Όταν τη γνωρίζεις, καταλαβαίνεις πως δεν είναι απλώς μια ταλαντούχα μουσικός, αλλά ένας άνθρωπος που διψάει για δημιουργία και κινείται με πάθος και περιέργεια σε όσα αγαπά. Το βλέμμα της έχει πάντα εκείνη τη σπίθα του ανθρώπου που θέλει να εξερευνήσει λίγο ακόμα.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί, μιλά για την τέχνη, την κοινωνία, τις ανισότητες, αλλά και για το πώς ένα τυχαίο πέρασμα από ένα μαγαζί με μουσικά όργανα την έφερε να κρατά στα χέρια της μια άρπα. Ένα όργανο που τελικά έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της μουσικής της ταυτότητας και είναι σπάνιο να γνωρίζεις άτομο που παίζει άρπα.
Η Έλενα Λεώνη, είναι πολλά παραπάνω από μια οργανοπαίχτρια. Έχει όρεξη, μεράκι και θέλει συνεχώς να εξελίσσεται και να μαθαίνει από κάτι. Από τη μουσική και το τραγούδι ως τη κουζίνα και τα πολιτικά/ ηθικά ζητήματα της σύγχρονης εποχής, η Ελένη μας μίλησε για όλα, χωρίς να παραβλέψει τίποτα.
Έλενα, είσαι και στιχουργός και τραγουδίστρια, μουσικός, illustrator. Πόσα ταλέντα, πόσες σπουδές και πως βρίσκεις τον χρόνο να συνδυαστούν όλα αυτά;
Θεωρώ τον χρόνο κάτι πολύτιμο και κάνω συνέχεια αγώνα για να τον διαχειριστώ όσο πιο σωστά μπορώ. Είναι από τις πιο μεγάλες αγωνίες της καθημερινότητάς μου, να καταφέρω να ολοκληρώσω ό,τι έχω βάλει στόχο. Είτε αυτό είναι δουλειά είτε μελέτη, βόλτα με φίλους, ακόμα και μαγείρεμα. Έχω μια συνήθεια να κάνω σχεδόν κάθε μέρα λίστες με τι θα ήθελα να έχω ολοκληρώσει μέχρι το τέλος της μέρας. Έχω αντίστοιχα και για τον κάθε μήνα, χρόνο, κλπ. Αυτό σίγουρα με έχει βοηθήσει να μπορώ να μοιράζω τη ζωή μου και τον χρόνο μου σε πολλά διαφορετικά πράγματα που αγαπάω.
Νιώθεις ότι είσαι σε κάποιο πιο κοντά;
Όχι δεν θα το έλεγα. Νιώθω απλά ότι είμαι τυχερή που έχω πολλά διαφορετικά εργαλεία για να εκφράσω καλλιτεχνικά ό,τι με απασχολεί. Η προσωπικότητά μου έχει διαμορφωθεί, όλα αυτά τα χρόνια, μέσα από την ενασχόλησή μου με διαφορετικά αντικείμενα και όλα αυτά μαζί, πλάθουν την καλλιτεχνική μου ταυτότητα. Προτιμώ να με σκέφτομαι ως δημιουργό συνολικά πάρα ως μουσικό ή εικαστικό κλπ.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Είναι δύσκολο να είσαι καλλιτέχνης στην Ελλάδα του 2025;
Θεωρώ ότι είναι δύσκολο να είσαι πολίτης στην Ελλάδα του 2025! Πόσο μάλλον καλλιτέχνης. Τα πάντα υποβαθμίζονται γύρω μας και αναγκαζόμαστε να διεκδικούμε τα αυτονόητα. Όταν η κοινωνία φτάνει να παλεύει ακόμα και για την επιβίωση, το πρώτο πράγμα που μπαίνει στο περιθώριο είναι ο πολιτισμός και οι τέχνες. Δυστυχώς στην Ελλάδα ανέκαθεν οι τέχνες δεν θεωρούνται “κανονικό” επάγγελμα από τους περισσότερους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μη διασφαλίζονται οι σωστές συνθήκες, ώστε να μπορεί κάποιος να επιβιώσει εύκολα δουλεύοντας μόνο πάνω σε αυτό το αντικείμενο, παρόλο που αυτό, χρειάζεται πολλά χρόνια σπουδών συνήθως πολύ δαπανηρό.
Παίζεις άρπα. Προσωπικά είσαι από τα ελάχιστα άτομα που έχω δει να παίζουν ένα τόσο δύσκολο μουσικό όργανο. Πως προέκυψε; Και πόσο δύσκολο είναι όντως να μάθει κανείς άρπα;
Η άρπα είναι κάτι που προέκυψε πολύ ξαφνικά! Εγώ από τα μαθητικά χρόνια έπαιζα τσέλο. Μια μέρα πήγα σε ένα μαγαζί με μουσικά όργανα να πάρω χορδές και εκείνη την μέρα είχαν μια μικρή άρπα σε προσφορά. Ο πωλητής με είδε που την κοίταξα και μου είπε “αν δεν την πάρεις τώρα αύριο δεν θα υπάρχει”. Αυτό ήταν. Έφυγα ξαφνικά με μια άρπα που δεν είχα ιδέα τι θα κάνω. Για χρόνια καθόταν, μέχρι που στην καραντίνα άρχισα να την εξερευνώ δειλά- δειλά.
Πλέον είναι βασικό κομμάτι της μουσικής μου ταυτότητας. Φυσικά ακόμα κάνω μαθήματα με σκοπό κάποια στιγμή να πάρω το πτυχίο μου. Η άρπα είναι ένα πολύ ιδιαίτερο μουσικό όργανο, αλλά πιστεύω ότι δεν υπάρχει κάποιο μουσικό όργανο που να είναι πιο εύκολο από το άλλο. Έχοντας περάσει από διαφορετικά μουσικά όργανα ξέρω ότι έχουν όλα ευκολίες και δυσκολίες.
Με τι άλλο ασχολείσαι που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό στους γύρω σου; Έχεις ας πούμε, κάποιο άλλο κρυφό ταλέντο;
Ναιιι! Λατρεύω το μαγείρεμα και φαίνεται ότι είμαι καλή σε αυτό. Έτσι λένε τουλάχιστον όσοι δοκιμάζουν. Μου αρέσει να καλώ κόσμο στο σπίτι και να μαγειρεύω ολόκληρα θεματικά μενού. Συνήθως μάλιστα μου αρέσει να κάνω πιο γκουρμέ εκδοχές από πιο απλά ελληνικά πιάτα. Το όνειρο μου κάποια στιγμή είναι να ανοίξω ένα “γαστροκουτούκι”.
Στο τραγούδι «Ζεϊμπέκικο» που κυκλοφόρησε περίπου, πριν δύο μήνες, έχεις έναν στίχο που λέει: «Και μια πατρίδα άδεια, εγώ αρνήθηκα, με χώμα πλύθηκα και ας φοβήθηκα». Δυνατός στίχος. Για αρχή, γιατί ο τίτλος «Ζεϊμπέκικο», τι αποτέλεσε έμπνευση και πόσο τελικά είναι άδεια η πατρίδα μας;
Ο τίτλος έχει να κάνει με τον ρυθμό του τραγουδιού που πατάει πάνω στο κλασικό Ζεϊμπέκικο που όλοι ξέρουμε. Απλώς είναι πιο αργό και παιγμένο με πιο λυρικά όργανα, όπως η άρπα, δίνοντας έτσι την αίσθηση μιας μπαλάντας. Μου αρέσουν οι αντιθέσεις και τα παντρέματα αυτού του είδους.
Η άδεια πατρίδα για κάθε άνθρωπο μπορεί να είναι κάτι διαφορετικό. Από την κυριολεκτική σημασία της φράσης μέχρι κάτι πολύ προσωπικό για τον καθένα. Για μένα το σημαντικότερο μήνυμα του τραγουδιού είναι ότι δεν πρέπει να συμβιβαζόμαστε με τίποτα “άδειο”, με τίποτα που να μας κρατάει πίσω. Αντίθετα, πρέπει να παίρνουμε την ζωή στα χέρια μας και να χτίζουμε “πατρίδες” όπως εμείς τις ονειρευόμαστε. Είναι ένα τραγούδι ενδυνάμωσης.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Τι πιστεύεις ότι πάει λάθος στην Ελλάδα του σήμερα και υπάρχει τόσο ο φόβος όσο και η ανυπαρξία της ενσυναίσθησης και δικαιοσύνης;
Πιστεύω ότι έχουμε χάσει την ελπίδα μας και την εμπιστοσύνη στις θεμελιώδεις αξίες. Παρακολουθούμε καθημερινά μια ατελείωτη ηθική κατηφόρα σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο στην Ελλάδα και Παγκοσμίως που μοιάζει να μην έχει σταματημό. Γίνονται τόσα πολλά πράγματα γύρω μας που είναι τρομακτικά και εξοργιστικά. Οι θεσμοί καταπατούνται εντελώς απροκάλυπτα με μια τέτοια σουρεαλιστική συχνότητα που δεν μπορεί καν να “ξεχειλίσει το ποτήρι” γιατί είναι μόνιμα “ξεχειλισμένο”. Έχουμε κανονικοποιήσει το να αισθανόμαστε “αδικημένοι, οργισμένοι”. Η κοινωνία είναι μουδιασμένη.
Σαν καλλιτέχνης, προσπαθείς να «σπάσεις» κάποια κοινωνικά «καλούπια», που μας πάνε αρκετά βήματα πίσω;
Δεν είναι αυτοσκοπός. Προσπαθώ απλά να φτιάξω κάτι που να με εκφράζει. Τα θέματα που με απασχολούν έχουν συχνά κοινωνικό χαρακτήρα, οπότε ίσως αυτό να αποτυπώνεται και δημιουργικά.
Στον καλλιτεχνικό χώρο, η γυναίκα αδικείται;
Σίγουρα υπάρχουν ανισότητες αν και γίνονται βήματα. Ο καλλιτεχνικός χώρος είναι ανδροκρατούμενος. Ειδικά ο μουσικός. Μια γυναίκα οργανοπαίχτρια αντιμετωπίζεται συχνά με δυσπιστία και πρέπει να αποδείξει διπλά την αξία της. Αν κάποιος είναι παρατηρητικός θα βλέπει ότι το ποσοστό γυναικών στις ορχήστρες και τις μπάντες είναι πολύ μικρότερος από αυτό των αντρών (αν εξαιρέσεις ίσως τις κλασσικές ορχήστρες). Υπάρχουν πολύ λίγες γυναίκες drummers, ή μπασίστριες για παράδειγμα. Ένας βασικός λόγος που συμβαίνει αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι το να είσαι καλλιτέχνης δεν θεωρείται κανονικό επάγγελμα, όπως προανέφερα. Έτσι για παράδειγμα αν μια γυναίκα μουσικός θελήσει να γίνει μητέρα δεν μπορεί να πάρει άδεια μητρότητας, το πιο απλό. Είναι αναγκασμένη να σταματήσει να δουλεύει χωρίς να έχει αποδοχές και με κίνδυνο να μην ξαναβρεί άμεσα εργασία. Αυτό είναι κάτι που θα έπρεπε να προβλέπεται.
Σε είδαμε και πέρυσι μαζί με τις Νατάσσα Μποφίλιου, Μάρθα Φριντζήλα, Κόρα Καρβούνη να ερμηνεύετε το «Γυναίκα». Τι φταίει που για τα δικαιώματα τη γυναίκας, συζητάμε ακόμη τα αυτονόητα και πόσο δύσκολο είναι να είσαι γυναίκα;
Φταίει το ότι είχαμε και έχουμε ακόμα πολλά χιλιόμετρα να διανύσουμε. Η ανισότητα των φύλων είναι μια παθογένεια που είναι εδραιωμένη στην κοινωνία εδώ και αιώνες και σίγουρα εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα. Γι’ αυτό χρειάζονται αγώνες και χρόνος για να αλλάξει κάτι τόσο βαθιά ριζωμένο. Έχει υπάρξει πολύ δύσκολο ανά τους αιώνες να είσαι γυναίκα. Θυμάμαι η γιαγιά μου, έλεγε ότι ο πατέρας της είπε όταν η ίδια γεννήθηκε: «Να ’ναι καλά κι ας είναι και κορίτσι, θα μας δώσει κι ένα ποτήρι νερό». Αυτό κάποτε ήταν μια προοδευτική σκέψη! Ευτυχώς έχουμε κάνει αρκετά βήματα δύο γενιές μετά. Δυστυχώς δεν ισχύει το ίδιο έξω από τον δυτικό κόσμο.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Τι σε φοβίζει και τι σε κάνει χαρούμενη;
Με φοβίζουν πολλά πράγματα. Το να μην προλάβω να κάνω όσα ονειρεύομαι είναι ένα από τα βασικότερα αν βγάλω έξω τον φόβο σε σχέση με την υγεία μου και των ανθρώπων που αγαπώ! Δυστυχώς είμαι λίγο αρρωστοφοβική και αυτό είναι κάτι που προσπαθώ να δουλέψω. Με κάνουν χαρούμενη επίσης πολλά πράγματα! Το να δημιουργώ, το να κάνω ταξίδια μέσω της μουσικής, οι άνθρωποι που αγαπώ και κυρίως το φαγητό (χαχαχα).
Αν μπορούσες να αλλάξεις κάτι, ποιο θα ήταν αυτό;
Είμαι πολύ ανυπόμονη με αποτέλεσμα, πριν προλάβω να χαρώ για κάτι που έγινε, να πνίγομαι από την ανυπομονησία για το επόμενο! Θα ήθελα να μπορώ να δίνω χρόνο στον εαυτό μου να απολαμβάνει το τώρα πιο πολύ.
Μέχρι τώρα, ποια συνεργασία μπορείς να ξεχωρίσεις;
Σίγουρα ξεχωρίζω τη συνεργασία μου με τη Μαρίνα Σάττι, καθώς για μένα ήταν καθοριστική για όλη την καλλιτεχνική μου πορεία μιας και ξεκίνησε από μια πολύ μικρή ηλικία! Συνεργάζομαι με τη Μαρίνα 10 χρόνια τώρα και δεν έχω αρκετές λέξεις για να περιγράψω πόσα πράγματα έχω ζήσει και μάθει στο πλευρό της.
Έχουμε ζήσει ατελείωτες εμπειρίες μαζί, ταξίδια σε όλον τον κόσμο, συνεργασίες με τους πιο σπουδαίους καλλιτέχνες σε εμβληματικούς χώρους. Για μένα η Μαρίνα είναι ένα τεράστιο σχολείο και νιώθω ευγνωμοσύνη που βρέθηκα δίπλα της από το ξεκίνημα.
Τι να περιμένουμε από εσένα επαγγελματικά στο άμεσο μέλλον;
Ετοιμάζω πολλά πράγματα και έχω τεράστια λαχτάρα! Πολύ σύντομα θα κυκλοφορήσω μια σειρά από διασκευές πολύ γνωστών κομματιών και αγαπημένων μου δημιουργών, όπως του Φοίβου Δεληβοριά, του Σωκράτης Μάλαμα κλπ. Παράλληλα δουλεύω τον πρώτο μου προσωπικό δίσκο και έχω πολύ μεγάλο ενθουσιασμό για αυτό.
