Μία πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο έφερε στην επιφάνεια ορισμένα απρόσμενα ευρήματα. Συγκεκριμένα, το 56% των ερωτηθέντων απάντησε ότι αισθάνεται περισσότερο άγχος σε συνθήκες εργασίας από το σπίτι, ενώ το 31% ανέφερε δυσκολίες στον ύπνο.
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Ότι μέσα σε όλο το σκηνικό της πανδημίας η ανάγκη να αποδείξουμε κάποια πράγματα: Αφενός ότι δουλεύουμε, αφετέρου ότι είμαστε αποδοτικοί. Αυτά σε συνδυασμό με τα νέα δεδομένα όσον αφορά την εργασία και την επικοινωνία με τους συναδέλφους, οδηγούν τους εργαζόμενους σε άγχος, καθώς και σε ένα άτυπο burnout. Θα περίμενε κανείς να είναι λίγο απίθανο να πάθουμε burnout εν μέσω πανδημίας. Ωστόσο, η ανασφάλεια, η ανησυχία για την υγεία μας, για τους δικούς μας ανθρώπους και για τα οικονομικά επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό την κατάσταση κάνοντας τον κόσμο να απογοητεύεται και να κουράζεται ευκολότερα. Η πηγή του κακού; Μα φυσικά για άλλη μια φορά το άγχος.
Για αυτόν ακριβώς το λόγο, αυτή τη φορά ίσως αξίζει να προτείνουμε μια διαφορετική πρακτική. Μία λύση δοκιμασμένη που αποδεδειγμένα βοηθάει στον έλεγχο του stress. Ποια είναι αυτή; Έχουμε και λέμε:
Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να θέσουμε υπό έλεγχο τα επίπεδα του άγχους που αισθανόμαστε είναι η αυτοπαρατήρηση. Να διαπιστώσουμε δηλαδή το τι ακριβώς περνάει από το μυαλό μας, να διατυπώσουμε αυτά που εκείνη τη δεδομένη στιγμή σκεφτόμαστε. Να παρατηρήσουμε το πού κάνουμε focus και το που εστιάζουμε την προσοχή μας. Είναι μία διαδικασία που στον τομέα της γνωστικής Ψυχολογίας ονομάζεται “μετα-γνώση”. Και αν θες να το πούμε ακόμα πιο επιστημονικά είναι το “γιγνώσκειν του γιγνώσκειν”. Mε τον τρόπο αυτό είναι σα να μαζεύουμε πληροφορίες όχι μόνο για το τι αισθανόμαστε, αλλά και για τις σκέψεις, τις κρίσεις, τις απόψεις μας σε μία συγκεκριμένη στιγμή.
Η μεταγνώση πραγματοποιείται με τη βοήθεια ερωτήσεων που θέτουμε στον εαυτό μας (thinking questions), ορισμένες από τις οποίες θα μπορούσαν να είναι:
-Τι ακριβώς αισθάνομαι τώρα;
-Οι σκέψεις που κάνω με βοηθούν ή με καταστρέφουν;
-Πόσο καιρό χρησιμοποιώ αυτό τον τρόπο σκέψης;
-Τι θα συνέβαινε εάν επιχειρούσα να σκεφτώ διαφορετικά;
-Είναι αληθινό το stress που αισθάνομαι ή μήπως είναι περισσότερο αποτέλεσμα των σκέψεων μου;
Με το να κάνουμε αυτές τις ερωτήσεις στον εαυτό μας είμαστε σε θέση να γίνουμε παρατηρητές των σκέψεων και των συναισθημάτων μας, ώστε να έχουμε ενεργό ρόλο σε όσα συμβαίνουν μέσα μας και να μην είμαστε έρμαια των δαιμόνων μας. Επίσης, με τον τρόπο αυτό ορίζουμε ευκολότερα το που θα εστιάσουμε, το τι μας συμφέρει, το τι είναι λειτουργικό, ενώ αποκτάμε εξουσία επάνω στις σκέψεις μας και σε όσα πηγάζουν από μέσα μας.
Το κείμενο επιμελήθηκε ο Αλέξανδρος Γεροντίδης, ψυχολόγος με ειδίκευση στη Γνωσιακή Συμπεριφοριστική θεραπεία.
