Σύμφωνα με ειδικούς σε θέματα μακροζωίας, υπάρχει ένας απίστευτα απλός τρόπος για την αύξηση της ντοπαμίνης. Και αυτό είναι καλό, γιατί η ψυχική μας υγεία είναι κάτι που δουλεύουμε από τη στιγμή που ξυπνάμε, είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι. Και την αισιοδοξία σε κάποιο βαθμό, επίσης.
Τι ακριβώς είναι η ντοπαμίνη;
Είναι μια ορμόνη και ένας νευροδιαβιβαστής στον εγκέφαλό σου, που λειτουργεί ως το “κέντρο ανταμοιβής” σου, δίνοντάς σου αισθήματα ευχαρίστησης, κίνητρα και άλλα πράγματα που σχετίζονται με την ψυχική σου ευεξία. Και μπορείς να δημιουργήσεις περισσότερη από αυτήν μόν@ σου – κάτι που αναλύει ο Dr. Olivier Courtin-Clarins, διευθυντής του ομίλου Clarins και ειδικός της υγιούς γήρανσης, στο βιβλίο του Guess My Age If You Can.
Με τη βοήθεια πολλών ειδικών σε θέματα μακροζωίας, ο Dr. Courtin-Clarins μοιράζεται πράγματα που μπορούμε να κάνουμε (τα οποία δεν είναι γενετικά προκαθορισμένα) προκειμένου να γερνάμε καλά, αργά και με καλύτερη ποιότητα ζωής. Στην ανάλυσή του, αρκετές γραμμές είναι αφιερωμένες στο πώς τα θετικά συναισθήματα δημιουργούν έναν “ενάρετο κύκλο” που διεγείρει την ικανότητα του οργανισμού να αυτοεπιδιορθώνεται, να χαλαρώνει και να παράγει ορμόνες ευεξίας όπως η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη, οι ενδορφίνες και η ωκυτοκίνη.
Μία από τις πιο εύκολες συστάσεις του Courtin-Clarins για την καλλιέργεια αυτής της αισιοδοξίας: “Το να είσαι αισιόδοξος είναι κάτι για το οποίο πρέπει να δουλεύεις κάθε μέρα”, λέει. Και για να το κάνεις αυτό, “δώσε στον εαυτό σου κάτι καλό τρεις φορές την ημέρα”.
Αυτά μπορεί να είναι απλά πράγματα που παρ’ όλα αυτά βοηθούν τρομερά στην ευεξία μας: το μαγείρεμα, το ημερολόγιο, η αγκαλιά ενός αγαπημένου προσώπου για 30 δευτερόλεπτα, το μπάνιο, η απόλαυση ενός καφέ χωρίς να κάνουμε τίποτα άλλο (μόν@ ή εφαρμόζοντας τη fika, το σουηδικό έθιμο να σταματάμε για καφέ με την παρέα φίλων ή της οικογένειας).
Ή ίσως είναι ο χορός “για τρία λεπτά με το αγαπημένο σας τραγούδι”, μια σύσταση του Courtin-Clarins που βασίζεται στη φιλοσοφία της Florence Servan-Schreiber και στο βιβλίο της 3 Buzzes a Day: Πώς να ενεργοποιήσετε την αισιοδοξία σας για να είστε πιο ευτυχισμένοι. Ο ίδιος συνοψίζει τη μέθοδό της ως εξής: “Σημειώστε, σκεφτείτε και θυμηθείτε τρία καλά πράγματα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό φωτίζει τις σκέψεις σας και σας ενθαρρύνει να βλέπετε το ποτήρι μισογεμάτο. Αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο βλέπετε τα πράγματα από μέρα σε μέρα και διεγείρει την έκκριση μορίων ευεξίας”.
Πώς να καλλιεργήσεις την αισιοδοξία για την αύξηση της ντοπαμίνης
Ένας απλός τρόπος για να δημιουργήσεις ντοπαμίνη είναι να θυμίζεις στον εαυτό σου κάτι καλό τρεις φορές την ημέρα. Στη συνέχεια, πριν πας για ύπνο, γράψε, σκέψου και θυμήσου ποια ήταν αυτά τα τρία πράγματα.
Εύκολο, αλλά κάτι στο οποίο πρέπει να εργάζεσαι με συνέπεια. Αυτή η σημαντική λεπτομέρεια του βιβλίου προέρχεται από μία από τις συνεντεύξεις του Cortin-Clarins με την Catherine Testa, ιδρύτρια του L’Optimisme.com. “Όλες οι μελέτες συμφωνούν ότι μεταξύ 30% και 50% των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας καθορίζονται βιολογικά”, λέει η Testa. “Αυτό σημαίνει ότι το 50% έως 70% αυτών των χαρακτηριστικών μπορεί να αποκτηθεί και να δουλευτεί καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας”.
Έτσι, ενώ το περιβάλλον και οι άνθρωποι γύρω μας έχουν επιρροή, η Testa υποστηρίζει ότι μπορούμε επίσης να λάβουμε μέτρα για να είμαστε πιο αισιόδοξοι. Και με αυτόν τον τρόπο, οι χειρονομίες και οι συνήθειές μας, μπορούν να διεγείρουν ορμόνες όπως η ωκυτοκίνη (που σχετίζεται με το αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης στις κοινωνικές σχέσεις), η σεροτονίνη (που συνδέεται με τα συναισθήματα και τη διάθεση), οι ενδορφίνες (που προκαλούν αισθήματα ευφορίας και αποτρέπουν το στρες και τον πόνο) και η ντοπαμίνη. Η τελευταία “είναι υπεύθυνη για τα συναισθήματα κινήτρων και ανταμοιβής. Προωθεί το αίσθημα της ευχαρίστησης”, εξηγεί o Courtin-Clarins. Συχνά τις αποκαλούμε τις ορμόνες της ευεξίας, αν και οι ειδικοί λένε ότι στην πραγματικότητα πρόκειται για νευροδιαβιβαστές που σχετίζονται με τη ρύθμιση της διάθεσης, την αίσθηση ευεξίας και τη μείωση του άγχους. Στη συγκεκριμένη περίπτωση της ντοπαμίνης, πρόκειται για έναν νευροδιαβιβαστή που προκαλεί μια γρήγορη αίσθηση ευχαρίστησης, η οποία ενεργοποιεί και διεγείρει.
Και ναι, είναι δυνατόν να τις παράγουμε μόνοι μας. “Όταν κάποιος με ρωτάει αν υπάρχει συνταγή για την ευτυχία, συνήθως λέω ότι για να είσαι ευτυχισμένος πρέπει να είσαι αισιόδοξος και να αντλείς από τους δικούς σου πόρους”, λέει ο Courtin-Clarins.
Ένα “κόλπο” για την αύξηση της ντοπαμίνης
Όταν αναζητάμε αυτά τα τρία highs την ημέρα, που ενεργοποιούν την ευεξία μας, υπάρχει ένα που δεν αποτυγχάνει ποτέ: το γέλιο. Έχει αποδειχθεί ότι τόσο το φυσικό όσο και το προσποιητό γέλιο παράγει ντοπαμίνη.
Έτσι μας το εξηγεί η ψυχολόγος Lourdes Ramón, από την Clínica Palasiet: “Η νησίδα, η οποία είναι ένα από τα μέρη του εγκεφάλου που εμπλέκονται περισσότερο στην ταυτότητα, ενεργοποιείται όταν βλέπουμε κάποιον να χαμογελά ή όταν χαμογελάμε εμείς οι ίδιοι. Βλέπουμε τη δύναμη που έχει ένα χαμόγελο πάνω μας, επειδή ο εγκέφαλος αφιερώνει μεγάλο αριθμό νευρώνων στο πρόσωπο. Όταν χαμογελάμε, παρατηρείται αύξηση των ενδορφινών, των νευροπεπτιδίων, της ντοπαμίνης και της σεροτονίνης. Αυτές οι ορμόνες όταν δρουν μαζί είναι σε θέση να μειώσουν το στρες, να μειώσουν τον καρδιακό ρυθμό, να αυξήσουν την παραγωγικότητα και να μειώσουν το άγχος”.