι αν αποφεύγουμε να το σκεφτόμαστε επειδή μας χαλάει την όρεξη.
Κι αφού το τέλος είναι προκαθορισμένο τότε ποιο είναι το βέλτιστο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε; Μα φυσικά να κάνουμε ό,τι αγαπάμε. Να κάνουμε ωραία πράγματα, δημιουργικά και να γουστάρουμε κάθε μέρα στην δουλειά μας γιατί θα μας γεμίζει.
Υπάρχει νομίζω μια έντονη σύνδεση με το λατινικό Memento Mori που χρησιμοποιήθηκε κι από Ρωμαίους Αυτοκράτορες ως μια υπενθύμιση της θνητότητας.
“Θυμήσου η ζωή τελειώνει, οπότε φρόντισε να κάνεις σπουδαία πράγματα”. Το σπουδαίο βέβαια για τον καθέναν μας είναι διαφορετικό. Γι’ αυτό κι ο υπότιτλος του βιβλίου είναι κάνε ό,τι αγαπάς.
At the end of the day, ξέρεις τι σε κάνει χαρούμενο-η κι αυτό πρέπει να κάνεις.
Ο Δημήτρης Κανέλλης γεννήθηκε το 1988 στην Αθήνα και σπούδασε στο τμήμα πληροφορικής του ΟΠΑ. Εργάστηκε για αρκετά χρόνια ως προγραμματιστής και στη συνέχεια ξεκίνησε να ασχολείται με τα κοινωνικά δίκτυα και τον ψηφιακό κόσμο. Πλέον, έχει τη δική του επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην Τεχνολογία, προσφέροντας υπηρεσίες και δημιουργώντας προϊόντα. Η αγαπημένη του φράση είναι το «Όλα είναι μάταια», που το θεωρεί άμεσα συνδεδεμένο με το λατινικό Memento Mori. 
