Αν μια εικόνα ίσον χίλιες λέξεις, σίγουρα θα ήταν πιο εύκολο να ζωγραφίσουμε τον κόσμο, παρά να τον περιγράψουμε. Φαντάσου ένα λευκό καμβά, έτοιμο να χωρέσει την πλάση, όπως εσύ τη βλέπεις και θα την απέδιδες.
Κάπως έτσι, ο κόσμος θα αποτελείται από ό,τι εσύ του βάλεις πάνω. Αν τον χρωματίσεις πράσινο, θα έχει περισσότερο οξυγόνο. Με πιο πολύ μπλε, ο κόσμος σου θα λύσει το πρόβλημα της ανεπάρκειας νερού σε πολλές χώρες. Ζωγράφισε ροζ αγγελάκια να πετάνε τα βέλη τους και θα έχουμε έναν κόσμο πιο ρομαντικό. Φτιάξε περισσότερες κατσαρόλες και θα γεμίσουμε “μμμ”.
Ζωγράφισε αυθεντικότητα και θα έχουμε περισσότερη ελευθερία
Είναι δύσκολο να τη ζωγραφίσεις, το ξέρω. Βλέπεις, από μωρά μέχρι έφηβοι και αργότερα ενήλικες, μαθαίνουμε πως είναι καλύτερα να ταιριάζουμε. Πως έτσι θα γίνουμε αποδεκτοί στα διάφορα κοινωνικά σύνολα που θα ενταχθούμε, περισσότερο αρεστοί και τελικά πιο επιτυχημένοι, πιο αγαπητοί.
Ίσχυε και παλιά. Αλλά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τον τρόπο λειτουργίας τους, όλο αυτό μπήκε σε μεγέθυνση. Με την εικόνα να είναι σημαντικότερη από ποτέ, τείνουμε να είμαστε αυτό που οι άλλοι θέλουν να βλέπουν, να ακούν, αυτό που τους δημιουργεί ενδιαφέρον. Ώστε να απολαμβάνουμε την αποδοχή τους, λες κι εκείνη είναι που προσδιορίζει την αξία μας.
Κι έτσι ο αυθεντικός μας εαυτός, αργά και σταθερά, κρύβεται πίσω από την κουρτίνα. Εκεί στη σκιά, κάνει παρέα με τους φόβους μας ότι η αλήθεια μας μπορεί να είναι ατελής, αδιάφορη ή ελαττωματική. Και αφήνουμε να βγει στο φως ο προσαρμοσμένος μας εαυτός, εκείνος δηλαδή που σχηματίστηκε με βάση τα ζητούμενα και τα πρότυπα της κοινωνίας.
Την αυθεντικότητα αν την έκανες χίλια κομμάτια, θα έβρισκες μέσα της όλες τις ερωτήσεις που χρειάζεται να απαντήσεις ώστε να γνωρίσεις τον πραγματικό σου εαυτό. Αφήνοντας έξω την οικογένειά σου, το επάγγελμά σου και τις ετικέτες που σου έχεις βάλει, ποιες είναι οι αξίες σου; Ποια τα ταλέντα και τα ενδιαφέροντά σου; Ποια τα σκοτάδια και τα ελαττώματά σου, ποια τα όνειρα και οι φόβοι σου; Ποιος ο σκοπός σου στη ζωή;
Όταν βρεις τις απαντήσεις, θα μπορέσεις να πορευτείς γύρω από αυτές. Έτσι θα είσαι αυθεντικός. Εκεί θα βρεις την ελευθερία, μακριά από οποιοδήποτε παιχνίδι ρόλων. Θα ζεις πιο ήρεμος, μακριά από άγχη αποδοχής και φόβους απόρριψης. Και θα αποδεχτείς τον εαυτό σου τον αληθινό. Ακόμη κι αν σου μοιάζει ατελής. Σκέψου το μπουμπούκι, κι αυτό ατελές είναι. Αλλά με υπομονή και κατάλληλη φροντίδα, ανθίζει σε κάτι υπέροχο.
Η παρεξηγημένη αυθεντικότητα
Σου έθεσες τις ερωτήσεις, κατάφερες να απομονώσεις τη γυμνή σου αλήθεια από όλα τα ρούχα που κατά καιρούς της βάζεις και βρήκες και τις απαντήσεις. Αυτά όλα όμως, έγιναν σε ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο της ζωής σου. Έστω το σημείο μηδέν, τουλάχιστον όσον αφορά στο ταξίδι σου προς το αυθεντικό.
Μόνο που εδώ τα πράγματα είναι δυναμικά. Όλα τριγύρω αλλάζουν και όχι, δε μένουν όλα τα ίδια, συγγνώμη πολυαγαπημένε κατά τα άλλα Νίκο Παπάζογλε. Μπορεί η ιστορία να επαναλαμβάνεται και όλα κύκλους να κάνουν, αλλά εμείς είμαστε έμβια όντα. Φθαρτά αλλά μονίμως αεικίνητα. Αν η εξέλιξη και η ανησυχία του πνεύματος δεν είναι μέρος της φύσης μας, ο χρόνος απλά περνά και μένουμε αφχαρίστητοι να αναρωτιόμαστε πού πήγε.
Αφού έφτασες ως εδώ, σφράγισε την επιτυχία σου. Με το να μην επαναπαυτείς. Δεν είσαι ο ίδιος που ήσουν χθες και σίγουρα δεν είσαι αυτός που ήσουν ως παιδί. Που σημαίνει ότι η αυθεντικότητά σου είναι εξελισσόμενη, όπως ακριβώς και εσύ.
Μπορεί μέχρι πρότινος, αν επικαλούσουν τον αυθεντικό σου εαυτό, η επιθυμητή εικόνα του τέλειου απογεύματος να περιλάμβανε τον καναπέ σου, ένα τροφαντό κομμάτι κέικ με μια λαχταριστή μπάλα παγωτό από δίπλα και λιώσιμο με τη νέα σειρά που ξεκίνησες μέχρι να πιάσουν το δολοφόνο. Μπορεί τώρα η εικόνα αυτή να περιλαμβάνει ένα στρωματάκι γυμναστικής, λάστιχα και μερικά βαράκια για την ενδυνάμωση, ιμάντες και τουβλάκια για τη yoga και μετά όντως τον καναπέ σου, αλλά με ένα μπολ με πολύχρωμα φρούτα και μπόλικο νερό.
Δε σημαίνει πως ο τωρινός σου εαυτός δεν είναι αυθεντικός
Σε καμία περίπτωση δε συγκρίνουμε με το παρελθόν. Γιατί απλά δε ζούμε στο παρελθόν, ζούμε στο τώρα. Κάλλιστα μπορεί ο βελτιωμένος σου εαυτός να είναι ο τωρινός αυθεντικός σου, γιατί συμβαδίζει με τις τρέχουσες αξίες και επιδιώξεις σου.
Σκέψου εσένα, σε ένα πάρτι. Στέκεσαι δίπλα στο τζάκι, με ένα αδιάβροχο που έγινε μούσκεμα έξω στη βροχή όσο πήγαινες προς τα εκεί. Αλλά τώρα είσαι μέσα, στη ζέστη, σε χώρο κλειστό. Εδώ δε βρέχει. Το ήθελες το αδιάβροχο στις πριν συνθήκες, αλλά τώρα πια δεν σε εξυπηρετεί. Μη σου πω, σε βαραίνει κιόλας. Το ευχαριστείς για τις υπηρεσίες του και το αφήνεις κατά μέρος. Και τώρα εσύ. Ο 18χρονος εαυτός σου δεν είναι πια αυθεντικός, αν είσαι πλέον 30. Παρά σε εξυπηρέτησε στις τότε συνθήκες, που τώρα είναι άλλες. Παρατήρησε τις αλλαγές ώστε να εναρμονιστείς, όχι για να σε κριτικάρεις.
Ζωγραφίζοντας την αυθεντικότητα, πρόσεχε τις παγίδες
Την αυθεντικότητά σου, σου τη ζητάνε παντού τριγύρω. “Να είσαι ο εαυτός σου και όλα θα πάνε καλά” σου λένε οι κοντινοί σου άνθρωποι, όταν σου έχει προκύψει ένα προσωπικό ζήτημα. “Πήγαινε στη δουλειά τον ολόκληρο, τον αυθεντικό σου εαυτό“, σου ζητά κάθε σεμινάριο, συνέδριο επαγγελματικής εξέλιξης ή ο υπεύθυνος του ανθρώπινου δυναμικού.
Αναρωτιέσαι εσύ μετά αν σοβαρολογούν κι αν αυτό που σου προτείνουν το παίρνουν τοις μετρητοίς. Κάνεις εικόνα εσένα με το σύντροφό σου να του λες πως οκ, περνάτε κρίση αλλά μάλλον δεν είναι και κάτι πολύ σοβαρό, ίσως φταίει που έφυγε ο αρχικός ενθουσιασμός και άφησε πίσω του κενό και ρουτίνα. Πώς το βλέπεις το σενάριο; Αυτή η ωμή αλήθεια θα βοηθήσει τη σχέση σου ή πάμε για άλλα έτσι όπως τα έκανες;
Και στη δουλειά. Ξύπνησες, ετοιμάστηκες, ντύθηκες και πήρες μαζί και τον ολόκληρο, τον αυθεντικό σου εαυτό. Και έρχεται η ώρα που σου ζητάει ο προϊστάμενός σου να κάνεις κάτι το οποίο εσύ βρίσκεις παρωχημένο κι έτσι αρνείσαι να το κάνεις, λέγοντάς του μάλιστα πως είναι στενόμυαλος και οπισθοδρομικός. Κι όταν στο ζητήσει ο ανώτερός του, αφού με εκείνον δεν έπιασε, του λες πως αναρωτιέσαι τι άλλο τρόπο θα βρουν να σε καταφέρουν να κάνεις αυτό που δε θέλεις και τον αποκαλείς δικτάτορα. Εδώ πώς τα βλέπεις τα πράγματα; Θα απολυθείς εντός της εβδομάδας ή σήμερα κιόλας;
Μπλέκονται οι έννοιες. Τις μπλέκουν μάλιστα συνήθως εκείνοι που λένε ό,τι τους κατεβαίνει στο νου δίχως δεύτερη σκέψη. Και για να δικαιολογηθούν, αιτιολογούν τα λόγια τους με ένα “έτσι είμαι εγώ, αυθεντικός και αληθινός”. Αυτό εδώ όμως, μόνο αυθεντικότητα δε λέγεται. Το να προσβάλεις τους γύρω σου στο βωμό της δήθεν ειλικρίνειας και ντομπροσύνης, αλλιώς λέγεται. Αγένεια είναι η λέξη. Και παραβιάζει τους άγραφους κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς. Ψάχνουμε την αλήθεια, την αυθεντικότητα και μέσω αυτών την ελευθερία. Όχι όμως καταστρατηγώντας την ελευθερία των άλλων.
first publushed: Ιούν 25, 2021