Ακόμα και σήμερα, ο αντίλογος για τη χρησιμότητα (ενδεχομένως και την αποτελεσματικότητα) του εμβολίου κατά του HPV είναι έντονος. Για αυτόν τον λόγο, ζητήσαμε από τον γυναικολόγο, Χρήστο Μάντζιο, να καταρρίψει σε αυτό το κείμενο τους πιο συχνούς μύθους που ακολουθούν το εμβόλιο.

Δεν υπάρχει κανένας ιδιαίτερος λόγος να εμβολιαστώ

Ο HPV είναι η πιο συχνή σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη. Ο εμβολιασμός προστατεύει από υψηλού κινδύνου τύπους του ιού που μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο. Περίπου 8 στους 10 άνδρες και γυναίκες θα μολυνθούν από HPV κάποια στιγμή στη ζωή τους. Η λοίμωξη από HPV είναι πιο συχνή σε νέους έως 25 ετών. Προστατεύει λοιπόν και έμμεσα τους μελλοντικούς σεξουαλικούς συντρόφους ενός ατόμου.

Αν κάνω το εμβόλιο δεν χρειάζεται να κάνω τεστ ΠΑΠ

Ένα άτομο που εμβολιάζεται πριν γίνει σεξουαλικώς ενεργό προστατεύεται από τους υψηλού κίνδυνου τύπους που μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο. Όμως, ο εμβολιασμός δεν μπορεί να αποτρέψει όλες τις περιπτώσεις. Έτσι, ο έλεγχος για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, που γίνεται και με το τεστ ΠΑΠ, εξακολουθεί να είναι το ίδιο σημαντικός τόσο για εμβολιασμένα όσο και για μη εμβολιασμένα κορίτσια. Στη πραγματικότητα, ο συνδυασμός εμβολιασμού και εξετάσεων ελέγχου για καρκίνο τραχήλου μήτρας προσφέρουν την καλύτερη προστασία.

Το εμβόλιο περιέχει τον ιό

Τα τρία εμβόλια που χρησιμοποιούνται παγκοσμίως σήμερα περιέχουν σωματίδια που μοιάζουν με ιό (Virus-like particles – VLPs) τα οποία παράγονται από την πρωτεΐνη που υπάρχει στο κέλυφος κάθε τύπου HPV που περιέχεται στο εμβόλιο, χρησιμοποιώντας τεχνολογία ανασυνδυασμένου DNA. Αυτά τα εμβόλια δεν ανήκουν στα “ζωντανά” εμβόλια και δεν μπορούν να προκαλέσουν HPV λοίμωξη ή καρκίνο.

Το εμβόλιο δεν είναι ασφαλές

Και τα τρία εμβόλια HPV που κυκλοφορούν παγκοσμίως είναι από τα ασφαλέστερα και πιο δοκιμασμένα εμβόλια που έχουν λάβει ποτέ άδεια. Κάθε εμβόλιο HPV δοκιμάστηκε διεξοδικά για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά του σε κλινικές δοκιμές πριν από την αδειοδότηση για χρήση στο ευρύ κοινό. Η παρακολούθηση της ασφάλειας του εμβολίου συνεχίζεται επίσης σε κάθε χώρα μετά τη χρήση του.

Για περισσότερες λεπτομέρειες δες το παρακάτω βίντεο:

Το εμβόλιο είναι μόνο για γυναίκες

Ο ΠΟΥ συνιστά τον εμβολιασμό κοριτσιών ηλικίας από 9 έως 14 ετών ως προτεραιότητα, αφού κύριος στόχος για τα προγράμματα εμβολιασμού HPV είναι η προστασία των γυναικών από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Αυτό το είδος καρκίνου είναι η πιο συχνή ασθένεια που προκαλείται από τον HPV. Ο εμβολιασμός κοριτσιών παρέχει επίσης προστασία στους μελλοντικούς συντρόφους τους, και αυτή η προστασία της κοινότητας ή «ανοσία της αγέλης» είναι πολύ αποτελεσματική για τη διακοπή της εξάπλωσης του ιού.

 Αν και ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι η πιο συχνή ασθένεια που προκαλείται από τον HPV, η λοίμωξη από τον HPV μπορεί επίσης να προκαλέσει καρκίνο του πέους, του πρωκτού, του στόματος, του φάρυγγα, του λάρυγγα και κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων. Ο εμβολιασμός των αγοριών τα προστατεύει από κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων και τουλάχιστον από έναν από τους παραπάνω καρκίνους (ανάλογα με το εμβόλιο που χρησιμοποιείται).

Στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ, από τα τέλη του 2019, η Αυστρία, η Γερμανία, το Ισραήλ, η Ιταλία, η Νορβηγία, η Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο προσφέρουν το εμβόλιο σε αγόρια και κορίτσια.

Έχω αρχίσει τις σεξουαλικές επαφές, άρα το εμβόλιο δεν είναι για μένα

Άτομα που είναι ήδη σεξουαλικώς ενεργά μπορούν ακόμη να επωφεληθούν από το εμβόλιο. Αυτό θα τους προστατεύσει από τους τύπους HPV που υπάρχουν στο εμβόλιο και στους οποίους δεν έχουν εκτεθεί, αλλά μπορεί να μην τα προστατέψει εάν έχουν ήδη μολυνθεί με HPV. Για να επωφεληθείς πλήρως από το εμβόλιο πάντως, είναι καλύτερο να εμβολιαστείς πριν ξεκινήσεις τη σεξουαλική δραστηριότητα.

Το εμβόλιο δεν είναι αποτελεσματικό

Και τα τρία εμβόλια HPV είναι πάνω από 99% προστατευτικά έναντι λοίμωξης από HPV τύπους που προκαλούν καρκίνο. Ταχείες μειώσεις έως και 90% στη μόλυνση από τον HPV αλλά και σε συναφείς με τον HPV παθήσεις σε έφηβες και νεαρές γυναίκες έχουν καταγραφεί σε πολλές χώρες, με τα καλύτερα ποσοστά να επιτυγχάνουν χώρες με υψηλά ποσοστά εμβολιασμών όπως η Αγγλία, η Αυστραλία και η Σκωτία.

Δες το παρακάτω βίντεο για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου:

Το εμβόλιο προκαλεί στειρότητα

Τα εμβόλια HPV δεν επηρεάζουν αρνητικά τη γονιμότητα. Για την ακρίβεια, το αντίθετο συμβαίνει, αφού συμβάλλουν στην προστασία της υγείας και της γονιμότητας μιας γυναίκας αποτρέποντας τις προ-καρκινικές αλλοιώσεις του τραχήλου της μήτρας και τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας που προκαλείται από τον HPV. Η χειρουργική θεραπεία των προ-καρκινικών αλλοιώσεων του τραχήλου μπορεί προκαλέσει δυσκολία σε μια γυναίκα στην επίτευξη εγκυμοσύνης και μπορεί να οδηγήσει σε χειρουργική επέμβαση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με κίνδυνο τον πρόωρο τοκετό ή και την απώλεια του εμβρύου.

Το εμβόλιο έχει αποσυρθεί σε πολλές χώρες

Σε καμία χώρα δεν έχει αποσυρθεί το εμβόλιο. Η παραπληροφόρηση για το εμβόλιο και τις μακροχρόνιες επιπτώσεις που έχει στην υγεία έχει κατά καιρούς κατακλύσει τα μέσα και το διαδίκτυο και έχει οδηγήσει σε κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις στη μείωση των γυναικών που εμβολιάζονται σε κάποιες χώρες με χαρακτηριστικά παραδείγματα την Δανία το 2014, την Ιρλανδία το 2015 και την Ιαπωνία το 2013. Καμία χώρα ωστόσο δεν έχει αποκλείσει την πρόσβαση στο εμβόλιο ποτέ.

Το εμβόλιο προστατεύει και από άλλες Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενες Λοιμώξεις

Το εμβόλιο HPV δεν αποτρέπει άλλες σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις (ΣΜΛ), όπως ο HIV, ο έρπης, τα χλαμύδια και η γονόρροια. Είναι σημαντικό να εξασκείς τις πρακτικές του ασφαλούς σεξ για να μειώσεις τον κίνδυνο όλων των ΣΜΛ. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση προφυλακτικού για άνδρες ή γυναίκες σε κάθε σεξουαλική πράξη.

Αν κολλήσω HPV θα κάνω το εμβόλιο για να θεραπευτώ

Σε άτομα με ενδείξεις HPV λοίμωξης (γεννητικά κονδυλώματα, θετικό HPV τεστ, παθολογικό τεστ ΠΑΠ) το εμβόλιο δεν έχει θεραπευτική δράση και δεν αναμένεται να έχει το μέγιστο προστατευτικό όφελος, όπως θα είχε αν γινόταν πριν την έναρξη των σεξουαλικών επαφών.

*Για οποιαδήποτε απορία σου, πάντα να απευθύνεσαι στον γιατρό σου.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον Χρήστο Μάντζιο,  Γυναικολόγο – Μαιευτήρα, Επιμελητή Γυναικολογικής Κλινικής 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας